Σε επιστολή της η Επιτροπή για την Επιστροφή των Γλυπτών της Ακρόπολης προς τη Διοίκηση του Βρετανικού Μουσείου αναφέρει:
Αξιότιμοι κύριοι,
Κατ’ αρχήν θα θέλαμε να εκφράσουμε τη διαμαρτηρία μας προς τον Πρόεδρο και τους ιθύνοντες του Βρετανικού Μουσείου, για την πραγματοποίηση επίδειξης μόδας στην αίθουσα, εντός της οποίας εκτίθενται τα Γλυπτά του Παρθενώνα. Η οργάνωση και πραγματοποίηση αυτής, αποτελεί πράξη ασέβειας προς τους πολιτιστικούς θησαυρούς- Γλυπτά του Παρθενώνα και τον οικουμενικό συμβολισμό τους.
Όπως μετέδωσε η βρετανική εφημερίδα «The Thelegraph» ο Τούρκος σχεδιαστής Erdem Moralıoğlu πραγματοποίησε την τελευταία του επίδειξη πασαρέλας στην Εβδομάδα Μόδας του Λονδίνου μπροστά από τα Γλυπτά του Παρθενώνα. «Τα αρχαία ελληνικά γλυπτά εκτίθενται στο Βρετανικό Μουσείο, αφού μεταφέρθηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο στις αρχές του 1800 από τον Thomas Bruce, 7ο κόμη του Έλγιν». Σε όλες τις ανακοινώσεις τονίζεται παντού και πάντα πως τα γλυπτά, απλώς, μεταφέρθηκαν από την Ελλάδα υπονοώντας ησύχως και νομίμως, ωσάν να τα έχει παραδώσει ο ελληνικός λαός με την θέλησή του.
Ωστόσο, εγείρονται πολλά ερωτηματικά, για την σκοπιμότητα αυτής της εκδήλωσης και για την καθόλουν τυχαία επιλογή του τούρκου σχεδιαστή, όπως αποκαλείται στα ενημερωτικά δελτία τύπου, χρησιμοποιώντας ως έμπνευση το λαμπρό όνομα της Ελληνίδας Μαρίας Κάλλας. Χωρίς σεβασμό δυστυχώς προς την μνήμη της. Είναι ανοησία να πιστεύει κανείς ό,τι μία Ελληνίδα θα επέτρεπε μία τέτοιου είδους ασέβεια και προσπάθεια ευτελισμού των γλυπτών του Παρθενώνα και προσβολής των Ελλήνων. Αυτό ενισχύεται από τις αντιδράσεις και τις επικρίσεις της παγκόσμιας κοινότητας κατά του Βρετανικού Μουσείου, τονίζοντας πως τέτοιες ενέργειες προσβάλλουν και ντροπιάζουν το Βρετανικό Μουσείο και τους Ιθύνοντες αυτού.
Αξιότιμοι κύριοι,
Τα Αρχαία Ελληνικά γλυπτά, για τα οποία επιμένετε να αναφέρετε, είτε οι ίδιοι στον προφορικό σας λόγο, είτε στα δελτία τύπου συνεχώς, δεν είναι κάποια γλυπτά που μετέφερε έτσι απλά και νόμιμα ο διπλωμάτης λόρδος Έλγιν, στο Ηνωμένο Βασίλειο. Είναι τα Γλυπτά του Παρθενώνα και των λοιπών μνημείων της Ακρόπολης, πολιτιστικοί θησαυροί με οικουμενικό συμβολισμό, προιόντα λεηλασίας καταστροφής και κλοπής από τον αδίστακτο κλέφτη, βρετανό διπλωμάτη Λόρδο Έλγιν, τα ιποία ανήκουν αποκλειστικά και μόνον στον νόμιμο ιδιοκτήτη, την Ελλάδα.
Γνωρίζετε βεβαίως ότι ο Παρθενώνας, αφού πληγώθηκε από τον στρατηγό των Βενετών Φραντσέσκο Μοροζίνι, απογυμνώθηκε και λεηλατήθηκε από τον βρετανό Τόμας Μπρους, 7ο Κόμη του Ελγιν, γνωστό ως λόρδο Έλγιν, έναν άνθρωπο θρασύτατο και βέβηλο, για ίδιον όφελος, για να εμπλουτήσει την προσωπική του συλλογή, υπό τις οδηγίες του ιταλού ζωγράφου Giovanni Battista Lusieri. Σύμφωνα με τη μελέτη της αλληλογραφίας του και άλλων στοιχείων, προκύπτει ότι σκόπευε να στολίσει με τα αρχαία ελληνικά αριστουργήματα, το νέο εξοχικό του μέγαρο στο Μπρούμχολ της Σκωτίας. Χρεοκόπησε όμως και αναγκάστηκε να τα πουλήσει.
