Friday, March 29, 2024

      Subscribe Now!

 

spot_img
spot_img
In GreekΒαρυσήμαντη συνέντευξη με την κ. Ελένη Μπάρμπα, ΓΓτης «Ελληνικής Επιτροπής για την...

Βαρυσήμαντη συνέντευξη με την κ. Ελένη Μπάρμπα, ΓΓτης «Ελληνικής Επιτροπής για την Επιστροφή των Γλυπτών της Ακρόπολης» στην HELLENIC NEWS OF AMERICA

Hellenic News of America
Hellenic News of Americahttps://www.hellenicnews.com
The copyrights for these articles are owned by HNA. They may not be redistributed without the permission of the owner. The opinions expressed by our authors do not necessarily reflect the opinions of HNA and its representatives.

Latest articles

Η κ. Ελένη Μπάρμπα, Γενική Γραμματέας της Ελληνικής Επιτροπής για την Επιστροφή των Γλυπτών της Ακρόπολης, ανοίγει τα χαρτιά της στη Hellenic News of America.

Σε μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη, η κ. Μπάρμπα, η οποία είναι Αρχιτέκτων Μηχανικός, αναφέρεται στις προσπάθειες που έχουν γίνει για επιστροφή των Γλυπτών εκεί που δικαιωματικά ανήκουν, αλλά και στο ρόλο της Ομογένειας στην διαρκή προσπάθεια για την επιστροφή των γλυπτών.

Αναλυτικά η συνέντευξη:

ΗELLENIC NEWS OF AMERICA: Σας καλωσορίζουμε στο HELLENIC NEWS OF AMERICA για την συνέντευξη, επί τη ευκαιρία της παρέλασης της 30ης Απριλίου 2023 στην Νεα Υόρκη, της οποίας η θεματική ειναι αφιερωμένη στα γλυπτά του Παρθενώνα.
Είστε εκλεγμένη Γενική Γραμματέας της «Ελληνικής Επιτροπής για την Επιστροφή των Γλυπτών της Ακρόπολης ΕΕΕΓΑ» την οποία εκπροσωπείτε και Αρχιτέκτων Μηχανικός.
Πείτε μας για το έργο της Ελληνικής Επιτροπής και τους στόχους αυτής.

Ελένη Μπάρμπα: Σας ευχαριστώ για την πρωτοβουλία και φιλοξενία. Η «Ελληνική Επιτροπή για την Επιστροφή των Γλυπτών της Ακρόπολης» Ιδρύθηκε το 2016 στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, με σκοπό την ενημέρωση, την ιστορική πληροφόρηση την ευαισθητοποίηση και την αφύπνιση της παγκόσμιας κοινής γνώμης για το θέμα της επιστροφής και επανένωσης των Γλυπτών του Παρθενώνα και των λοιπών μνημείων της Ακρόπολης, με πρωτοβουλία του Μαρμαροκαλλιτέχνη και ερευνητή Ευάγγελου Φυλακτού, σημαντικών προσωπικοτήτων της Ελλάδας με διεθνή ακτινοβολία και την συμμετοχή Ελλήνων από όλες τις παραγωγικές τάξεις. Τον Ιούλιο 2016, υπέγραψε Σύμφωνο Συνεργασίας με το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας στη Θεσσαλονίκη, το οποίο αποτελεί έναν άξονα ισχυρής υποστήριξης τόσο του πάγιου αιτήματος για την επιστροφή των γλυπτών της Ακρόπολης, όσο και, παράλληλα, για την περαιτέρω παγκόσμια προβολή και διάδοση της ιστορίας και των συμβολισμών του Ιερού βράχου της Ακρόπολης με δράσεις εθνικής και διεθνούς εμβέλειας  με πολιτισμικό και εκπαιδευτικό περιεχόμενο.

Thanks for reading Hellenic News of America

Στο πλαίσιο του διεθνούς Συνεδρίου με θέμα «International Conference on the Hellenic Diaspora, Perspectives”, στη Θεσσαλονίκη, στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, τον Ιούλιο 2017, υπέγραψε «Σύμφωνο Συνεργασίας» για τα Γλυπτά του Παρθενώνα και τα Μνημεία της Ακρόπολης, με το «Charles Darwin University» Αυστραλίας. Το Σύμφωνο προωθεί την συνεργασία μεταξύ των δυο συμβαλλομένων πλευρών και αποτελεί έναν βασικό πυλώνα ανάπτυξης δραστηριοτήτων, κοινωνικών, πολιτιστικών και επιστημονικών, υποστηριζομένων από την Ελληνική ομογένεια. Κοινός στόχος είναι η προβολή της πολιτιστικής κληρονομιάς, η ανάδειξη του δίκαιου αιτήματος των απανταχού Ελλήνων για τον επαναπατρισμό και επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα και των λοιπών Μνημείων Ακρόπολης, καθώς και η διάδοση των πανανθρώπινων αρχών και αξιών του Ελληνικού πολιτισμού, διεθνώς.

Από την ημερομηνία ιδρύσεώς της μέχρι σήμερα, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, αναπτύσσει πλούσια δράση ενημέρωσης, ιστορικής πληροφόρησης και ευαισθητοποίησης της κοινής γνώμης σε παγκόσμιο επίπεδο, με τη συμβολή φορέων και Πανεπιστημίων, ομογενειακών οργανώσεων και φιλελλήνων. Πραγματοποιεί ομιλίες, εκθέσεις φωτογραφιών και διοργάνωση διαδραστικών εργαστηρίων βιωματικής εκμάθησης της ιστορίας και της τέχνης του κλασικού ελληνικού πολιτισμού σε εκπαιδευτικά ιδρύματα όλων των βαθμίδων όπως, Σχολεία Γυμνάσια Λύκεια και Πανεπιστήμια, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, καθώς επίσης σε φορείς όπως, Πολιτιστικοί Σύλλογοι, Κέντρα Νεότητας, Πολιτιστικά Κέντρα, Δήμοι, Σχολές δημοσιογραφίας, Στέγες Γραμμάτων και Τεχνών, Ιδρύματα, θεματικά Μουσεία Ιστορίας και Τεχνών κλπ. Συνδιοργανώνει και πραγματοποιεί, με Πανεπιστήμια του εξωτερικού, «Καινοτόμα Εκπαιδευτικά Προγράμματα Βιωματικής Εκμάθησης» , σε φοιτητές και καθηγητές, στον Παρθενώνα, στον ιερό βράχο της Ακρόπολης και στο Νέο Μουσείο της Ακρόπολης. Το Πρόγραμμα περιλαμβάνει ξενάγηση, έρευνα παρατήρηση, εργασία και διάχυση της γνώσης με προβολή, διεθνώς.

ΦΩΤΟ: Ευγενική παραχώρηση της κ. Ελένης Μπάρμπα

Ερώτηση: Διαπιστώνουμε ότι το σημαντικό έργο σας δεν αφορά μόνον στην προβολή του θέματος των γλυπτών αλλά και στην καινοτόμα βιωματική εκμάθηση της Κλασικής ελληνικής ιστορίας και τεχνών με έμφαση στον Παρθενώνα, καθώς και στην διάδοση του Ελληνικού πολιτισμού, σε διεθνές επίπεδο. Άς αναφερθούμε στα Μνημεία της Ακρόπολης, στην σπουδαιότητα και τον συμβολισμό του ιερού βράχου της Ακρόπολης, με έμφαση στον Παρθενώνα.

Απάντηση: Ο Παρθενώνας, ως κορυφαίο μνημείο, για 2.500 χρόνια αποτελεί το ύψιστο σύμβολο της δημοκρατίας, της φιλοσοφίας και της αρμονίας.

Το 1982 η UNESCO ανακήρυξε στο Μεξικό τον Παρθενώνα ως μνημείο της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς και ότι, επίσης, υποστηρίζει την επιστροφή των γλυπτών. «Η Ακρόπολη της Αθήνας είναι η ύψιστη έκφραση της προσαρμογής της αρχιτεκτονικής σε φυσικό περιβάλλον. Πρόκειται για μια μεγαλοπρεπή σύνθεση όπου οι όγκοι βρίσκονται σε τέλεια αρμονία, δημιουργώντας ένα μνημειώδες τοπίο μοναδικής ομορφιάς, που αγκαλιάζει ένα σύνολο αριστουργημάτων του 5 ου αιώνα π.Χ.: τον Παρθενώνα, τα Προπύλαια, το ναό της Αθηνάς Νίκης και το Ερέχθειο. …Τα μνημεία της Αθηναϊκής Ακρόπολης έχουν ασκήσει σημαντική επιρροή, όσον αφορά την Κλασική αρχιτεκτονική, όχι μόνον κατά τη διάρκεια της ελληνικής και ρωμαϊκής αρχαιότητας, όταν θεωρούνταν υποδειγματικά πρότυπα στο Μεσογειακό κόσμο, αλλά και στη σύγχρονη εποχή.

