ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΗΛΙΑΣ ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΣ
Κύριες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Σήμερα, η χώρα έχει σταθεροποιήσει τα δημόσια οικονομικά της, επιστρέφει σε θετικούς ρυθμούς οικονομικής μεγέθυνσης, και σχεδιάζει, με αισιοδοξία, αξιοπρέπεια και αυτοπεποίθηση, την επόμενη μέρα της Ελληνικής οικονομίας.
Βασικός άξονας αυτού του σχεδιασμού είναι η σταδιακή μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Σε αυτή την κατεύθυνση, η Κυβέρνηση έχει ήδη προχωρήσει σε στοχευμένες παρεμβάσεις.
Με την υπό συζήτηση Τροπολογία πάει ένα βήμα πιο πέρα.
1ον. Ρυθμίσεις οφειλών.
Με τον Ν. 4152/2013 δόθηκε η δυνατότητα στους οφειλέτες να ρυθμίσουν το «παλαιό χρέος», δηλαδή αυτό που είχε δημιουργηθεί μέχρι 31.12.2012, σε 48 δόσεις, με επιτόκιο 8,75% και με την παροχή εκ μέρους των οφειλετών εγγυήσεων ή εμπράγματων εξασφαλίσεων.
Η αλήθεια είναι ότι κατά το χρόνο σχεδιασμού της ρύθμισης (Μάρτιος-Απρίλιος 2013) είχε εκτιμηθεί ότι, από το σύνολο των, τότε, περίπου 60,5 δισ. ευρώ ληξιπρόθεσμων φορολογικών οφειλών του «παλαιού χρέους», θα μπορούσε να εισπραχθεί ένα ποσό ύψους 2,7 δισ. ευρώ περίπου την περίοδο 2013-2017.
Το 2013 εισπράχτηκαν τελικά περίπου 124 εκατ. ευρώ έναντι του «παλαιού χρέους» με τη συμμετοχή 89.779 οφειλετών.
Συνεπώς, η ρύθμιση των οφειλών απέδωσε πολύ λιγότερα έσοδα από όσα είχαν αρχικά προβλεφθεί, με πολύ χαμηλό ποσοστό συμμετοχής των φορολογουμένων.
Στο πλαίσιο αυτό, κρίθηκε επιβεβλημένος ο ουσιαστικός, προσεκτικός, ορθολογικός επανασχεδιασμός της ρύθμισης, λαμβάνοντας υπόψη τους δημοσιονομικούς περιορισμούς.
Η υπαγωγή στη νέα ρύθμιση, πέραν από τις πολύ περισσότερες δόσεις, θα γίνεται πλέον και με πιο απλό τρόπο, δηλαδή με λιγότερες «προϋποθέσεις», όπως ήταν, μέχρι σήμερα, η ανάγκη παροχής εγγυήσεων και εμπράγματων εξασφαλίσεων.
Στόχος είναι να υπάρξει ένα πιο ελαστικό και ευέλικτο σχήμα, το οποίο να βοηθά ουσιαστικά όσους πραγματικά αδυνατούν να τηρήσουν έγκαιρα τις υποχρεώσεις τους, καλύπτοντας το 99,7% των οφειλετών.
Αυτό θα επιτρέψει να επικεντρωθούν οι έλεγχοι σε όσους δεν ενταχθούν και συστηματικά δεν ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους, αν και διαθέτουν επαρκή ρευστότητα και περιουσία.
Γι’ αυτούς, οι έλεγχοι θα είναι εντατικοί και θα περιορίσουν τον «ηθικό κίνδυνο», τη μεγαλύτερη απειλή για τέτοιου είδους ευνοϊκές ρυθμίσεις.
Από το συνδυασμό της νέας ρύθμισης και των στοχευμένων παρεμβάσεων για την είσπραξη ποσών από τους μεγαλοοφειλέτες, που μπορούν, αλλά μέχρι σήμερα απέφευγαν να είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις τους, εκτιμάται, ρεαλιστικά και συντηρητικά, ότι θα εισπραχθεί περίπου 1,5 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 1,2 δισ. ευρώ περίπου μέχρι το 2018.
Ποσό πολλαπλάσιο της συμφωνίας που είχε επιτευχθεί με την Τρόικα και είχε συμπεριληφθεί στο ΜΠΔΣ 2015-2018.
2ον. Παράταση μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ στην εστίαση.
Από την 01.09.2011 εφαρμόστηκε η μετάταξη του ΦΠΑ στην εστίαση από το χαμηλό (13%) στον υψηλό συντελεστή (23%).
Στο ΜΠΔΣ 2012-2015, προβλεπόταν ότι η εν λόγω παρέμβαση θα απέφερε επιπλέον έσοδα 1 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση, εκ των οποίων 300 εκατ. ευρώ το τελευταίο τετράμηνο του 2011.
Στο επόμενο ΜΠΔΣ 2013-2016, η εκτιμώμενη απόδοση του μέτρου περιορίστηκε στα 700 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση.
Τελικά, σε ετήσια βάση, συγκρίνοντας τα στοιχεία από 01.09.2010 έως 31.08.2011 (ΦΠΑ 13%), με τα αντίστοιχα της περιόδου από 01.09.2011 έως 31.08.2012 (ΦΠΑ 23%), από τις επιχειρήσεις με κύρια δραστηριότητα την εστίαση, εισπράχτηκαν παραπάνω 157 εκατ. ευρώ.
