Η Μυθολογία είναι ό, τι σοφότερο έχει να επιδείξει το ανθρώπινο πνεύμα στον
δεδομένο χρόνο της ιστορίας του. Όλες οι εθνικές Μυθολογίες, με προεξάρχουσα βέβαια την ελληνική.
Οι ιστορίες του Προμηθέα, της Μέδουσας, του Μώμου, του Πυγμαλίωνα, του
Ίκαρου, του Βάκχου, της Περσεφόνης, του Νάρκισσου και τόσες τόσες άλλες
αποκαλύπτουν με γλαφυρό, σκηνοθετικό και τελετουργικό τρόπο την προέλευση και
την πορεία του ανθρωπίνου όντος, τα πάθη του, τα όνειρά του και τη σχέση του με
τον θεό και τη φύση.
Αυτό το τελευταίο έχει δραματικές συνέπειες όσο προχωράει ο άνθρωπος προς μια
τεχνολογική «τελείωση» (…) και εκφράζεται πολύ παραστατικά με τον μύθο (που
ασφαλώς και δεν ήταν μύθος) του κατακλυσμού, θα λέγαμε μάλιστα των
κατακλυσμών, γιατί όλες οι Μυθολογίες του κόσμου (συμπεριλαμβανομένης και της
Βίβλου που επέχει θέση εβραϊκής Μυθολογίας) συμπεριλαμβάνουν το ακραίο και
οδυνηρό αυτό φαινόμενο που λέγεται κατακλυσμός.
Βέβαια κάθε κατακλυσμός, όπως και κάθε μυθολογικό φαινόμενο, σχετίζεται και
αντικατοπτρίζει τις αποκτηθείσες γνώσεις κάθε λαού, τις δοξασίες του και τις
ανθρωπολογικές και τις θεοκρατικές του αντιλήψεις.
Έγιναν μέχρι σήμερα πολλές έρευνες να ταυτοποιηθούν και να ερμηνευθούν οι κατά
τα έθνη διάφοροι κατακλυσμοί (Σουμερίων, Βαβυλωνίων, Εβραίων, Ελλήνων κλπ)
καθώς και να εξηγηθεί η σχέση τους με ακραία φυσικά φαινόμενα.
Το ότι λ.χ. βρέθηκαν κοχύλια πάνω στα βουνά οδήγησε τους ερευνητές στην άποψη
ότι οι κατακλυσμοί αποτυπώνουν πράγματι επισυμβάντα γεγονότα μεγάλων
γεωλογικών ανακατατάξεων.
Οι κατακλυσμοί έχουν «προσαρμοσθεί» στην ιδιοσυγκρασία και στα χαρακτηριστικά
κάθε τόπου και κάθε λαού.
Η «κιβωτός» του Νώε, φερ’ ειπείν, στάθηκε στο Αραράτ του Καυκάσου, η
«λάρνακα» του Δευκαλίωνα κάθησε στην κορυφή του Παρνασού. Καμία διαφορά.
Στο θέμα πάντως του κατακλυσμού αυτό που πρέπει να προσέξουμε σήμερα είναι η
ηθική διάσταση που του προσάπτει η εβραϊκή εκδοχή.
Ο κόσμος εξώκειλε με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, ασέβησε, διετάραξε την αγαθή
σχέση που πρέπει να έχει με τη φύση και με τη φύση του, και το κακό έγινε
αναπόφευκτο.
Από αυτή την άποψη έχει τεράστια σημασία να αντιληφθούμε την έννοια του
κατακλυσμού. Στις μέρες μας γινόμαστε κάθε τόσο μάρτυρες μικρών κατακλυσμών
σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης.
Σήμερα όμως που η φύση έχει γίνει «έρμαιο» (δηλαδή τυχερό παιχνίδι) στα χέρια τού
ανθρώπου, τι θα απέκλειε να γίνει και ένας μεγάλος ή έστω ένας μεγαλύτερος;
Εξ άλλου ο ίδιος ο κατακλυσμός βάφτισε το επιστημονικό «φαινόμενο του Νώε»
(κατ’ αντιδιαστολήν προς το «φαινόμενο του Ιωσήφ» των παχέων και ισχνών
αγελάδων) που σημαίνει ότι πάντα θα πρέπει να αναμένουμε το απροσδόκητο, ως παράσταση του αρχέγονου χάους, ιδιαίτερα μάλιστα όταν αυτό το απροσδόκητο –και
κατά συνέπεια και το ίδιο το χάος- το έχουμε οι ίδιοι «γαλουχήσει».
Λέγαμε παλιά ότι «η φύση δεν κάνει πηδήματα» (Natura non facit saltus).
Αυτό σημαίνει ότι προνοεί και αυτορυθμίζεται, πράγμα όμως δύσκολο από τη στιγμή
που εμφανίζεται ο σκληρός και απερίσκεπτος ανταγωνιστής της, ο homo
catastrophicus.
Καταλήγουμε έτσι στο σημερινό μέγα θέμα της κλιματικής αλλαγής, που φυσικά δεν
έχει άμεση σχέση με την «προστασία του πολίτη» (όπως προσπαθεί να αποδείξει η
πρόσφατη ίδρυση ενιαίου υπουργείου) αλλά με την εξ απαλών ονύχων συμμόρφωσή
μας προς τις φυσικές και τις ηθικές αρχές.
Αλλιώς θα βρεθούμε σε οδυνηρή θέση, σήμερα μάλιστα που δεν μας χωράει πλέον
καμία κιβωτός , και που δύσκολα μπορούμε να συνυπάρξουμε και με τα ζώα της ….