Η Ακρόπολη της Αθήνας έχει ένα ιδιαίτερο νόημα για την αρχαία ελληνική θρησκεία, είναι ο ιερός χώρος όπου γεννήθηκαν οι θεμελιώδεις μύθοι της πόλης. Η Ακρόπολη της Αθήνας εκφράζει τον πολιτισμό της Ελλάδας για περισσότερο από μία χιλιετία. Η Αθηναϊκή Ακρόπολη είναι άμεσα συνδεδεμένη με γεγονότα και ιδέες που δεν λησμονήθηκαν ποτέ στην ιστορία. Τα μνημεία της παραμένουν ζωντανή παράδοση του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη, των Φιλιππικών του Δημοσθένη, των λόγων του Αποστόλου Παύλου. Κρατούν ζωντανή τη μνήμη ενός πολύτιμου τμήματος της πολιτιστικής κληρονομιάς της ανθρωπότητας».

ΦΩΤΟ: Ευγενική παραχώρηση της κ. Ελένης Μπάρμπα

Ο Παρθενώνας αποτελεί το λαμπρότερο μνημείο της κλασικής περιόδου του Ελληνικού πολιτισμού και τον κολοφώνα του δωρικού ρυθμού. Η κατασκευή του ξεκίνησε το 448/7 π.Χ. και τα εγκαίνια έγιναν το 438 π.Χ. στα Μεγάλα Παναθήναια, ενώ ο γλυπτός διάκοσμος περατώθηκε το 433/2 π.Χ. Σύμφωνα με τις πηγές, οι αρχιτέκτονες που εργάστηκαν ήταν ο Ικτίνος, ο Καλλικράτης και πιθανόν ο Φειδίας, που είχε και την ευθύνη του γλυπτού διακόσμου. Είναι ένας από τους λίγους ολομάρμαρους ελληνικούς ναούς και ο μόνος δωρικός με ανάγλυφες όλες του τις μετόπες.

Πολλά τμήματα του γλυπτού διακόσμου, του επιστυλίου και των φατνωμάτων της οροφής έφεραν γραπτό διάκοσμο με κόκκινο, μπλε και χρυσό χρώμα. Χρησιμοποιήθηκε πεντελικό μάρμαρο, εκτός από τον στυλοβάτη, ο οποίος κατασκευάστηκε από ασβεστόλιθο. Το πτερό είχε 8 κίονες κατά πλάτος και 17 κατά μήκος. Η τοποθέτηση των κιόνων είναι ασυνήθιστα πυκνή με αναλογία διαμέτρου κίονα και μετακιονίου διαστήματος 1:2,25. Στις στενές πλευρές υπήρχε και δεύτερη σειρά 6 κιόνων που δημιουργούσε την ψευδαίσθηση δίπτερου ναού.

Ο ναός, με την κύρια είσοδό του, βλέπει ανατολικά. Το εσωτερικό μήκος του είναι 100 αττικά πόδια, δηλαδή 30,80 μέτρα. Μέσα σε αυτά τα νούμερα εκφράζονται καταπληκτικές αναλογίες. Ο αττικός πους είναι 0,30803 μέτρα ή αλλιώς 1/2Φ, όπου το Φ = 1,61803 εκφράζει την Χρυσή Τομή. Ο Χρυσός Αριθμός Φ ή αλλιώς ο αριθμός 1,618 συναντάται, συχνά, στη φύση, στις αναλογίες του προσώπου μας, του σώματός μας, στα λουλούδια και στα φυτά, στην Τέχνη, στους ζωντανούς οργανισμούς, στα κοχύλια, στις κυψέλες των μελισσών και σε πλήθος άλλων πολλών, ακόμα και στη δομή του σύμπαντος και στις τροχιές των πλανητών. Η Χρυσή Τομή, συνεπώς, είναι ένας από τους μέγιστους κανόνες για να εκφραστεί το Ωραίο. Όσο δε περισσότερο οι αναλογίες πλησιάζουν προς τον αριθμό 1,618 τόσο πιο ωραίο είναι το δημιούργημα. Ο Παρθενώνας λοιπόν είναι μνημείο μοναδικό στον κόσμο, υπέρτατου κάλλους, μοναδικής Αρχιτεκτονικής και γλυπτού διάκοσμου. Συνδιάζει αρμονικά το κάλλος με την επιστήμη και την τέχνη.

Ο Παρθενώνας δεν έχει παράθυρα και αποτελεί αίνιγμα μεταξύ των αρχαιολόγων το πώς φωτιζόταν το εσωτερικό του σηκού. Γενικά επικρατεί η άποψη ότι στη στέγη υπήρχε κάποιο άνοιγμα, το οποίο ονομαζόταν «οπαίον», από όπου και εισερχόταν άπλετο φως.

Στην αρχιτεκτονική κατασκευή του, ο Παρθενώνας, δεν έχει καμία ευθεία. Αντιθέτως, υπάρχουν ανεπαίσθητες καμπύλες και μάλιστα αδιόρατες, πού δίνουν όμως την εντύπωση ότι ο στυλοβάτης π.χ. είναι ευθύς και εντελώς επίπεδος. Ανάλογη είναι και η καμπύλη των επιστυλίων. Αυτό έγινε, γιατί ο Ικτίνος προνόησε και έλαβε υπόψιν του την φυσική ατέλεια του ανθρώπινου οφθαλμού. Έτσι δημιούργησε την οφθαλμαπάτη στον θεατή που κοιτάζει υπό ορισμένη γωνία τον Παρθενώνα, ότι ο Ναός ανυψώνεται στον αέρα.

Ένα άλλο μυστικό, που όμως κατείχαν οι αρχιτέκτονες του, είναι η αντισεισμικότητα του κτίσματος. Εδώ και είκοσι πέντε αιώνες, ο Παρθενώνας, από την δημιουργία του δεν έχει πέσει, δεν έχει υποστεί καμία βλάβη, δεν έχει καμία ρωγμή. Αυτό οφείλεται κατά ένα λόγο στην πυραμιδοειδή κατασκευή του, όμως, ο Παρθενώνας, στην πραγματικότητα δεν «πατάει» απ’ ευθείας στο χώμα του γυμνού βράχου, αλλά πάνω σε χτισμένους κυβόλιθους, οι οποίοι είναι γερά δεμένοι και χτισμένοι επάνω στο βράχο διαμορφώνοντας με αυτόν τον τρόπο ένα επίπεδο.

Είναι κατασκευασμένος με τέτοιο τρόπο ώστε να υπάρχει μια αρμονία και ισορροπία διαμέσου της συμμετρίας,μεταξύ των κατασκευαστικών του στοιχείων σμηλευμένου μαρμάρου,όπου και μορφοποιείται με το τρίγωνο που σχηματίζουν οι μετόπες, η ζωφόρος και τα αετώματα. Η ζωφόρος του Παρθενώνα θεωρείται ότι απεικονίζει την Πομπή των Παναθηναίων. Οι μετόπες εικονίζουν: στην ανατολική πλευρά τη Γιγαντομαχία, στην δυτική την Αμαζονομαχία, στην βόρεια τον Τρωικό Πόλεμο και στην νότια πλευρά τη μάχη μεταξύ Κενταύρων και Λαπίθων. Στο ανατολικό αέτωμα αναπαριστάται η γέννηση της Αθηνάς, ενώ στο δυτικό αέτωμα η διαμάχη της Αθηνάς και του Ποσειδώνα για την κηδεμονία της Αθήνας.
Από τους 97 σωζόμενους λίθους από τη ζωφόρο του Παρθενώνα, οι 56 βρίσκονται στο Λονδίνο και οι 40 στην Αθήνα. Από τις 64 σωζόμενες μετόπες, οι 48 βρίσκονται στην Αθήνα και οι 15 στο Λονδίνο. Από τις 28 σωζόμενες μορφές των αετωμάτων, οι 19 βρίσκονται στο Λονδίνο και οι 9 στην Αθήνα.

Το γλυπτά του Παρθενώνα και των άλλων μνημείων της Ακρόπολης δεν είναι αυθύπαρκτα έργα τέχνης. Δημιουργήθηκαν ως αρχιτεκτονικά και συμβολικά μέρη των κτιρίων, που χτίστηκαν τον 5ο αι. π.Χ., στο απόγειο του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού. Κατά συνέπεια, τα γλυπτά αυτά αποκτούν την πραγματική τους εννοιολογική υπόσταση μόνο πλησίον των μνημείων, στο νέο Μουσείο της Ακρόπολης, στο φυσικό και ιστορικό τους περιβάλλον.

ΦΩΤΟ: Ευγενική παραχώρηση της κ. Ελένης Μπάρμπα

Ερώτηση: Ποιά είναι η ιστορική πορεία και η λεηλασία του Παρθενώνα και των λοιπών Μνημείων της Ακρόπολης?