Τα 12 πρώτα κιβώτια με τις αρχαιότητες, φορτώθηκαν το 1802 στο ιδιόκτητο ιστιοφόρο «Μέτων», του Έλγιν. Ωστόσο, το πλοίο βούλιαξε στον Αβλέμονα των Κυθήρων. Το 1803, ο ίδιος ο Έλγιν, επιστρέφοντας στην Αγγλία, φόρτωσε 44 κιβώτια στο βρετανικό πολεμικό πλοίο «Diana». Άλλα κιβώτια, μεταφέρθηκαν σε πλοία της Ραγούζας (Ντουμπρόβνικ) και στα πολεμικά «Medusa» και «Hydra». Το 1817 ο Lusieri, επέστρεψε και πραγματοποίησε την αποστολή επιτύμβιων μνημείων, χάλκινων σκευών και εκατοντάδων αγγείων, με τα πολεμικά πλοία «Satellite» και «Tagus». Ο θάνατός του και η κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης, σταμάτησαν κάθε παρόμοια ενέργεια. Μετά την απογύμνωση των μνημείων τοποθέτησαν τα αποκτήματά τους, προερχόμενα από τη λεηλασία της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς σε κιβώτια, τα οποία φυγάδευσαν προς τη Μεγάλη Βρετανία, και όποια γλυπτά δεν χωρούσαν στα κιβώτια τα τεμάχιζαν. Τα τεμάχιζαν με μένος και βία, καταστρέφοντας τα μοναδικά στον κόσμο αριστουργήματα τέχνης και πολιτισμού του ελληνικού πνεύματος.
Από το 1801, ξεκίνησε η αρπαγή των αριστουργημάτων από την Ακρόπολη. Κατά τον Βισκοντί, συνολικά ο Έλγιν αποκόμισε: 253 γλυπτά έργα και αρχιτεκτονικά μέλη, πολλά αγγεία, ηλιακά ρολόγια κλπ. Από τον Παρθενώνα αφαιρέθηκαν 96 ακέραια ή ακρωτηριασμένα γλυπτά και ειδικότερα: Από το νότιο διάζωμα 15 ακέραια και 4 σπασμένα, από το ανατολικό διάζωμα 11 αγάλματα και τμήματά τους, από το δυτικό αέτωμα περισσότερα από 8, από τη βόρεια ζωφόρο 21 ακέραιες πλάκες κι ένα τμήμα πλάκας, από τη νότια ζωφόρο 30 ακέραιες πλάκες και 11 θραύσματα, από τη δυτική ζωφόρο 2 πλάκες και από την ανατολική ζωφόρο 4 πλάκες.
Επίσης, από το ναό της Απτέρου Νίκης αφαιρέθηκαν 4 τεμάχια, 18 από το Ερέχθειο (μία Καρυάτιδα κι ένα γωνιακό ιωνικό κιονόκρανο της ανατολικής κιονοστοιχίας είναι τα σημαντικότερα από αυτά), 4 από το θέατρο του Διονύσου, μεταξύ των οποίων κι ένας κίονας από το χορηγικό μνημείο του Θρασύλλου. Αφαιρέθηκαν ακόμη 13 κεφαλές, 34 γλυπτά μάρμαρα, 14 χάλκινες και μαρμάρινες υδρίες, 8 βωμοί, 3 επιτύμβιες στήλες, 66 ενεπίγραφα μάρμαρα και άλλα. Πολλά από αυτά, ήταν έργα του Φειδία, του Αγοράκριτου και του Αλκαμένη.
Σπουδαιότερα απ’ όλα, θεωρούνται τα γλυπτά της Γέννησης της Αθηνάς από το ανατολικό αέτωμα, η μετόπη της Διαμάχης της Αθηνάς με τον Ποσειδώνα και η ζωφόρος με την Πομπή των Παναθηναίων. (ΠΗΓΗ: ΕΓΚ/ΔΕΙΑ ΠΑΠΥΡΟΣ ΛΑΡΟΥΣ ΜΠΡΙΤΑΝΙΚΑ, εκδ. 2007).
Όσα αρχαία συγκεντρώνονταν, τοποθετούνταν σε κιβώτια και μεταφέρονταν με πλοία στη Μ.Βρετανία. Οι λεηλασίες, δηλαδή η βάρβαρες αποκολήσεις με σπάσιμο και τεμαχισμό και καταστροφή των μοναδικών αριστουργημάτων του Φειδία χωρίς έλεος και η κλοπή τους ξεκίνησαν το 1801 και ολοκληρώθηκαν το 1810. Ο εντιμότατος κλέφτης βρετανός διπλωμάτης Έλγιν καθοδηγούσε τον Lusieri και τους υπόλοιπους με αλληλογραφία.