Από τη σύγκριση αυτή, προκύπτει ότι τα ετήσια έσοδα που απεκόμισε το Ελληνικό Δημόσιο, ήταν υποπολλαπλάσια από τα αρχικώς προϋπολογισθέντα.
Στο πλαίσιο αυτό, διαπραγματευτήκαμε, πέρυσι, με την Τρόικα την επαναφορά του συντελεστή ΦΠΑ στην εστίαση στο 13%.
Με τις διατάξεις του Ν. 4172/2013, η αύξηση του ΦΠΑ ανεστάλη πιλοτικά για την περίοδο από 01.08.2013 έως 31.12.2013, και η αναστολή αυτή, με το Ν. 4224/2013, επεκτάθηκε χρονικά μέχρι 31.12.2014.
Με βάση τα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων, για τη χρονική περίοδο από το Σεπτέμβριο 2013 μέχρι και τον Ιούλιο 2014, η μείωση του συντελεστή ΦΠΑ στην εστίαση, εκτιμάται ότι προκάλεσε απώλεια εσόδων ύψους περίπου 130 εκατ. ευρώ, σε ετήσια βάση.
Η εν λόγω απώλεια εσόδων, είχε ήδη ενσωματωθεί στο ΜΠΔΣ 2015-2018 (-54 εκατ. ευρώ το 2013 και -76 εκατ. ευρώ το 2014).
Αξίζει να σημειωθεί ότι, από τη μείωση του συντελεστή ΦΠΑ κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες, αναγνωριζόταν πάντα από την Ελληνική πλευρά, μια μικρή απώλεια εσόδων, η οποία είχε αρχικά εκτιμηθεί στα 209 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση (συμπεριλαμβανομένων των ξενοδοχείων).
Η Τρόικα εκτιμούσε μεγαλύτερη απώλεια εσόδων ύψους 240 εκατ. ευρώ.
Όμως, θεωρούσαμε ότι αυτή η απώλεια θα αντισταθμίζονταν από την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας, τη συγκράτηση των τιμών, την αύξηση του τζίρου και της βιωσιμότητας των επιχειρήσεων, που μεταφράζεται σε διατήρηση ή δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στον κλάδο.
Με βάση τα στοιχεία από τις υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών, της ΕΛΣΤΑΤ, αλλά και των συνδέσμων των επιχειρήσεων του κλάδου, φαίνεται ότι όλοι οι ανωτέρω στόχοι επιτυγχάνονται, ενώ η απώλεια εσόδων ήταν τελικά χαμηλότερη από ότι είχε αρχικά εκτιμηθεί.
Επιπλέον, η μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση είχε και τη θετική παρενέργεια της αύξησης της φορολογικής συμμόρφωσης των επιχειρήσεων και την ευαισθητοποίηση των καταναλωτών, με αποτέλεσμα την αύξηση των εσόδων από ΦΠΑ.
Για παράδειγμα, με βάση τα στοιχεία του εννεαμήνου 2014, τα έσοδα από ΦΠΑ λοιπών προϊόντων, την κατηγορία δηλαδή που καταγράφονται και τα έσοδα από τον ΦΠΑ στην εστίαση, υπερέβησαν κατά 145 εκατ. ευρώ τους στόχους, παρά τη μείωση του συντελεστή ΦΠΑ στην εστίαση κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες.
Έτσι, σήμερα, η Κυβέρνηση εισηγείται με την παρούσα τροπολογία τη διατήρηση του συντελεστή ΦΠΑ στην εστίαση στο 13% και για το 2015.
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Συμπερασματικά, η ικανοποιητική – μέχρι σήμερα – εκτέλεση του εφετινού Προϋπολογισμού έδωσε τη δυνατότητα στην Κυβέρνηση, για στοχευμένες θετικές παρεμβάσεις.
Παρεμβάσεις που δεν είχαν ενσωματωθεί στον εφετινό Προϋπολογισμό, όπως η μείωση κατά 30% της έκτακτης εισφοράς αλληλεγγύης, η διατήρηση στο 13% του ΦΠΑ στην εστίαση, η μείωση κατά 30% του ΕΦΚ στο πετρέλαιο θέρμανσης, διατηρώντας τα διευρυμένα κριτήρια χορήγησης του επιδόματος, η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, η βελτίωση του πλαισίου ρυθμίσεων ληξιπρόθεσμων φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων, η καταβολή «κοινωνικού μερίσματος», η αύξηση των αποδοχών των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας και των δικαστών.
Όσο συνεχίζουμε να επιτυγχάνουμε σημαντικά πρωτογενή πλεονάσματα, τόσο διευρύνονται οι βαθμοί ελευθερίας για την περαιτέρω μείωση του φορολογικού βάρους νοικοκυριών και επιχειρήσεων και για την άσκηση κοινωνικής πολιτικής.
Θα επαναλάβω, και επιβεβαιώνεται το τελευταίο χρονικό διάστημα, ότι η εξάντληση των περιθωρίων για φορολογικές ελαφρύνσεις αποτελεί βασική επιδίωξή μας.