Απάντηση: Μετά την παράδοση της Ακροπόλεως το 1458 μ.Χ, ο Ιερός Βράχος μετετράπη σε κάστρο της τουρκικής φρουράς, απρόσιτο στον λοιπό λαό. Ο καθολικός ναός της Παναγίας,  μετετράπη σε μουσουλμανικό τζαμί και το κωδωνοστάσιο του, αντιστοίχως σε μιναρέ.

Ο Παρθενώνας, που παρέμεινε ιερός και ανέγγιχτος από χριστιανούς και βαρβάρους όλων των εποχών, καταστράφηκε ηθελημένα το έτος 1687 μ.Χ. από τον στρατηγό των Βενετών Φραντσέσκο Μοροζίνι κατά την πολιορκία της Αθήνας. Γνωρίζοντας ότι οι αμυνόμενοι Τούρκοι είχαν μετατρέψει τον Παρθενώνα σε μπαρουταποθήκη, έδωσε εντολή για την στόχευσή του, σπεύδοντας να συγχαρεί μάλιστα του πυροβολητές μετά την ανατίναξη. Κατά την υποχώρησή τους αυτή οι Βενετοί προσπάθησαν χωρίς επιτυχία να αποσπάσουν τα αγάλματα του δυτικού αετώματος του Παρθενώνος. Λόγω του βάρους τους και της προχειρότητας της προσπάθειας όμως, τα αγάλματα έπεσαν στο έδαφος και συνετρίβησαν.

Τελικά αρκέστηκαν στην κλοπή όσων έργων τέχνης μπορούσαν να αποσπαστούν και να μεταφερθούν σχετικά εύκολα στην Βενετία, τα μνημεία αυτά έως σήμερα, απαντώνται διασκορπισμένα σε διάφορα μουσεία της Ευρώπης.

Ανατρέχοντας στα γεγονότα της χρονικής περιόδου της λεηλασίας της Ακρόπολης 1801-1811 που λάβωσαν και προσέβαλαν την εθνική αξιοπρέπεια του ελληνικού λαού διαπιστώνεται ό,τι διεπράχθη η μεγαλύτερη ιεροσυλία της ιστορίας.

Ο Παρθενώνας, αφού πληγώθηκε από τον στρατηγό των Βενετών Φραντσέσκο Μοροζίνι, απογυμνώθηκε και λεηλατήθηκε από έναν άνθρωπο θρασύτατο και βέβηλο, που δήλωνε “λάτρης της τέχνης”, τον βρετανό Τόμας Μπρους, 7ο Κόμη του Ελγιν, γνωστό ως λόρδο Έλγιν, για ίδιον όφελος, για να εμπλουτήσει την προσωπική του συλλογή, υπό τις οδηγίες του ιταλού ζωγράφου Giovanni Battista Lusieri. Μετά την απογύμνωση των μνημείων τοποθέτησαν τα αποκτήματά τους, προερχόμενα από τη λεηλασία της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς, σε κιβώτια τα οποία φυγάδευσαν προς τη Μεγάλη Βρετανία, και όποια γλυπτά δεν χωρούσαν στα κιβώτια τα τεμάχιζαν.

ΦΩΤΟ: Ευγενική παραχώρηση της κ. Ελένης Μπάρμπα

Από το 1801, ξεκίνησε η αρπαγή των αριστουργημάτων από την Ακρόπολη. Κατά τον Βισκοντί, συνολικά ο Έλγιν αποκόμισε: 253 γλυπτά έργα και αρχιτεκτονικά μέλη, πολλά αγγεία, ηλιακά ρολόγια κλπ. Από τον Παρθενώνα αφαιρέθηκαν 96 ακέραια ή ακρωτηριασμένα γλυπτά και ειδικότερα: Από το νότιο διάζωμα 15 ακέραια και 4 σπασμένα, από το ανατολικό διάζωμα 11 αγάλματα και τμήματά τους, από το δυτικό αέτωμα περισσότερα από 8, από τη βόρεια ζωφόρο 21 ακέραιες πλάκες κι ένα τμήμα πλάκας, από τη νότια ζωφόρο 30 ακέραιες πλάκες και 11 θραύσματα, από τη δυτική ζωφόρο 2 πλάκες και από την ανατολική ζωφόρο 4 πλάκες.

Επίσης, από το ναό της Απτέρου Νίκης αφαιρέθηκαν 4 τεμάχια, 18 από το Ερέχθειο (μία Καρυάτιδα κι ένα γωνιακό ιωνικό κιονόκρανο της ανατολικής κιονοστοιχίας είναι τα σημαντικότερα από αυτά), 4 από το θέατρο του Διονύσου, μεταξύ των οποίων κι ένας κίονας από το χορηγικό μνημείο του Θρασύλλου. Αφαιρέθηκαν ακόμη 13 κεφαλές, 34 γλυπτά μάρμαρα, 14 χάλκινες και μαρμάρινες υδρίες, 8 βωμοί, 3 επιτύμβιες στήλες, 66 ενεπίγραφα μάρμαρα και άλλα. Πολλά από αυτά, ήταν έργα του Φειδία, του Αγοράκριτου και του Αλκαμένη.

Σπουδαιότερα απ’ όλα, θεωρούνται τα γλυπτά της γέννησης της Αθηνάς από το ανατολικό αέτωμα, η μετόπη της διαμάχης της Αθηνάς με τον Ποσειδώνα και η ζωφόρος με την πομπή των Παναθηναίων. (ΠΗΓΗ: ΕΓΚ/ΔΕΙΑ ΠΑΠΥΡΟΣ ΛΑΡΟΥΣ ΜΠΡΙΤΑΝΙΚΑ, εκδ. 2007).
Όσα αρχαία συγκεντρώνονταν, τοποθετούνταν σε κιβώτια και μεταφέρονταν με πλοία στη Μ. Βρετανία. Οι λεηλασίες, ξεκίνησαν το 1801 και ολοκληρώθηκαν το 1810. Ο Έλγιν καθοδηγούσε τον Lusieri και τους υπόλοιπους με αλληλογραφία.

Τα 12 πρώτα κιβώτια με τις αρχαιότητες, φορτώθηκαν το 1802 στο ιδιόκτητο ιστιοφόρο «Μέτων», του Έλγιν. Ωστόσο, το πλοίο βούλιαξε στον Αβλέμονα των Κυθήρων. Το 1803, ο ίδιος ο Έλγιν, επιστρέφοντας στην Αγγλία, φόρτωσε 44 κιβώτια στο βρετανικό πολεμικό πλοίο «Diana». Άλλα κιβώτια, μεταφέρθηκαν σε πλοία της Ραγούζας (Ντουμπρόβνικ) και στα πολεμικά «Medusa» και «Hydra». Το 1817 ο Lusieri , ο φυσικός αυτουργός των λεηλασιών, επέστρεψε και πραγματοποίησε την αποστολή επιτύμβιων μνημείων, χάλκινων σκευών και εκατοντάδων αγγείων, με τα πολεμικά πλοία «Satellite» και «Tagus». Ο θάνατός του και η κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης, σταμάτησαν κάθε παρόμοια ενέργεια.

Οι αρχαιότητες, μεταφέρθηκαν στο Λονδίνο και αποθηκεύτηκαν αρχικά σε υπόστεγο της κατοικίας του Έλγιν και αργότερα στην καρβουναποθήκη του δούκα του Ντεβονσάιρ. Απίστευτη βαρβαρότητα!. Κατά τη διάρκεια της αποθήκευσής τους, υπέστησαν σημαντικές ζημιές από την υγρασία. Ο Έλγιν, κλέφτης και χρεοκοπημένος έστειλε υπομνήματα προς τη βρετανική κυβέρνηση για να αγοράσει τα αρχαία. Έτσι συστήθηκε ειδική εξεταστική επιτροπή για να μελετήσει τα στοιχεία της υπόθεσης και τα πορίσματά της τέθηκαν υπόψη του βρετανικού κοινοβουλίου. Κατά τη διάρκεια της σχετικής θυελώδους συνεδρίασης ακούστηκαν φωνές σκεπτικισμού, ακόμα και απόρριψης της πρότασης του Έλγιν. Από τότε μάλιστα χρονολογούνται οι πρώτες σκέψεις για επιστροφή τους στην Ελλάδα.

Τελικά, η βρετανική κυβέρνηση, λειτουργώντας ώς κλεπταποδόχος, αγνοώντας κάθε έννοια δικαίου και ηθικού, προσβάλλοντας και πληγώνοντσς τον ελληνικό λαό, αποφασίζει ν’ αγοραστούν τα κλεμμένα Μάρμαρα από το βρετανικό Δημόσιο για 35.000 στερλίνες. Επειδή όμως ο Έλγιν, όφειλε στο κράτος 18.000 στερλίνες, του δόθηκαν μόνο  17.000 στερλίνες.
Σύμφωνα με τη μελέτη της αλληλογραφίας του και άλλων στοιχείων, προκύπτει ότι σκόπευε να στολίσει με τα αρχαία ελληνικά αριστουργήματα, το νέο εξοχικό του μέγαρο στο Μπρούμχολ της Σκωτίας. Χρεοκόπησε όμως και αναγκάστηκε να τα πουλήσει.

