Thursday, March 28, 2024

      Subscribe Now!

 

spot_img
spot_img
CommunityΠερί ευτυχίας ο λόγος Γράφει ο Γιάννης Γκλάβατος

Περί ευτυχίας ο λόγος Γράφει ο Γιάννης Γκλάβατος

Hellenic News
Hellenic News
The copyrights for these articles are owned by HNA. They may not be redistributed without the permission of the owner. The opinions expressed by our authors do not necessarily reflect the opinions of HNA and its representatives.

Latest articles

Περί ευτυχίας ο λόγος

Γράφει ο Γιάννης Γκλάβατος

    

   Το εγώ δεν είναι τίποτα άλλο παρά µια ιδέα που σε ακολουθεί παντού. Το εγώ επιµένει πως είσαι µια ξεχωριστή ύπαρξη, πως η προσωπικότητα και το σώµα σου είναι αυτό που µετράει και πως βρίσκεσαι σε συνεχή ανταγωνισµό µε όλα τα άλλα εγώ, για ένα κοµµάτι πίτας που είναι μικρή και δεν επαρκεί για όλους. Σε κάνει να πιστεύεις πως υπάρχουν εχθροί από τους οποίους πρέπει συνεχώς να φυλάγεσαι. Το αποτέλεσμα είναι πως δεν εμπιστεύεσαι κανέναν. Σε κρατά διαρκώς σε µια κατάσταση φόβου, ανησυχίας και άγχους. Σε ικετεύει να είσαι καλύτερος από όλους τους άλλους γύρω σου.

Κάθε φορά που νιώθεις φόβο, απόρριψη του εαυτού σου, αγωνία, ενοχή, µίσος, απαρνιέσαι την θεϊκή σου υπόσταση και υποκύπτεις στην επιρροή αυτού του δόλιου εγώ σου, που σε έχει πείσει ότι είσαι αποκομμένος από τον Θεό.

Thanks for reading Hellenic News of America

Φύλαγε σαν θησαυρό την θεϊκή σου υπόσταση.

Dr. Wayne Dyer

Ας δούμε μια προσέγγιση της σημασίας της λέξεως ευτυχία: «η έννοια της ευτυχίας στην αρχαία Ελλάδα ισοδυναμούσε προς την έννοια της ευδαιμονίας, χωρίς να ταυτίζεται πλήρως με αυτήν. Στη σκέψη του Έλληνα το ρήμα ‘ευ πράττω’ είχε δύο σημασίες. Α) πράττω σωστά, δηλαδή αποτελεσματικά και Β) ευτυχώ. Μεταξύ των δύο σημασιών υπάρχει σχέση αιτίου προς αποτέλεσμα, αλλά η ευδαιμονία προσεγγίζει περισσότερο την πρώτη σημασία, ενώ η ευτυχία την δεύτερη, χωρίς βέβαια αυτό να είναι απόλυτο».* Οι αρχαίοι συγγραφείς μας πληροφορούν ότι τα «υλικά αγαθά» με την γενική σημασία του όρου, τα φυσικά και επίκτητα χαρίσματα και οι δεξιότητες που είναι δυνατόν να έχει ή να αποκτήσει κάποιος αποτελούν μόνο κάποιες προϋποθέσεις της ευτυχίας. Δεν τυχαίνει , αλλά με την καλλιέργεια και ανέλιξη της ηθικής ευθύνης του προσώπου η ευτυχία μοιάζει να είναι ένα επίπεδο, μια κορυφή, μια κατάκτηση, την οποία αξίζει κάποιος με αιτία τα ψυχικά και πνευματικά προσόντα του, το επίπεδο της ύπαρξης του αν θέλετε. Ο Πλατωνικός Εθύδημος θα υπογραμμίσει πως τα αγαθά που προσφέρθηκαν στον άνθρωπο δεν αρκούν για να το κάνουν ευτυχισμένο, αν υπάρχει αδυναμία ως προς την σωστή χρησιμοποίηση τους.** Για τον Σωκράτη, τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη προαπαιτούμενη της ευτυχίας είναι η αρετή.

Ουσιαστική διαφοροποίηση υπάρχει μεταξύ ευτυχίας και ηδονής. Μιλάμε για δύο ξεχωριστά πράγματα: η ηδονή εδράζεται στην περιοχή της βιολογικής ευχαρίστησης η οποία εκ της φύσεως της είναι παροδική και προσφέρεται κατ’ εξοχήν στα ζωικά είδη γενικά. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η ευτυχία, με τον τρόπο που η υπόσταση του ανθρώπου συλλαμβάνει την έννοιά της, είναι αδιανόητη στα ζώα. Επίσης σε διαφορετικά πεδία βρίσκονται η χαρά και η ευτυχία. Η χαρά κατά κύριο λόγο έχει ως αίτιο συμβάντα και περιστατικά. Η ευτυχία είναι μια εδραιωμένη βίωση βαθιάς εκ των έσω γαλήνης και μακαριότητας που προέρχεται από την ψυχή του ανθρώπου. Δεν βρίσκεται στον χώρο της αλήθειας η άποψη, η πεποίθηση αν θέλετε, πως ευτυχία είναι μια μόνιμη κατάσταση αδιασάλευτης χαράς, ηδονής και αμεριμνησίας, μιας αχείμαντης ζωής συνοδευόμενη απλώς από υλικά αγαθά και καλή υγεία. Το «ευ ζείν» κατά τον Αριστοτέλη σημαίνει ότι ο άνθρωπος κινείται και ενεργεί σε συνάρτηση με το «τέλος» δηλαδή με τον σκοπό για τον οποίο είναι προορισμένος στην ζωή. Αρκεί βέβαια να ανακαλύψει, εφόσον υπάρχει βούληση, αυτόν τον σκοπό. Αντίθετη ενέργεια και στάση προς αυτό τον σκοπό είναι η ύβρις κατά την αρχαιοελληνική έννοια. Δηλαδή όταν κάποιος υπερεκτιμώντας την δύναμη του, την ισχύ του σε διάφορους τομείς, συμπεριφερόμενος αλαζονικά, βίαια και προσβλητικά ως προς τους συνανθρώπους του, τους νόμους την πολιτεία ,τον κόσμο, την φυσική τάξη αν θέλετε, όσο και απέναντι στο θείο με σκοπό να υπερβεί την φθαρτή ανθρώπινη φύση του, τότε διαπράττει ύβρη. Συνεχίζοντας την α- νοησία καταλήγει ο υβριστής να προκαλέσει την «νέμεσιν», την οργή των Θεών με αποτέλεσμα την «τίσιν» δηλαδή την τιμωρία και την συντριβή του. Και όλα αυτά, ενώ είχε εξ αρχής τις λεγόμενες προϋποθέσεις τις ευτυχίας σε υλικό και πνευματικό επίπεδο. Χρησιμοποιήθηκαν όμως με λάθος τρόπο. Καταστροφικό.