Οι αρχαιότητες, μεταφέρθηκαν στο Λονδίνο και αποθηκεύτηκαν αρχικά σε υπόστεγο της κατοικίας του Έλγιν και αργότερα στην καρβουναποθήκη του δούκα του Ντεβονσάιρ. Απίστευτη βαρβαρότητα!. Αυτή η βαρβαρότητα δεν θα συνέβενε σε καμία πολιτισμένη χώρα του κόσμου. Κατά τη διάρκεια της αποθήκευσής τους, υπέστησαν σημαντικές ζημιές από την υγρασία.
Ο Βρετανός Διπλωμάτης Έλγιν, κλέφτης και χρεοκοπημένος, έστειλε υπομνήματα προς τη βρετανική κυβέρνηση για να αγοράσει τα κλεμμένα αρχαία. Έτσι συστήθηκε ειδική εξεταστική επιτροπή για να μελετήσει τα στοιχεία της υπόθεσης, της οποίας τα πορίσματα τέθηκαν υπόψιν του Βρετανικού Κοινοβουλίου. Κατά τη διάρκεια της σχετικής θυελώδους συνεδρίασης ακούστηκαν φωνές σκεπτικισμού, ακόμα και απόρριψης της πρότασης του Έλγιν. Από τότε μάλιστα χρονολογούνται οι πρώτες σκέψεις για επιστροφή τους στην Ελλάδα.
Τελικά, η βρετανική κυβέρνηση, λειτουργώντας ώς κοινός κλεπταποδόχος, αγνοώντας κάθε έννοια δικαίου και ηθικού, προσβάλλοντας και πληγώνοντσς τον ελληνικό λαό, αποφασίζει, μετά από πλειοψηφική απόφαση του κοινοβουλίου, το έτος 1816, στην αγορά και στην εκχώρηση των Γλυπτών του Παρθενώνα και των λοιπών Μνημείων της Ακρόπολης στο Βρετανικό Μουσείο για 35.000 στερλίνες. Επειδή όμως ο Έλγιν, όφειλε στο κράτος 18.000 στερλίνες, του δόθηκαν μόνο 17.000 στερλίνες. Αυτή η λεηλασία θεωρείται δικαίως η μεγαλύτερη κλοπή έργων τέχνης στην ιστορία και η πλέον επαίσχυντη ιεροσυλία που διαπράχθηκε ποτέ για τον Ελληνικό λαό, καθώς και η μεγαλύτερη ντροπή για την Αγγλική κυβέρνηση.
Από την μεταφορά κιόλας των γλυπτών στη Μ. Βρετανία, ξέσπασε θύελλα αντιδράσεων από διακεκριμένους Βρετανούς και όχι μόνον. Ο Έλγιν κατηγορήθηκε ως κοινός «κλέφτης μαρμάρων» και ως βάνδαλος και απατεώνας που, με δωροδοκίες και άλλα αθέμιτα μέσα, λήστεψε σπουδαία μνημεία του παρελθόντος για προσωπικό του όφελος. Ο Σατομπριάν, οι περιηγητές Ντόντγουελ, Ντάγκλας και Κλαρκ, ο ποιητής Οράτιος Σμιθ, ο φίλος του Βύρωνα Χόμπχαουζ κ.ά. διαμαρτυρήθηκαν και περιέγραψαν με τα πλέον μελανά χρώματα τη διαρπαγή. Ο λόρδος Βύρων, το 1811, στο ποίημα του «Child Harold» στιγματίζει τη λεηλασία, όπως και στο ποίημα «Η κατάρα της Αθηνάς» που δημοσιεύεται τον ίδιο χρόνο.
Το 1890, ο Βρετανός Λόγιος, F. Harrison, έγραψε στο περιοδικό «Nineteenth Century» («19ος Αιώνας») το περίφημο άρθρο «Απόδοτε τα Ελγίνεια Μάρμαρα».