Από την μεταφορά κιόλας των γλυπτών στη Μ. Βρετανία, ξέσπασε θύελλα αντιδράσεων από διακεκριμένους Βρετανούς και όχι μόνον. Ο Έλγιν κατηγορήθηκε ως κοινός «κλέφτης μαρμάρων» και ως βάνδαλος που, με δωροδοκίες και άλλα αθέμιτα μέσα, λήστεψε σπουδαία μνημεία του παρελθόντος για προσωπικό του όφελος. Ο Σατομπριάν, οι περιηγητές Ντόντγουελ, Ντάγκλας και Κλαρκ, ο ποιητής Οράτιος Σμιθ, ο φίλος του Βύρωνα Χόμπχαουζ κ.ά. διαμαρτυρήθηκαν και περιέγραψαν με τα πλέον μελανά χρώματα τη διαρπαγή. Ο λόρδος Βύρων, το 1811, στο ποίημα του «Child Harold» στιγματίζει τη λεηλασία, όπως και στο ποίημα «Η κατάρα της Αθηνάς» που δημοσιεύεται τον ίδιο χρόνο.

Το 1890, ο Βρετανός Λόγιος, F. Harrison, έγραψε στο περιοδικό «Nineteenth Century» («19ος Αιώνας») το περίφημο άρθρο «Απόδοτε τα Ελγίνεια Μάρμαρα». Ο διευθυντής του περιοδικού James Knowler, του απάντησε με το άρθρο «Ο Αστεϊσμός περί των Ελγινείων Μαρμάρων», στο οποίο, γράφει, περίπου ότι ο Harrison αστειεύεται όταν προβάλλει το συγκεκριμένο αίτημα. Στον Knowler, απάντησε σκληρά, ο Καβάφης, με άρθρο του στο περιοδικό της Αλεξάνδρειας «Rivista Quindicinale».

ΦΩΤΟ: Ευγενική παραχώρηση της κ. Ελένης Μπάρμπα

Ο αρχαιολόγος Έντουαρντ Ντόντουελ έφριξε με όσα είδε. Στο έργο του, «Αρχαιολογική και Τοπογραφική περιήγηση της Ελλάδας, 1801 – 1806)», μεταξύ άλλων αναφέρει: «Οτιδήποτε σχετίζεται με αυτή την καταστροφή, έγινε με μια φλόγα παράλογης αρπακτικότητας, σε αντίθεση όχι μόνο με κάθε αίσθηση του γούστου αλλά και με κάθε συναίσθημα δικαιοσύνης και ανθρωπιάς», «Ο Έλγιν, μπορούσε να περιοριστεί στα καλούπια του Φειδία, από τα οποία πολλά είχε να κερδίσει η Βρετανία», «Στην Αθήνα, διαπράχθηκε ιεροσυλία».

Ο Χιου Χάμερσλι, μέλος του βρετανικού Κοινοβουλίου, είχε υπερασπισθεί με σθένος μία τροπολογία για τη μελλοντική επιστροφή των κλεμμένων ελληνικών αρχαιοτήτων, χωρίς να γίνει αποδεκτή αναφέροντας: «…η Μεγάλη Βρετανία κρατεί αυτά τα μάρμαρα ως παρακαταθήκη μέχρις ότου της ζητηθούν από τους τωρινούς ή οποιουσδήποτε μελλοντικούς κυρίους της Πόλης των Αθηνών και μετά από ένα τέτοιο αίτημα αναλαμβάνει χωρίς διατυπώσεις ή διαπραγματεύσεις να τα επανατοποθετήσει όσο είναι δυνατόν στα μέρη από όπου είχαν αφαιρεθεί και στο μεταξύ θα φυλάσσονται προσεκτικά στο Βρετανικό Μουσείο». Ο Χάμερσλι υπήρξε ένας από τους πολλούς Βρετανούς οι οποίοι στα χρόνια που θα ακολουθούσαν είχαν τη «γενναιότητα», όπως τη χαρακτηρίζει σε κείμενό του ο Κωνσταντίνος Καβάφης, να σταθούν αντίθετοι της άρνησης των βρετανικών κυβερνήσεων για την επιστροφή των Γλυπτών στην Ελλάδα.

Σε δήλωση που έκανε το 2016 ο Βρετανός βουλευτής Μαρκ αναφερόμενος σε πρόταση νομοσχεδίου για τα γλυπτά, προς το Βρετανικό Κοινοβούλιο τόνισε: «Αυτά τα υπέροχα έργα Τέχνης σύρθηκαν και πριονίστηκαν μακριά από τον Παρθενώνα. Αυτό το νομοσχέδιο προτείνει στο Κοινοβούλιο να ακυρώσει ό,τι έκανε πριν από 200 χρόνια. Είναι καιρός να προβούμε σε μια ευγενική πράξη, να διορθώσουμε αυτό το λάθος που έγινε τότε».

Για να δικαιολογήσουν την κατάπτυστη κλοπή-λεηλασία-ιεροσυλία, οι Βρετανοί εκθέτουν στο Βρετανικό Μουσείο τμήμα μιας δήθεν άδειας – ένα κείμενο στα… ιταλικά, το πρωτότυπο του οποίου δεν υπάρχει στα τουρκικά, και μάλιστα ακόμη και από αυτό… τεχνηέντως… παραλείπεται η… μεσαία παράγραφος, στην οποία αναφέρεται ότι… απαγορεύεται οποιαδήποτε βλάβη στο μνημείο. Έτσι οι Βρετανοί παραπλανούν τους χιλιάδες επισκέπτες του Μουσείου τους, τουλάχιστον ως προς αυτό το σημείο… Είναι δε γνωστό ότι ο λόρδος Έλγιν επέδειξε μόνον ένα γράμμα στα ιταλικά – και όχι φιρμάνι- το οποίο έγραφε ότι μπορούσε να κάνει αντίγραφα των γλυπτών, χωρίς να επέμβει στον ναό, γι’ αυτό και είχε μαζί του ζωγράφους, οι οποίοι έφριξαν από τις λεηλασίες και τις καταστροφές και τις κατήγγειλαν… Όπως ομολόγησε ο ιταλός ζωγράφος Lusieri, που έγραψε στον λόρδο Elgin «πρέπει να προσπαθήσω πολύ ώστε ίσως να ξεχαστούν οι βαρβαρότητες που εξαναγκάστηκα να διαπράξω όταν ήμουν στην υπηρεσία σας».

Κατά την συζήτηση στην Βρετανική Βουλή σχετικά με την αγορά των γλυπτών ο sir John Newport M.P., μέλος της ειδικής επιτροπής είπε ότι «o αξιότιμος λόρδος χρησιμοποίησε τα πιο παράνομα μέσα και διέπραξε τις πιο άγριες λεηλασίες. Ήταν, φαίνεται, μοιραίο, ένας εκπρόσωπος του κράτους μας να συλήσει, αυτά τα αντικείμενα που οι Τούρκοι και άλλοι βάρβαροι θεώρησαν ιερά».

Ο λόρδος Βύρων στην περίφημη κατάρα της Αθηνάς παραλληλίζει τον Έλγιν με τον Αλλάριχο: “Curse of Minerva”: What more I owe let gratitude attest- Know, Alaric and Elgin did the rest, That all many learn from whence the plunderer came, The insulted wall sustains his hated name”. Ο Βύρων μιλάει για την ματαιοδοξία και την μικρότητα του Έλγιν και αναφέρεται στους δύο ζωγράφους (Lusieri και Fauvel) που ενώ αμφισβητούν το δικαίωμα να λεηλατήσουν τον Παρθενώνα, θριαμβολογούν.

ΦΩΤΟ: Ευγενική παραχώρηση της κ. Ελένης Μπάρμπα

Το 1809, ακούγεται η φωνή του φλογερού πατριώτη, κορυφαίου εκπροσώπου του Νεοελληνικού Διαφωτισμού, Ηπειρώτη από τα Γιάννενα, Αθανασίου Ψαλίδα, σαν μακρινός απόηχος μιας μεγάλης κραυγής του Ελληνισμού, για το μεγάλο έγκλημα της κλοπής των ιερών και οσίων του Ελληνικού γένους, στον λόρδο Μπάυρον και τον πιστό του φίλο και συνοδοιπόρο λόρδο Χομπχάους, περιηγητή στην Ήπειρο και σε ολη την Ελλάδα, με σκοπό να ανακαλύψει την ψυχή της κοιτίδας του πολιτισμού, λέγοντας : «Φυλάξτε καλά αυτά που κλέβετε, γιατί κάποια στιγμή θα τα επιστρέψετε στον τόπο που ανήκουν».