Και η χριστιανική θρησκεία τονίζει πως για να αποκτήσει κάποιος την μακαριότητα πρέπει να εναρμονιστεί με την αιτία για την οποία πλάστηκε και τον σκοπό της ύπαρξης του. Και εδώ η ελεύθερη βούληση, η γνώση του φθαρτού της ανθρώπινης ζωής, η αντίληψη περί κόσμου(ιδιαίτερα με τις δύο κύριες του Χριστιανισμού εντολές), όσο και η αποφυγή της αλαζονείας και του εγωισμού διαδραματίζουν κύριο ρόλο ως προς την επίτευξη αυτού του σκοπού.

Παράληψη θα ήταν να μην αναφερθούμε και στην λεγομένη Θετική ψυχολογία, (Positive Psychology) μια επιστημονική κίνηση*** – δράση με αφετηρία την Αμερική, η οποία προσπαθεί να διερευνήσει τα της ευτυχίας. Η προσπάθεια αποσκοπούσε(και αποσκοπεί), με καθαρά επιστημονική μέθοδο να ρίξει φώς στο τι είναι ευτυχία, πως την αντιλαμβανόμαστε, αν υπάρχουν πρόσωπα που αισθάνονται και δηλώνουν ευτυχισμένα και ποια είναι τα ιδιαίτερα γνωρίσματα τους. Επίσης τι προκαλεί την ευτυχία και πολλά άλλα. Οι επιστημονικές έρευνες απέδωσαν πορίσματα και συνεχίζονται. Ίσως η πρωτοτυπία της όλης αυτής επιστημονικής προσέγγισης να βρίσκεται στο γεγονός ότι η ψυχολογία επικεντρώθηκε όχι στα ψυχικά προβλήματα, την λύπη και την δυστυχία, αλλά ακριβώς στα αντίθετα: στην χαρά (στα θετικά συναισθήματα) και στην ευτυχία. Βάσει ερευνών, δηλώσεων αλλά και απεικονίσεων του εγκεφάλου (πχ στον αριστερό προμετωπιαίο φλοιό) αλλά και πολλών άλλων εργαστηριακών εξετάσεων έχουμε ενδείξεις, αν όχι αποδείξεις, ότι ευτυχία -η ποία συνάδει με θετικά συναισθήματα- υφίσταται, υπάρχει.   Βέβαιο είναι από νευροβιολογική διερεύνηση, ότι διαφορετικές ουσίες εκκρίνει ο οργανισμός σε μια παροδική ευχαρίστηση- ικανοποίηση( πχ επιθυμίες και ικανοποίηση αυτών στο φαγητό, το αλκοόλ, την νικοτίνη κτλ)   και διαφορετικές όταν αισθανόμαστε αυτό που ορίζουμε ως ευτυχία ή ευτυχισμένες στιγμές.

Τελικά η ευτυχία μάλλον πηγάζει και προέρχεται από τις κινήσεις, τις πνευματικές κινήσεις, του ανθρώπου. Κύρια προϋπόθεση της προφανώς είναι η στάση μας απέναντι στην ζωή, όσο και η ερμηνεία της . Ίσως ευτυχισμένος είναι αυτός ο οποίος διαισθάνεται αδιαλείπτως ότι με τις δημιουργικές επιλογές του βίου του προσφέρει χρήσιμες ωφέλιμες εποικοδομητικές και αγαθές υπηρεσίες προς το σύνολο της ανθρωπότητας , αντιλαμβανόμενος ότι με αυτό τον τρόπο αποδίδει ένα υψηλό νόημα στην ύπαρξη του.

Ίσως να λέγαμε απλά ότι η ευτυχία του άλλου είναι και δική μας ευτυχία;

Υποσημειώσεις

*Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα (1984)

**(280d)

***Η λέξη έχει και την έννοια της μετατόπισης (άρα και της αλλαγής) θέσης στον χώρο.

 

 

 

The copyrights for these articles are owned by the Hellenic News of America. They may not be redistributed without the permission of the owner. The opinions expressed by our authors do not necessarily reflect the opinions of the Hellenic News of America and its representatives.

Get Access Now!

spot_img
spot_img
spot_img