Friday, March 29, 2024

      Subscribe Now!

 

spot_img
spot_img
In GreekOpinions / ΑπόψειςΤΟ ΣΥΜΜΑΖΕΜΑ ΤΟΥ ΤΥΠΙΚΟΥ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

ΤΟ ΣΥΜΜΑΖΕΜΑ ΤΟΥ ΤΥΠΙΚΟΥ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

Hellenic News
Hellenic Newshttps://www.hellenicnews.com
The copyrights for these articles are owned by HNA. They may not be redistributed without the permission of the owner. The opinions expressed by our authors do not necessarily reflect the opinions of HNA and its representatives.

Latest articles

Εκ προοιμίου θα πρέπει να αναφέρω ότι πριν από χρόνια είχα αρθρογραφήσει για το ίδιο θέμα με συγκεκριμένες υποδείξεις, και δυστυχώς δεν είδα να συγκινείται κανείς, επαϊων ή μη.

Το ορθόδοξο δόγμα μας έχει τη θεία χάρη και τη μοναδική αποκλειστικότητα να κοσμεί τις λατρευτικές του ακολουθίες με τα σπουδαία και αυθεντικά κείμενα των αρχαίων υμνογράφων σε μέλη της υπερβατικής και ανεπανάληπτης βυζαντινής μουσικής.

Η Δύση μπροστά μας φαντάζει ένας λατρευτικός, μουσικός και θρησκειολογικός νάνος.

Και όμως. Βρισκόμαστε εκτός τόπου και χρόνου. Την κιβωτό της ορθοδοξίας θα πρέπει να την «ξαλαφρώσουμε» (όπως είπε και ο Σεφέρης) γιατί θα μας βουλιάξει (εάν δεν το’ χει ήδη κάνει …)

Θα πρέπει οι εκκλησιαστικοί ηγήτορες να αντιληφθούν ότι δεν ζούμε πια στο Βυζάντιο, και ούτε μένουμε μόνιμα μέσα σε μοναστήρια.

Thanks for reading Hellenic News of America

Οι όγκοι των εκκλησιαστικών βιβλίων που μας παρεδόθησαν (Παρακλητική, Μηναία, Συναξάρια, Ευχολόγια κλπ) προκαλούν τρόμο ακόμα και στους εντεταλμένους λειτουργούς.

Ανάγκη λοιπόν πάσα να «ψαλιδιστούν» κατάλληλα και με δογματική σοφία οι πάσης φύσεως ακολουθίες για να γίνουν συντομότερες, πιο ευχάριστες και προπαντός προσιτές στον ασθμαίνοντα σύγχρονο άνθρωπο. Μ’ αυτό τον τρόπο δεν θα είναι και υποχρεωμένοι οι πιστοί να προσέρχονται όρθρου βαθέος.

Η οικονομία είναι ύψιστη αρετή και διασφαλίζει –όπως μαρτυρεί το έτυμον- την υγεία και την πρόοδο του οίκου, και αυτού του οίκου του Θεού μη εξαιρουμένου.

Θα υποδείξω, ως εξ εξηκονταετούς πείρας, σημεία και χωρία τα οποία μπορούν να συντομευθούν ή να απαλειφθούν:

1.Τα εσπέρια στιχηρά και αυτά των αίνων είναι υπεραρκετά τέσσερα. Τα λεγόμενα «ανατολικά» είναι πλεονασμός όπως και οι επαναλήψεις τους, το λεγόμενο «δευτερούντες».

2.Είναι χάσμα, ιδίως παρουσία Δεσπότου, το δεκάκις τού «Άγιος ο Θεός». Τρείς φορές και τρεις το «Δύναμις» είναι αρκετές.

3.Τα εκτενή «Αλληλουάρια» μετά τον Απόστολο, και εν αναμονή του Ευαγγελίου, είναι αδιανόητα.

4.Ο Εξάψαλμος θα μπορούσε κάλλιστα να γίνει «Τρίψαλμος», με αντίστοιχες συντομεύσεις των ευχών της προσκομιδής.

5.Οι αργές «δοξολογίες» όπως και οι αργοί «κανόνες» δεν προσφέρουν τίποτα, μάλιστα έχει θεολογικά  διατυπωθεί ότι παράγουν βαρυθυμία και δυσχεραίνουν την κατανόηση του αντίστοιχου κειμένου.

6.Το «Μεσονυκτικό» θα πρέπει να απαλειφθεί, και μόνον οι Μονές, αν θέλουν, μπορούν να το διατηρήσουν.