Ο Μπάυρον εντυπωσιάζεται από την προσωπικότητά του. Ήταν η περίοδος που λεηλατούνται τα μνημεία της αρχαιότητας από επώνυμους Ευρωπαίους ευγενείς, όπως ο Άγγλος αρχιτέκτονας Charles Robert Cockerell, ο Γερμανός δούκας φον Χάλερσταιν, ο Βαυαρός φον Χάκεν, ο Εσθονός βαρώνος φον Στάλκεμπεργκ και ο Γάλλος πρόξενος στην Αθήνα Louis François Sébastien Fauvel. Πρώτος μεταξύ όλων ο λόρδος Έλγιν, που είχε καταφέρει, ως έκτακτος πρέσβης στην Κωνσταντινούπολη, δωροδοκώντας και εξαπατώντας, να αρπάξει από τον Παρθενώνα τα πολύτιμα Μάρμαρα. Το συνειδητοποίησε αργότερα, όταν βρέθηκε στην Αθήνα και αντίκρισε τον λεηλατημένο Παρθενώνα. Έγινε από τότε ο μεγαλύτερος κατήγορος των βέβηλων Αρχαιοκάπηλων Ευρωπαίων.

Ερώτηση: Ποιό είναι το ιστορικό διεκδίκησης των Γλυπτών. Υπάρχουν αντιδράσεις και πιέσεις σημαντικές για την επιστροφή και την επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα.

Απάντηση: Η προστασία των μνημείων της Ακρόπολης των Αθηνών και το αίτημα της επιστροφής των κλεμμένων γλυπτών είναι ένας διαρκής αγώνας για την Ελλάδα. Κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του ’21 οι Έλληνες πολιορκητές της Ακρόπολης έλαβαν την εκπληκτική απόφαση να στείλουν στους Οθωμανούς κατακτητές μολύβι για σφαίρες, προκειμένου να πάψουν να κακοποιούν τους σπόνδυλους του Παρθενώνα, για να αφαιρέσουν τους μολύβδινους συνδέσμους από το εσωτερικό τους, ενώ ο Μακρυγιάννης γράφει στ’ απομνημονεύματα του «… κατά την Επανάσταση πολεμήσαμε για τ’ αρχαία αγάλματα…»

Η πρώτη επίσημη αιτίαση της Ελλάδας κατά του Έλγιν που ταυτόχρονα αναζωπυρώνει την πρώτη προσδοκία επιστροφής, διατυπώνεται από τον Αλέξανδρο Ραγκαβή, Γραμματέα της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας, αμέσως μετά την σύσταση του νεοελληνικού κράτους, το 1842. Η διεκδίκηση των Μαρμάρων, με αίτημα επαναλαμβάνεται το 1924, με τη συμπλήρωση εκατό χρόνων από το θάνατο του λόρδου Βύρωνα. Το 1961, ο τότε Δήμαρχος της Αθήνας Τσουκαλάς Άγγελος (29/6/1959 – 5/6/1964) αλλά και η Ακαδημία Αθηνών, ζητούν από την Αγγλία τον επαναπατρισμό των Μαρμάρων του Παρθενώνα.

Τον Ιανουάριο του 1941, έγινε πρόταση στη Βουλή των Κοινοτήτων  για την επιστροφή των Μαρμάρων μετά τη λήξη του πολέμου και μέσα στα πλαίσια της κοινής πολεμικής προσπάθειας Ελλάδας και Βρετανίας εκείνη την εποχή, ωστόσο η κυβερνητική απάντηση ήταν αποθαρρυντική.

Το 1982, η Μελίνα Μερκούρη, απογειώνει την εκστρατεία για την επιστροφή των Γλυπτών. Άρχισε να διευκρινίζεται ότι, τα Γλυπτά του Παρθενώνα αποτελούν μια ξεχωριστή περίπτωση αφού πρόκειται για τον διαμελισμό ενός μνημείου κι όχι για ένα αυθύπαρκτο έργο τέχνης, όπως για παράδειγμα η Αφροδίτη της Μήλου, που εκτίθεται στο Μουσείο του Λούβρου. Η εκστρατεία ξεκινά στη γενική διάσκεψη της Unesco για την Πολιτιστική Πολιτική στο Μεξικό, όταν η τότε υπουργός Πολιτισμού και Επιστημών προέβαλλε το ελληνικό αίτημα για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα που είχε αποσπάσει ο Έλγιν. Το σχέδιο σύστασης υπέρ της επιστροφής του γλυπτού διάκοσμου του Παρθενώνα στην Ελλάδα υποβάλλεται το 1982 από την Ελληνική Αντιπροσωπεία και υπερψηφίζεται με 56 ψήφους υπέρ, 12 κατά και 24 αποχές.

Το 1983, μια ομάδα Άγγλων Φιλελλήνων ιδρύει τη Βρετανική Επιτροπή για την Επιστροφή των Μαρμάρων του Παρθενώνα με Πρόεδρο της τον επίτιμο διδάκτορα Κλασικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, Robert Browning. Η θέληση είναι μεγάλη όμως οι προσδοκίες λίγες, λόγω της παγερής άρνησης της βρετανικής κυβέρνησης.

ΦΩΤΟ: Ευγενική παραχώρηση της κ. Ελένης Μπάρμπα

Τον Οκτώβριο του 1984, η Ελλάδα υποβάλλει επίσημο αίτημα για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα, όμως τον Απρίλιο του ίδιου έτους η βρετανική πλευρά το απορρίπτει. Το ίδιο έτος 1984, η Ελλάδα καταθέτει επίσημο αίτημα για την επιστροφή των Γλυπτών στην UNESCO, το οποίο εγγράφεται στην ημερήσια διάταξη της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Επιστροφή των Πολιτιστικών Αγαθών στις Χώρες Προέλευσής τους ή την Απόδοσή τους σε Περίπτωση Παράνομης Κτήσης.

Στην πολυθρύλητη ομιλία της στο Oxford Union το 1986, η Μελίνα Μερκούρη, μεταξύ άλλων, αναφέρει με φλογερό πατριωτισμό: «Πρέπει να καταλάβετε τι σημαίνουν για μας τα Μάρμαρα του Παρθενώνα. Είναι η υπερηφάνεια μας, είναι οι θυσίες μας. Είναι το ευγενέστερο σύμβολο τελειότητας. Είναι φόρος τιμής στη δημοκρατική φιλοσοφία. Είναι οι φιλοδοξίες μας και το ίδιο τ’ όνομά μας. Είναι η ουσία της ελληνικότητας».

Το έτος 1987, η Αθηναϊκή Ακρόπολη εγγράφεται στον κατάλογο παγκόσμιας κληρονομιάς της Unesco. Τα κριτήρια τα οποία πληρούσε ο αρχαιολογικός χώρος για να πραγματοποιηθεί η εγγραφή στην Επιτροπή Παγκόσμιας Κληρονομιάς υποδείκνυαν την σπουδαιότητα του μνημείου.

Από το 1987, το ζήτημα των Γλυπτών του Παρθενώνα εντάσσεται στην επίσημη ατζέντα των θεμάτων της UNESCO, συζητείται ανά διετία στις συνεδριάσεις της Διακυβερνητικής Επιτροπής και κάθε φορά υιοθετείται σύσταση από τα κράτη-μέλη, για την προώθηση του ζητήματος.

Σε όλο τον κόσμο, στην Ευρώπη και από τον Καναδά έως την Αυστραλία, συστήνονται επιτροπές για την επιστροφή των Γλυπτών, ο αριθμός των οποίων σήμερα ανέρχεται στις 23, με επικεφαλής την Διεθνή Επιτροπή και χρονικά πρώτη την Βρετανική Επιτροπή, η οποία κινητοποιεί την κοινή γνώμη και σημαίνουσες πνευματικές και πολιτικές προσωπικότητες στο Ηνωμένο Βασίλειο, με σκοπό την πίεση της Κυβέρνησης και του Βρετανικού Μουσείου για την επιστροφή.

Το 1999, το Ευρωπαικό Κοινοβούλιο προβαίνει σε Ψήφισμα, έχοντας υπόψη το Άρθρο 128 της Συνθήκης σχετικά με τη συνεργασία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των διεθνών οργανισμών στον πολιτιστικό τομέα, όπως η UNESCO. Ελήφθη σοβαρά υπόψη το γεγονός ό,τι το 1982 η UNESCO ανακήρυξε στο Μεξικό τον Παρθενώνα ως μνημείο της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς και ότι, επίσης, υποστηρίζει την επιστροφή των γλυπτών.
Το 1999, η Ελλάδα υποβάλλει Υπόμνημα για τα Γλυπτά του Παρθενώνα στην Ειδική Επιτροπή του Αγγλικού Κοινοβουλίου για τον Πολιτισμό, τον Αθλητισμό και τα ΜΜΕ (Select Committee), στην οποία αναθέτει η βρετανική κυβέρνηση την μελέτη όλων των θεμάτων της βρετανικής πολιτιστικής πολιτικής και τα ζητήματα επιστροφής πολιτιστικής κληρονομιάς, με κυριότερο το αίτημα για την επιστροφή των Γλυπτών.