Ο αρχαιολόγος Έντουαρντ Ντόντουελ έφριξε με όσα είδε. Στο έργο του, «Αρχαιολογική και Τοπογραφική περιήγηση της Ελλάδας, 1801 – 1806)», μεταξύ άλλων αναφέρει: «Οτιδήποτε σχετίζεται με αυτή την καταστροφή, έγινε με μια φλόγα παράλογης αρπακτικότητας, σε αντίθεση όχι μόνο με κάθε αίσθηση του γούστου αλλά και με κάθε συναίσθημα δικαιοσύνης και ανθρωπιάς», «Ο Έλγιν, μπορούσε να περιοριστεί στα καλούπια του Φειδία, από τα οποία πολλά είχε να κερδίσει η Βρετανία», «Στην Αθήνα, διαπράχθηκε ιεροσυλία».
Ο Χιου Χάμερσλι, μέλος του βρετανικού Κοινοβουλίου, είχε υπερασπισθεί με σθένος μία τροπολογία για τη μελλοντική επιστροφή των κλεμμένων ελληνικών αρχαιοτήτων, χωρίς να γίνει αποδεκτή αναφέροντας: «…η Μεγάλη Βρετανία κρατεί αυτά τα μάρμαρα ως παρακαταθήκη μέχρις ότου της ζητηθούν από τους τωρινούς ή οποιουσδήποτε μελλοντικούς κυρίους της Πόλης των Αθηνών και μετά από ένα τέτοιο αίτημα αναλαμβάνει χωρίς διατυπώσεις ή διαπραγματεύσεις να τα επανατοποθετήσει όσο είναι δυνατόν στα μέρη από όπου είχαν αφαιρεθεί και στο μεταξύ θα φυλάσσονται προσεκτικά στο Βρετανικό Μουσείο».
Σε δήλωση που έκανε το 2016 ο Βρετανός βουλευτής Μαρκ αναφερόμενος σε πρόταση νομοσχεδίου για τα γλυπτά, προς το Βρετανικό Κοινοβούλιο τόνισε: «Αυτά τα υπέροχα έργα Τέχνης σύρθηκαν και πριονίστηκαν μακριά από τον Παρθενώνα. Αυτό το νομοσχέδιο προτείνει στο Κοινοβούλιο να ακυρώσει ό,τι έκανε πριν από 200 χρόνια. Είναι καιρός να προβούμε σε μια ευγενική πράξη, να διορθώσουμε αυτό το λάθος που έγινε τότε».
Κατά την συζήτηση στην Βρετανική Βουλή σχετικά με την αγορά των γλυπτών ο sir John Newport M.P., μέλος της ειδικής επιτροπής είπε ότι «o αξιότιμος λόρδος χρησιμοποίησε τα πιο παράνομα μέσα και διέπραξε τις πιο άγριες λεηλασίες. Ήταν, φαίνεται, μοιραίο, ένας εκπρόσωπος του κράτους μας να συλήσει, αυτά τα αντικείμενα που οι Τούρκοι και άλλοι βάρβαροι θεώρησαν ιερά».
Ο λόρδος Βύρων στην περίφημη κατάρα της Αθηνάς παραλληλίζει τον Έλγιν με τον Αλλάριχο: “Curse of Minerva”: What more I owe let gratitude attest- Know, Alaric and Elgin did the rest, That all many learn from whence the plunderer came, The insulted wall sustains his hated name”. Ο Βύρων μιλάει για την ματαιοδοξία και την μικρότητα του Έλγιν και αναφέρεται στους δύο ζωγράφους (Lusieri και Fauvel) που ενώ αμφισβητούν το δικαίωμα να λεηλατήσουν τον Παρθενώνα, θριαμβολογούν.
Το 1809, ακούγεται η φωνή του φλογερού πατριώτη, κορυφαίου εκπροσώπου του Νεοελληνικού Διαφωτισμού, Ηπειρώτη από τα Γιάννενα, Αθανασίου Ψαλίδα, σαν μακρινός απόηχος μιας μεγάλης κραυγής του Ελληνισμού, για το μεγάλο έγκλημα της κλοπής των ιερών και οσίων του Ελληνικού γένους, στον λόρδο Μπάυρον και τον πιστό του φίλο και συνοδοιπόρο λόρδο Χομπχάους, περιηγητή στην Ήπειρο και σε ολη την Ελλάδα, με σκοπό να ανακαλύψει την ψυχή της κοιτίδας του πολιτισμού, λέγοντας : «Φυλάξτε καλά αυτά που κλέβετε, γιατί κάποια στιγμή θα τα επιστρέψετε στον τόπο που ανήκουν». Ο Μπάυρον εντυπωσιάζεται από την προσωπικότητά του. Ήταν η περίοδος που λεηλατούνται τα μνημεία της αρχαιότητας από επώνυμους Ευρωπαίους ευγενείς αρχαιοκάπηλους, όπως ο Άγγλος αρχιτέκτονας Charles Robert Cockerell, ο Γερμανός δούκας φον Χάλερσταιν, ο Βαυαρός φον Χάκεν, ο Εσθονός βαρώνος φον Στάλκεμπεργκ και ο Γάλλος πρόξενος στην Αθήνα Louis François Sébastien Fauvel. Πρώτος στη λεηλασία και κλοπή, μεταξύ όλων ο λόρδος Έλγιν, που είχε καταφέρει, ως έκτακτος πρέσβης στην Κωνσταντινούπολη, δωροδοκώντας και εξαπατώντας, να αρπάξει από τον Παρθενώνα τα πολύτιμα Μάρμαρα. Το συνειδητοποίησε αργότερα ο Μπάυρον όταν βρέθηκε στην Αθήνα και αντίκρισε τον λεηλατημένο Παρθενώνα. Από τότε έγινε ο μεγαλύτερος κατήγορος των βέβηλων Αρχαιοκάπηλων Ευρωπαίων.