7.Γιατί «τρισσεύοντες» (τρεις φορές) τα πανηγυρικά Εξαποστειλάρια; Και γιατί 70 εγκώμια του Επιταφίου ανά Στάση; Δεν είναι αρκετά τα 15, και δεν μπορούν να εξαντλήσουν το θέμα;

8.Γιατί   δύο φορές –παραμονή και ανήμερα των Φώτων- ο ίδιος ακριβώς  Μέγας Αγιασμός; Αδυνατώ να καταλάβω το λόγο. Όπως αδυνατώ να καταλάβω γιατί στον εσπερινό του Μεγάλου Σαββάτου είχαν γραφτεί να διαβάζονται (ευτυχώς … εγκρίθηκαν τρεις) δεκαπέντε (!) τεράστιες προφητείες εκ της Βίβλου, κατά προσέγγιση οκτώ χιλιάδων (!) λέξεων.

9.Δύο προηγιασμένες κατά τη διάρκεια του Τριωδίου είναι πιστεύω υπεραρκετές, καθώς και οι παρακλήσεις και το «Δυνάμεων» που θα πρέπει να περιοριστούν.

10.Το αργό «Τον Δεσπότην» και το αργό «Αινείτε» θα πρέπει οπωσδήποτε να εξαλειφθούν, και τον λεγόμενο «καιρό» ο δεσπότης να τον παίρνει διαρκούντος του Όρθρου.

11.Τα  «Τεριρέμ» (με πιθανή ετυμολογία το «σε σένα τον βασιλιά» στα λατινικά) δεν χρειάζονται πλέον και αποτελούν χασμωδία. Εξάλλου δεν περιμένουμε πια κανέναν βασιλιά να χαιρετά τους πιστούς όσο το ψέλνουμε.

12.Οι ατελείωτες ευχές της Πεντηκοστής, με το εκκλησίασμα γονυπετές (εξ ου και το προσωνύμιο «της Γονατιστής») θυμίζουν μάλλον αναιτιολόγητη στρατιωτική τιμωρία (καψώνι), παρά αίνον προς το θείον Πνεύμα.

13.Γιατί 40 φορές το «Κύριε ελέησον» και 500 (!) φορές την ημέρα του Σταυρού; Γιατί τόσες ευχές της θείας μετάληψης, και εις τι αποσκοπεί πλέον η λειτουργία των κατηχουμένων;

14.Και θα κλείσω με ένα θέμα που με έχει απασχολήσει τα τελευταία χρόνια, αυτό των «μυστικών ευχών» του ιερέα.

Οι σοφοί μουσικοσυνθέτες που μελοποίησαν τη Θεία Λειτουργία εφάρμοσαν τον κανόνα της χρονικής αντιφωνίας. Δεν είναι δυνατόν το «Σοι Κύριε» του Ψάλτη να διαρκεί 10 δευτερόλεπτα, και στον ίδιο χρόνο ο ιερέας να προφταίνει να αναγνώσει «μυστικά» μιαν ευχή των τετρακοσίων λέξεων. Κάτι συμβαίνει.

Προφανώς η ανάγνωση εδώ και εκατοντάδες χρόνια είχε ατονήσει και –ω του θαύματος- την επανέφεραν οι ιερείς δημιουργώντας μια χασμωδία μη ακροαματική και ακατάληπτη. Εισήγαγαν μάλιστα ευχές και δεήσεις οι οποίες δεν υπήρχαν εξαρχής στο τυπικό, όπως υπαινίσσεται ο πρωτ. Κωνσταντίνος Παπαγιάννης στο εγκεκριμένο από την Ι.Σ. Εγκόλπιο του Αναγνώστου.

Τεράστια αναγνώσματα, και μακράν από την αρχαία και σοφή συνταγή ότι «η τέχνη του γράφειν είναι τέχνη του παραλείπειν» (Γεώργιος Αγγελινάρας «Φιλολογικά γυμνάσματα» σελ.52).

Εάν αγαπάμε τις ακολουθίες της εκκλησίας πρέπει να τις διαρρυθμίσουμε κατ’ οικονομίαν.

Το άρθρο αυτό δίνει απλά μιαν ιδέα, με τις αγαθότερες των προθέσεων.

The copyrights for these articles are owned by the Hellenic News of America. They may not be redistributed without the permission of the owner. The opinions expressed by our authors do not necessarily reflect the opinions of the Hellenic News of America and its representatives.

Get Access Now!

spot_img
spot_img
spot_img