Ακολουθούν ψηφίσματα και δράσεις καθ’όλη τη διάρκεια της δεκαετίας, όπως: Ψήφισμα της Συνόδου των Πρυτάνεων και Προέδρων Δ.Ε. των Ελληνικών Πανεπιστημίων στις 22-24 Φεβρουαρίου 2002.  Κοινή δήλωση των Υπουργών Πολιτισμού και Αθλητισμού των χωρών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης στις 22 και 23 Φεβρουαρίου 2002. Πρακτικά της συνόδου της Γερουσίας του Καναδά, στις 4/4/2023 . Έκθεση «The Unity of a Unique Monument, Parthenon» με την συνδιοργάνωση του Ελληνικού Υπουργείου Πολιτισμού και του Ίδρύματος “Μελίνα Μερκούρη, στις 27/5/2003. Υπέρ της επιστροφής των Μαρμάρων του Παρθενώνα τάσσεται το καναδικό Κοινοβούλιο-και η Γερουσία, υιοθετώντας σχετική πρόταση της ομογενούς Γερουσιαστού κας. Pana (Παναγιώτα) Merchants. Ψήφισμα της Χιλιανής Γερουσίας για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα, το 2004. Απόφαση της Πρυτανείας του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης υπέρ της παραχώρησης, στην Ελλάδα, θραύσματος από τον γλυπτό διάκοσμο του Παρθενώνα, στις 11/01/2006. Ψήφισμα της Βουλής των Αντιπροσώπων της Κυπριακής Δημοκρατίας στις 2 Ιουλίου 2009.

Το 2006 ακολουθεί Διακήρυξη και ψήφισμα του Παγκοσμίου Συνδέσμου για την Επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα , Οργανισμού 12 Εθνικών Επιτροπών από την Αυστραλία, το Βέλγιο, την Βρετανία, την Κύπρο, τη Γερμανία, την Ιταλία, τη Ν. Ζηλανδία, τη Ρωσία, τη Σερβία- Μαυροβούνιο, την Ισπανία, τη Σουηδία και τις Η.Π.Α. οι οποίες υποστηρίζουν έμπρακτα την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Αθήνα, δια μέσου του οποίου, καλεί την Βρετανική και την Ελληνική Κυβέρνηση να αρχίσουν διμερείς διαπραγματεύσεις ώστε να επιτύχουν σύντομα, τον επαναπατρισμό και την επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα στο Νέο Μουσείο της Ακρόπολης, στην Αθήνα. Υπενθυμίζει ό,τι η Ακρόπολη των Αθηνών αποτελεί για τους Έλληνες και την ανθρωπότητα ολόκληρη σύμβολο του μέτρου, της ελευθερίας και της δημοκρατίας, που απλόχερα η Ελλάδα χάρισε σε όλη την οικουμένη. Ενώνει τη φωνή της με εκατομμύρια πολίτες σε ολόκληρο τον κόσμο που ζητούν την αποκατάσταση των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα.

Καθ’ολη τη χρονική διάρκεια της διεκδίκησης μέχρι προσφάτως, διαπιστώνεται μία ραγδαία αύξηση ρεύματος φιλλελήνων υποστηρικτών σε παγκόσμιο επίπεδο. Αυτό ενόχλησε την βρετανική πλευρά με αποτέλεσμα να προβεί σε προσβλητικούς χαρακτηρισμούς, χαρακτηρίζοντας τους Έλληνες μη ικανούς να προστατεύσουν τα μνημεία τους. Από τις 20 Ιουνίου 2009, ημέρα εγκαινίων του Νέου Μουσείου της Ακρόπολης, το μεγαλύτερο επιχείρημα που προέβαλε το Βρετανικό Μουσείο, μέχρι τότε, καταρρίπτεται. Η Ελλάδα έχει πλέον το δικαίωμα, να διατυπώσει με μεγαλύτερη ένταση την απαίτηση για επανένωση του Μνημείου και για την επιστροφή των Μαρμάρων.

Υπήρξαν ατυχείς προτάσεις και συζητήσεις περί δανεισμού των κλεμμένων πολιτιστικών θησαυρών του Παρθενώνα και των λοιπών μνημείων της Ακρόπολης. Αυτές οι προτάσεις δεν εκπροσωπούν τον ελληνικό λαό.

Εν τω μεταξύ, ολοένα και περισσότεροι σκεπτόμενοι βρετανοί πολίτες αρχίζουν να εκφράζουν την αντίθεσή τους στην μοναχική παραμονή των Γλυπτών, εντός της σκοτεινής αίθουσας Duveen, του Βρετανικού Μουσείου. Το 2002, οι τύψεις της σκεπτόμενης αγγλικής κοινής γνώμης συγκροτούν την κίνηση «Υποστηρικτές του Παρθενώνα 2004». Στο πλαίσιο αυτής, 14 βρετανοί βουλευτές, ανάμεσά τους και ο πρώην υπουργός και πρόεδρος του τμήματος Πολιτισμού της Βουλής, Τόνι Μπανκς, ζητούν από την βρετανική κυβέρνηση την επιστροφή των Μαρμάρων. Την καμπάνια αυτή έρχεται να στηρίξει η μακροσκελής συνέντευξη τύπου δύο Βέλγων γερουσιαστών, του Φρανσουά Ρολάν ντι Βιβιέ και του Πολ Γουίλ, στις 13 Μαρτίου 2002, η οποία σηματοδοτεί την έναρξη της βελγικής καμπάνιας «Παρθενώνας 2004».

ΦΩΤΟ: Ευγενική παραχώρηση της κ. Ελένης Μπάρμπα

Η απάντηση, για άλλη μια φορά, δια στόματος του διευθυντή του Βρετανικού Μουσείου, Ρόμπερτ Άντερσον εξακολουθεί να είναι αρνητική. «Τα Μάρμαρα δεν φεύγουν από το Βρετανικό Μουσείο», δηλώνει σε υψηλούς τόνους και παράλληλα αρθρογραφεί στην εφημερίδα «The Times» (15/01/02). Είναι σαφές πλέον πως ο λόγος που τον αναγκάζει να επαναλάβει, για πολλοστή φορά την… αμετακίνητη θέση του Βρετανικού Μουσείου, είναι ότι έχει διογκωθεί στην Αγγλία το κύμα εκείνων που ζητούν την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα, στον τόπο δημιουργίας τους, από όπου ξηλώθηκαν βίαια.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση από την πλευρά της πραγματοποιεί δύο δηλώσεις για την Επιστροφή των Μαρμάρων : η πρώτη δήλωση υπογράφεται από 252 μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και η δεύτερη από 347 άλλες προσωπικότητες.

Οι φωνές συνεχίζουν να πληθαίνουν, συμπεριλαμβάνοντας και εκείνες των νέων. Τον Δεκέμβριο του 2009, η υφυπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού βραβεύει τη διαδικτυακή πρωτοβουλία, που ανέλαβαν τα Δίκτυα Νεολαίας του Συμβουλίου Απόδημου Ελληνισμού, μέσω της ιστοσελίδας τους www.unitethemarbles.org, για την προώθηση του αιτήματος της επανένωσης των Γλυπτών.

Έτερη online εκστρατεία των πολιτών του κόσμου που διοργανώνεται, φέρει το όνομα «Bring them back». Αφορά στην επιστροφή των Μαρμάρων. Στο βίντεο τονίζεται πως η μέχρι πρότεινος δικαιολογία της μη ύπαρξης κατάλληλου χώρου για την φιλοξενία των αγαλμάτων δεν υφίσταται πλέον. «Τα Γλυπτά του Παρθενώνα πρέπει να επιστρέψουν εκεί που ανήκουν, και το πραγματικό Μνημείο πρέπει να επανενωθεί» υπογραμμίζει ο Νίκος Αλιάγας στο βίντεο της εκστρατείας.

Η νεότερη γενιά υποστηρικτών της επιστροφής των Μαρμάρων στηρίζεται από την Marbes Reunited και την ηγετική φυσιογνωμία τον βουλευτή Αντριου Τζορτζ.

Συγχρόνως, πολλά είναι και τα ονόματα Φιλλελήνων προσωπικοτήτων του διεθνούς καλλιτεχνικού στερεώματος, της διανόησης, της πολιτικής, των επιστημών, του πολιτισμού, των τεχνών, του ακαδημαικού χώρου, της νεολαίας, αλλά και απλών πολιτών, από κάθε γωνιά της γης, που έχουν μετάσχει στη σταυροφορία για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα.

Από το 2016 η νεοσύστατη «Ελληνική Επιτροπή για την επιστροφή των Γλυπτών της Ακρόπολης» μπαίνει δυναμικά στον αγώνα, σε διεθνές επίπεδο, για την τον επαναπατρισμό και επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα και των λοιπών Μνημείων της Ακρόπολης.

