Του Χρήστου Ηλιόπουλου*
Οι Έλληνες του εξωτερικού έχουν περάσει διά πυρρός και σιδήρου για να φθάσουν σήμερα να έχουν μία θέση στην κοινωνία των χωρών όπου ζουν, εκτός Ελλάδος. Από την μετανάστευση, την πρώτη εγκατάσταση και τις δυσκολίες για την επιβίωση σε ξένο κράτος, μέχρι την δημιουργία οικογένειας, μίας νέας γενιάς Ελλήνων που γεννήθηκαν μακριά από την Πατρίδα, αλλά και συχνά μίας μικρής ή λίγο πιο μεγάλης περιουσίας. Στην δύσκολη αυτή πορεία, από χίλια κύματα πέρασαν πολλές φορές και τα ονόματα των Ελλήνων ομογενών. Καθώς έφθαναν στην χώρα υποδοχής, συχνά τα μικρά ονόματα και τα επίθετά τους θεωρήθηκε από κάποιους ότι θα μπορούσαν να αποτελέσουν εμπόδιο στην ομαλή ένταξή τους στις νέες τους πατρίδες και στην συμμετοχή τους στην τοπική οικονομική και κοινωνική ζωή. Άλλες φορές, το όνομα άλλαξε από λάθος των τοπικών δημοσίων υπαλλήλων που δεν μπορούσαν να προφέρουν το ελληνικό όνομα.
Το αποτέλεσμα είναι σήμερα σε πολλές περιπτώσεις το όνομα του ιδίου προσώπου να είναι καταγεγραμμένο σε διαφορετικά πιστοποιητικά με διαφορετικό τρόπο. Στην Ελλάδα στο Μητρώο Αρρένων μπορεί να είναι Αθανάσιος, αλλά στην χώρα του εξωτερικού έγινε Thomas. Μπορεί το Ευστράτιος να έγινε Steve. Στο Δημοτολόγιο είναι Παναγιώτα, στο εξωτερικό όμως έγινε Patricia. Αλλά και ο Ξυδέας από την Κόρινθο έγινε Xydias στον Καναδά. Ο Κωνσταντόπουλος έγινε Constantine και ο Σταματόπουλος Stamοs και η ελληνική διοίκηση απαιτεί τώρα ταυτοπροσωπία για να πάρουν τα παιδιά και τα εγγόνια τους την ελληνική ιθαγένεια, που είναι πλέον και ευρωπαϊκή.
Συχνά δεν μιλάμε για μία μόνο αλλαγή, αλλά για περισσότερες, δηλαδή η Αικατερίνη έγινε στον γάμο της στο εξωτερικό Kathryn, αλλά όταν γέννησε τα παιδιά της, τα πιστοποιητικά γεννήσεως γράφουν ως μητέρα την Kathy. Και ούτω καθεξής. Οι αλλαγές που έχουν γίνει στο παρελθόν δεν μπορούν τώρα εύκολα να διορθωθούν και αποτελούν εμπόδιο, συχνά απροσπέλαστο, στον δρόμο για την ελληνική ιθαγένεια.
Γι’ αυτό πρέπει, τουλάχιστον από τώρα και στο εξής, οι ομογενείς να είναι ιδιαιτέρως προσεκτικοί στο πώς αναγράφονται τα ονόματα των μελών της οικογενείας τους στα πιστοποιητικά, στα διαβατήρια και γενικώς στα σημαντικά έγγραφα που τώρα συντάσσονται. Καλό είναι στην βάπτιση των παιδιών το κύριο όνομα που γράφεται στην εκκλησία να είναι το ίδιο με το όνομα που γράφεται στο πιστοποιητικού του κράτους όπου γεννήθηκε το παιδί. Το όνομα των γονέων που αναγράφεται στο πιστοποιητικό γεννήσεως να είναι το ίδιο ακριβώς με το όνομά τους στο πιστοποιητικό γάμου τους, όταν παντρεύτηκαν. Όσο ζουν οι γονείς σας, ή ακόμα και ο παππούς και η γιαγιά σας, να βρίσκετε, όσο είναι δυνατόν, ταυτότητες και διαβατήρια με φωτογραφία από Ελλάδα και να συγκρίνετε το όνομά τους με εκείνο που έχουν στις χώρες του εξωτερικού, ώστε να γίνεται ταυτοπροσωπία τους και να αποδεικνύεται ότι ο Κωνσταντίνος από την Τρίπολη είναι ο Gus στις ΗΠΑ και ο Γεράσιμος από την Κεφαλονιά είναι ο Makis στην Αυστραλία.
Εάν έχει υπάρξει αλλαγή ονόματος ή επωνύμου στην χώρα εξωτερικού με επίσημο τρόπο, δηλ. με απόφαση της διοικήσεως ή δικαστηρίου, κρατήσετε τις αποφάσεις ή λάβετε νέα επικυρωμένα αντίγραφα αυτών, για να μπορείτε να δικαιολογήσετε την αλλαγή επωνύμου, πώς δηλαδή ο Δημόπουλος από την Ελλάδα έγινε Dimos στο εξωτερικό.
Η ορθή και εναρμονισμένη αναγραφή των ονομάτων της οικογενείας από το πρόσωπο που γεννήθηκε στην Ελλάδα, μέχρι το παιδί του/της ή το εγγόνι, που έχουν γεννηθεί στο εξωτερικό, είναι βασική προϋπόθεση για την κτήση του ελληνικού διαβατηρίου. Εξάλλου, μην φοβάστε ότι τα αγόρια θα κληθούν αργότερα να υπηρετήσουν στον στρατό στην Ελλάδα. Εύκολα θα το αποφύγουν αν είναι μόνιμοι κάτοικοι εξωτερικού. Η σωστή προετοιμασία της αιτήσεως για ελληνική ιθαγένεια ή και για αποδοχή κληρονομίας στην Ελλάδα, περνάει μέσα από την ομοιόμορφη αναγραφή των ονομάτων σε Ελλάδα και εξωτερικό.
*Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, Master of Laws.
