ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΙΡΕΣΙΩΝΗ ΜΕΧΡΙ ΤΑ ΚΑΤΑΣΤΟΛΙΣΤΑ ΚΛΑΔΙΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ
2015… ΩΣ ΕΛΑΙΑ ΚΑΤΑΚΑΡΠΟΣ!
ΕΥΧΕΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΝΙΚΟ, ΤΗ ΜΑΡΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΦΗ ΨΙΛΑΚΗ
Ελληνική πρωτοχρονιά….
Δεν έχουν περάσει πολλές δεκαετίες από τότε που τα ελληνικά νοικοκυριά κρεμούσαν σ’ ένα κλαδί ελιάς όλα τα καλούδια της γης τους, όλους τους καρπούς του ανθρώπινου μόχτου: καρύδια, σύκα, φουντούκια, μήλα, ξεραμένα σύκα, ψωμάκια γλυκά, μελωμένα ξεροτήγανα… Στόλιζαν την ελιά, την απόθεταν πάνω στο πλούσιο γιορτινό τραπέζι, την κρεμούσαν σε πόρτες και τοίχους ή την κάρφωναν στα τελετουργικά ψωμιά του Δωδεκάμερου. Πλούτος αληθινός που συμβόλιζε την αυτάρκεια του οίκου και μετέφερε με τον πιο απλό και τον πιο απέριττο τρόπο τις αληθινές αξίες της ζωής, τις αξίες του ελληνικού παραδοσιακού πολιτισμού.
Δέντρο της αθανασίας η ελιά, δέντρο που δεν πεθαίνει ποτέ, μεταφέρει με τρόπο αναλογικό τις μυστικές δυνάμεις που κάνουν τα ξεραμένα κλαδιά ν’ αναγεννιούνται, τους γερασμένους κορμούς ν’ αναβλαστάνουν. Είναι τα απλά κι απέριττα σύμβολα ενός λαού που ξέρει ν’ αντλεί την έμπνευσή του από τ’ ακατάλυτα σύμβολα, που ξέρει ν’ αντλεί δυνάμεις από τη φύση κι από τη γη του.
Ξεφυλλίζομε τις σελίδες του χρόνου, παντού ελιές, καρποί, κλαδιά, σιτάρια, δέντρα ιερά και δέντρα ταυτισμένα με την αστείρευτη δύναμη της προαιώνιας θεότητας. Ταξιδεύει η σκέψη στους αιώνες που πέρασαν, σταματά στο Όρος των Ελαιών, στην προσευχή του Θεανθρώπου, στην ελιά που, όπως λέει μια όμορφη κρητική παράδοση, πρόσφερε τα ξύλα της για να ζεστάνει το Θείον Βρέφος στην κρύα σπηλιά της Βηθλεέμ.
Μα το ταξίδι στο χρόνο δεν τελειώνει…
Κάποτε οι Μινωίτες περίμεναν τη Μεγάλη Θεά της Φύσης να φανεί μέσα από τα κλαδιά του δικού τους ιερού δέντρου, την παρακαλούσαν και την προκαλούσαν.
Κάποτε τα παιδιά της Αθήνας στόλιζαν το δικό τους κλαδί ελιάς, κρεμούσαν κι εκείνα καρπούς και ψωμιά, μαλλιά προβάτου, μικρά δοχεία με ελαιόλαδο και τα περιέφεραν στους δρόμους. Ιερές πομπές, τελετουργίες και σύμβολα που αποσκοπούσαν στην υποβοήθηση της βλάστησης και στην ευφορία της γης. Ήταν η ελληνική Ειρεσιώνη. «Κρεμούσαν όλους τους καρπούς της εποχής», εξηγεί ο Σχολιαστής του Αριστοφάνη, «και μετά την έβαζαν μπροστά στις πόρτες των σπιτιών, σύμφωνα με τον αρχαίο χρησμό». Κι ο Πλούταρχος διέσωσε τον αγερμό, τα κάλαντα των αρχαίων. Εύχονταν κι εκείνοι, όπως ευχόμαστε κι εμείς κατά τις ημέρες των μεγάλων εορτών, επιζητούσαν τη δική τους καλοχρονιά, τραγουδούσαν, έκαναν ό,τι μπορούσαν για να κάμουν τη μήτρα της γης να μη στερέψει ποτέ:
«Η Ειρεσιώνη φέρνει σύκα
και όμορφα ψωμιά
και μέλι στις κοτύλες
και λάδι…»
Δεν χρειάζεται να αναζητήσει κανείς τον μυστικό ομφάλιο λώρο που συνδέει τις εποχές. Ο πολιτισμός που απέδωσε ιερότητα στη γη και στόλισε κλάδους ελαίας με καλούδια κι ευχές άντεξε στο χρόνο επειδή άντεξαν τα ιδανικά και οι αξίες του.
Στολίσαμε φέτος ένα κλαδί κατάκαρπης ελιάς και κρεμάσαμε πάνω όλες τις ευχές κι όλες τις προσδοκίες από τον χρόνο που ανατέλλει.
Η οικογένεια Ψιλάκη, ο Νίκος, η Μαρία και η Έφη, σας στέλνουν όλες τις ευχές που μπορούν να σηκώσουν τα ακατάλυτα σύμβολα ενός πολιτισμού που βασίστηκε στην ιερότητα της γης, στις αληθινές αξίες της ζωής!
Ευλογημένο σαν ελαία κατάκαρπη το 2015.
Πλούσιο σαν την καταστόλιστη Ειρεσιώνη.
Αειθαλές σαν το αιωνίως αναγεννώμενο ιερό δέντρο της ελληνικής παράδοσης.
Νίκος, Μαρία, Έφη Ψιλάκη