Το 2018 στο πλαίσιο της ‘Ελληνικής πολιτιστικής εβδομάδας’ του Πανεπιστημίου«Charles Darwin University», αφιερωμένη στα Γλυπτά του Παρθενώνα, με τη συμμετοχή της «ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΓΛΥΠΤΩΝ ΤΗΣ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ ΕΕΕΓΑ, και την υποστήριξη της Ελληνικής Ομογενειακής κοινότητας, ο Πρωθυπουργός της κυβέρνησης της Βόρειας Επικράτειας Αυστραλίας κ. Michael Gunner, σε ομιλία του στην βουλή, μεταξύ άλλων δηλώνει : Η Βόρεια Επικράτεια της Αυστραλίας εδώ και πολύ καιρό έχει ζητήσει από το Βρετανικό Μουσείο την επιστροφή των Γλυπτών της Ακρόπολης. Σήμερα σας βεβαιώνω και εγώ με τη σειρά μου, εκφράζοντας την πλήρη υποστήριξή μου για το θέμα αυτό. Ακολουθούν δηλώσεις υποστήριξης από τον Πρύτανη Simon Maddoks και την πανεπιστημιακή κοινότητα, καθώς επίσης και από φορείς και προσωπικότητες της Αυστραλίας. Οι εκδηλώσεις πλαισιώνονται με καινοτόμο εκπαιδευτικό πρόγραμμα εργαστηρίων βιωματικής εκμάθησης, της «Ελληνικής Επιτροπής για την Επιστροφή των Γλυπτών της Ακρόπολης» , με θέμα «Χτίζουμε Παρθενώνες».

Επιτυχημένες εκδηλώσεις για τα Γλυπτά, Αντιδράσεις και ψηφίσματα απο φορείς της ομογένειας, πραγματοποιήθηκαν με επιτυχία και ανταπόκριση, στο Σίδνευ και στην Μελβούρνη.

Οι δράσεις και οι πιέσεις προς την Βρετανική κυβέρνηση, για την επιστροφή και επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα, αυξάνονται συνεχώς από τον Ελληνισμό, σε πολλές χώρες, με την υποστήριξη των ομογενειακών οργανώσεων και φιλελλήνων υποστηρικτών.
Στην ιστορική – για την Ελλάδα – απόφασή της, που ελήφθη στις 29 Σεπτεμβρίου 2021, η Διακυβερνητική Επιτροπή της UNESCO για την Επιστροφή Πολιτιστικών Αγαθών (ICPRCP) χαρακτηρίζει το ελληνικό αίτημα για επιστροφή των Γλυπτών «νόμιμο και δίκαιο» και καλεί τη Βρετανία «να αναθεωρήσει τη στάση της και να προσέλθει σε καλόπιστο διάλογο με την Ελλάδα». Το πιο σημαντικό, όμως, είναι ότι για πρώτη φορά αναγνωρίζει πως «το ζήτημα έχει διακυβερνητικό χαρακτήρα και, ως εκ τούτου, η υποχρέωση επιστροφής των Γλυπτών βαραίνει ξεκάθαρα την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου».

Η απόφαση αυτή, έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τον πάγιο ισχυρισμό του Λονδίνου ό,τι το θέμα αφορά στο Βρετανικό Μουσείο, το οποίο παρουσιάζει ως «νόμιμο ιδιοκτήτη» των Γλυπτών, προσθέτοντας ό,τι η κυβέρνηση δεν πρόκειται να ασχοληθεί με την υπόθεση.

Ερώτηση: Προσφάτως αποστείλατε ως Γενική Γραμματέας και εκπρόσωπος της Ελληνικής Επιτροπής, επιστολή ανοικτή προς την Κυβέρνηση και το Κοινοβούλιο του Ηνωμένου Βασιλείου. Τί επίδραση είχε στους αποδέκτες, στην Ελλάδα και σε διεθνές επίπεδο.

Απάντηση: Ο ξεσηκωμός των απανταχού Ελλήνων και Φιλλελήνων ήταν χειμαρρώδης και δυναμικός. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, να τερματιστούν άμεσα οι συζητήσεις μεταξύ της Ελληνικής και Βρετανικής πλευράς, περί δανεισμού των κλεμμένων Γλυπτών, εκ μέρους του βρετανικού Μουσείου προς την Ελλάδα, τον νόμιμο ιδιοκτήτη. Αυτή η συζήτηση ομοιάζει σαν να διαπραγματεύεται μία μητέρα, για δανεισμό του παιδιού της με τον απαγωγέα του.

Ερώτηση: Για ποιο λόγο είναι δίκαιον, ιστορικής σημασίας και σημαντική η επιστροφή και η επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα, για τους Έλληνες και για την παγκόσμια κοινότητα.

Απάντηση: Αυτή η ασύλληπτου θράσους επιχείρηση, βεβήλωσης, κατατροφής και αρπαγής, από το λόρδο Έλγιν, ο οποίος, με μια αμφιβόλου προέλευσης επιστολή στην ιταλική και όχι με φιρμάνι, που ουσιαστικά και τυπικά του επέτρεπε μόνον τον σχεδιασμό και την κατασκευή ομοιωμάτων, απογύμνωσε συστηματικά το μοναδικό και αριστουργηματικό Μνημείο της αρχαιότητας, από τα γλυπτά που το κοσμούσαν, θεωρείται δικαίως η μεγαλύτερη κλοπή έργων τέχνης στην ιστορία.

Θεωρείται η πλέον επαίσχυντη ιεροσυλία που διαπράχθηκε ποτέ για τον Ελληνικό λαό και η μεγαλύτερη ντροπή για την Αγγλική κυβέρνηση, η οποία αψηφώντας τους ηθικούς κανόνες και τις αρχές σεβασμού προς την πολιτιστική κληρονομιά των Ελλήνων, προέβη, μετά από πλειοψηφική απόφαση του κοινοβουλίου, στην αγορά και στην εκχώρηση των Γλυπτών της Ακρόπολης στο Βρετανικό Μουσείο, το έτος 1816. Η ψήφιση έγινε μετά από μία θυελλώδη συζήτηση στο Βρετανικό κοινοβούλιο, όπου ακούστηκαν πολλές φωνές και αντιδράσεις από βρετανούς βουλευτές, θέτοντας ζήτημα νομιμότητας κατοχής των γλυπτών, από τον κάτοχό τους Έλγιν.

Επομένως, με την απόφαση αγοράς και παραχώρησης των Γλυπτών στο Βρετανικό Μουσείο, η Βρετανική κυβέρνηση έκλεισε μόνον το θέμα του Έλγιν, το οποίο αποτελούσε τη μέγιστη ντροπή και ταπείνωση για όλο τον Αγγλικό λαό. Το θέμα όμως της επιστροφής των Γλυπτών δεν έκλεισε ποτέ, και παραμένει ανοιχτό μέχρι σήμερα, εδώ και 207 χρόνια.

Η επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα είναι θέμα πολιτιστικής ηθικής. Δεν μπορεί να παραβλέψει κανείς σε όλο τον κόσμο και να ισχυριστεί ό,τι είναι καλύτερον για ένα έργο να βρίσκεται κατά το ήμισυ στην Αθήνα και κατά το άλλο ήμισυ κάπου αλλού, από το να είναι συνενωμένο. Ψηφίζοντας την αγορά των Γλυπτών του Παρθενώνα, το Βρετανικό Κοινοβούλιο, ουσιαστικά, νομιμοποίησε την παράνομη συλλογή του Έλγιν.

Κατά την ψηφοφορία τέθηκε θέμα αμφισβήτησης των μεθόδων, με τις οποίες αποκτήθηκαν τα Γλυπτά και της δικαιοδοσίας για να τα πάρει. Με την ψηφοφορία έκλεισε μόνον το θέμα του Έλγιν και όχι το θέμα της επιστροφής των Γλυπτών, το οποίο παραμένει ανοιχτό μέχρι σήμερα.

Ως γνωστόν, το Σύνταγµα της Ελλάδας αναφέρει ό,τι τα αρχαία όπου και να βρίσκονται, αν προέρχονται από τη χώρα µας, ανήκουν πάντα στην Ελληνική Δημοκρατία.

Θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη από τη διεθνή κοινότητα το Νομικό Πόρισμα, Τζέφρι Ρόμπερτσον, Νόρμαν Πάλμερ και Αμάλ Κλούνεϊ, όπου μεταξύ άλλων αναφέρονται: Δεν υπήρξε φιρμάνι του σουλτάνου που να επιτρέπει στον λόρδο Έλγιν να απομακρύνει γλυπτά. Αυτό που παρουσίασε σε ιταλική μετάφραση ήταν μια απλή επιστολή ενός αξιωματούχου, του βοηθού του Μεγάλου Βεζίρη που ακόμα και αυτό το υπερέβη κατά πολύ. Πράγμα που συνιστά παρανομία.

ΦΩΤΟ: Ευγενική παραχώρηση της κ. Ελένης Μπάρμπα

Η Μεγάλη Βρετανία είναι υπόλογη για τις πράξεις του Έλγιν, αφού σύμφωνα με τον διεθνή νόμο, οι πράξεις ενός πρέσβη αντανακλούν στο κράτος του, ακόμα και αν δεν έχουν σχέση με τον ρόλο του ως πρέσβη. Δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι τα προστάτευσε, επειδή ο κλέφτης δεν έχει το δικαίωμα να προβάλει προς υπεράσπισή του πως τα φύλαξε καλύτερα από τον ιδιοκτήτη. Άλλωστε, η Ελλάδα μετά από λίγο ελευθερώθηκε από τον οθωμανικό ζυγό. Ακόμα και κατά τα έτη της Επανάστασης και παρά τις πολιορκίες της Ακρόπολης, δεν έπαθαν το παραμικρό όσα είχαν μείνει στο μνημείο. Η Ελλάδα δεν έπαψε ποτέ να ζητά την επιστροφή τους. Η πρώτη επιστολή του βασιλιά Όθωνα χρονολογείται το 1836, ελάχιστα χρόνια μετά την απελευθέρωση, και η δεύτερη, της Αρχαιολογικής Εταιρείας, το 1844. Από τότε το θέμα ανακινείται τακτικά.

Σύμφωνα με την παγκόσμια επιστημονική κοινότητα, τα λεηλατημένα Γλυπτά του Παρθενώνα και των λοιπών μνημείων της Ακρόπολης, αποκόπηκαν με καταστροφικό τρόπο, τεμαχίστηκαν, έσπασαν, μεταφέρθηκαν και τοποθετήθηκαν στο Βρετανικό Μουσείο με ένα τρόπο διαχείρισης, ο οποίος δεν συνάδει με τις αρχές της επιστήμης και της ηθικής και δεν είναι κολακευτικός, ούτε για την ιστορική πορεία του Βρετανικού Μουσείου και της Βρετανίας, αλλά ούτε και για την ιστορία της δημιουργίας των Μουσείων στην Ευρώπη».

Το Γλυπτά του Παρθενώνα και των άλλων μνημείων της Ακρόπολης δεν είναι αυθύπαρκτα έργα τέχνης. Δημιουργήθηκαν ως αρχιτεκτονικά και συμβολικά μέρη των κτιρίων, που χτίστηκαν τον 5ο αι. π.Χ., στο απόγειο του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού. Κατά συνέπεια, τα Γλυπτά αυτά αποκτούν την πραγματική τους εννοιολογική υπόσταση μόνον ενωμένα, πλησίον των μνημείων, στο νέο «Μουσείο της Ακρόπολης», στο φυσικό και ιστορικό τους περιβάλλον.

Το «Νέο Μουσείο της Ακρόπολης» κατέχει μία από τις πρώτες καλύτερες θέσεις στον κόσμο και είναι ανώτερο του Βρετανικού Μουσείου. Είναι ένα Μουσείο φυσικού φωτός, που αναδεικνύει τα εκθέματα με το φυσικό τους φωτισμό, σε σχέση με τον υπάρχοντα μνημειακό χώρο της Ακρόπολης, επιτυγχάνοντας το αποτέλεσμα ενός ενιαίου μνημειακού χώρου ιστορικής αναδρομής και πολιτισμού. Είναι ένα κτίριο αντάξιο της υψηλότερης τέχνης του κόσμου. Επιπλέον, η αποκατάσταση της ενότητας των Γλυπτών θα δώσει στους επιστήμονες την δυνατότητα, να εμπλουτίσουν τη γνώση γι’ αυτό το μοναδικό μνημείο, να εμβαθύνουν στις μελέτες τους και να κληροδοτήσουν στις επόμενες γενιές τα επιτεύγματα της ανθρωπότητας.

Ερώτηση: Τι μήνυμα θα θέλατε να δώσετε προς την παγκόσμια κοινότητα ως Γενική Γραμματέας και εκπρόσωπος της Ελληνικής Επιτροπής.

Απάντηση: Τα Γλυπτά του Παρθενώνα δεν είναι απλώς κάποια ιστορικά εκθέματα τέχνης. Είναι η πολιτιστική ταυτότητα των Ελλήνων! Είναι η ψυχή και το φως της ελεύθερης δημιουργικής σκέψης του Ελληνικού πνεύματος!

Ο Ελληνισμός, σύσσωμος, διεκδικεί την επιστροφή της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς. Παρ’όλη τη δύσκολη περίοδο που βιώνει η χώρα μας, η Ελληνική ψυχή είναι πάντα γεμάτη με δημιουργικό φως και είναι ικανή να προάγει πολιτισμό τόσο στον ιστορικό και ένδοξο τόπο μας όσο και σε κάθε γωνιά του Πλανήτη.

Ο σύγχρονος κόσμος οφείλει σχεδόν τα πάντα στους Έλληνες. Αυτοί προσδιόρισαν για πρώτη φορά τις κατηγορίες σκέψης που έχουμε ως σήμερα, διαμόρφωσαν τα κυριότερα πνευματικά μας εργαλεία και έδωσαν συγκεκριμένο περιεχόμενο στις αρχές της ηθικής. Γενικότερα, ανακάλυψαν την επιστημονική έρευνα, διατυπώνοντας τα πρώτα ερωτήματα, τα οποία προσπάθησαν να απαντήσουν με επιτυχία. Ανύψωσαν όλες τις μορφές της τέχνης τόσο, ώστε όλα τα σύγχρονά της ρεύματα να πηγάζουν απ’  την ελληνική τέχνη.

Ανεξάντλητη η προσφορά και το φως του Ελληνικού πολιτισμού στην Ανθρωπότητα ανά τους αιώνες ! Ο ελληνικός λαός είναι ο μοναδικός στον κόσμο, ο οποίος ενώ έδωσε τα μέγιστα σε όλη την ανθρωπότητα, λεηλατήθηκε ανελέητα και αδικήθηκε τόσο πολύ!
Ως Έλληνες, ουδέποτε συναινέσαμε σε μια τέτοια πράξη καταστροφής, λεηλασίας και κλοπής των Γλυπτών του Παρθενώνα και ούτε τα δώσαμε οικειοθελώς. Τα Γλυπτά δεν ανήκουν σε κανέναν παρά μόνον στην Ελλάδα! Αποτελούν έργα πολιτισμού των Ελλήνων δημιουργών της Αρχαιότητας που άφησαν σε εμάς τους απογόνους, ως παρακαταθήκη και πολιτιστική κληρονομιά, για να μαρτυρά την ελεύθερη δημιουργική σκέψη των Ελλήνων και τις πανανθρώπινες αρχές και αξίες του Ελληνικού πολιτισμού, σε όλους τους λαούς της γης!

Ερώτηση : Αναφέρεστε συχνά με τον όρο Ελληνισμό και όχι απλώς με τον όρο Έλληνες. Τι σημαίνει η λέξη και η έννοια Ελληνισμός, ποιά η σημασία του και ποιο το όραμα.

Απάντηση: Η Ελλάδα και ο Ελληνισμός είναι η ζωντανή έκφραση συνέχειας του φωτός του ελληνοχριστιανικού πολιτισμού, μέσα από τον οποίο ανυψώνεται πνευματικά ο Άνθρωπος! Ο Ελληνικός ανθρωποκεντρικός πολιτισμός θέτει τα θεμέλια της ηθικής, του δικαίου, της ισονομίας, του σεβασμού της ανθρώπινης ύπαρξης και αξιοπρέπειας, της αρετής, της αλληλεγγύης, της αρμονικής συνύπαρξης των λαών, την ανάπτυξη της επιστήμης με σεβασμό προς την ανθρώπινη ύπαρξη και το φυσικό περιβάλλον, την εημερία του κάθε ανθρώπου χωρίς διαχωρισμούς, ανεξαρτήτως χρώματος και φυλής, τον σεβασμό της πολιτιστικής ταυτότητας όλων των λαών, την δημοκρατία την ειρήνη, και την ελευθερία. Πανανθρώπινες Ελληνοχριστιανικές αρχές και αξίες που πηγάζουν από την υπέρτατη αγάπη του Τριαδικού μας Θεού.

Το Όραμα : Ο Ελληνισμός καλείται να ακολουθήσει μία παγκόσμια αποστολή αφύπνισης και διάδωσης του φωτός σε όλους τους λαούς της οικουμένης, για τη σωτηρία της ανθρωπότητας και της γης. Η Αναγέννηση του Ελληνισμού είναι καθήκον όλων μας. Είναι η Ελπίδα, η ζωή, το φως και η οδός της αναγέννησης όλης της ανθρωπότητας!

The copyrights for these articles are owned by the Hellenic News of America. They may not be redistributed without the permission of the owner. The opinions expressed by our authors do not necessarily reflect the opinions of the Hellenic News of America and its representatives.

Get Access Now!

spot_img
spot_img
spot_img