Έκτοτε οι βρετανοί, για να δικαιολογήσουν την κατάπτυστη κλοπή-λεηλασία-ιεροσυλία, εκθέτουν στο Βρετανικό Μουσείο τμήμα μιας δήθεν άδειας – ένα κείμενο στα… ιταλικά, το πρωτότυπο του οποίου δεν υπάρχει στα τουρκικά, και μάλιστα ακόμη και από αυτό… τεχνηέντως… παραλείπεται η… μεσαία παράγραφος, στην οποία αναφέρεται ότι… απαγορεύεται οποιαδήποτε βλάβη στο μνημείο. Έτσι οι Βρετανοί παραπλανούν τους χιλιάδες επισκέπτες του Μουσείου τους, τουλάχιστον ως προς αυτό το σημείο… Είναι δε γνωστόν ότι ο λόρδος Έλγιν επέδειξε μόνον ένα γράμμα στα ιταλικά – και όχι φιρμάνι- το οποίο έγραφε ότι μπορούσε να κάνει αντίγραφα των γλυπτών, χωρίς να επέμβει στον ναό, γι’ αυτό και είχε μαζί του ζωγράφους, οι οποίοι έφριξαν από τις λεηλασίες και τις καταστροφές τις οποίες κατήγγειλαν… Όπως ομολόγησε ο ιταλός ζωγράφος Lusieri, που έγραψε στον λόρδο Elgin «πρέπει να προσπαθήσω πολύ ώστε ίσως να ξεχαστούν οι βαρβαρότητες που εξαναγκάστηκα να διαπράξω όταν ήμουν στην υπηρεσία σας».
Αξιότιμοι κύριοι,
Ο Παρθενώνας, ως κορυφαίο μνημείο, για 2.500 χρόνια αποτελεί το «Ύψιστο σύμβολο της δημοκρατίας, της φιλοσοφίας και της αρμονίας».
Το 1982 η UNESCO ανακήρυξε στο Μεξικό τον Παρθενώνα, ως μνημείο της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς και ότι, επίσης, υποστηρίζει την επιστροφή των γλυπτών.
«Η Ακρόπολη της Αθήνας είναι η ύψιστη έκφραση της προσαρμογής της αρχιτεκτονικής σε φυσικό περιβάλλον. Πρόκειται για μια μεγαλοπρεπή σύνθεση όπου οι όγκοι βρίσκονται σε τέλεια αρμονία, δημιουργώντας ένα μνημειώδες τοπίο μοναδικής ομορφιάς, που αγκαλιάζει ένα σύνολο αριστουργημάτων του 5ου αιώνα π.Χ.: τον Παρθενώνα, τα Προπύλαια, το ναό της Αθηνάς Νίκης και το Ερέχθειο. …
Τα μνημεία της Αθηναϊκής Ακρόπολης έχουν ασκήσει σημαντική επιρροή, όσον αφορά την Κλασική αρχιτεκτονική, όχι μόνον κατά τη διάρκεια της ελληνικής και ρωμαϊκής αρχαιότητας, όταν θεωρούνταν υποδειγματικά πρότυπα στο Μεσογειακό κόσμο, αλλά και στη σύγχρονη εποχή. Η Ακρόπολη της Αθήνας έχει ένα ιδιαίτερο νόημα για την αρχαία ελληνική θρησκεία, είναι ο ιερός χώρος όπου γεννήθηκαν οι θεμελιώδεις μύθοι της πόλης. Η Ακρόπολη της Αθήνας εκφράζει τον πολιτισμό της Ελλάδας για περισσότερο από μία χιλιετία. Η Αθηναϊκή Ακρόπολη είναι άμεσα συνδεδεμένη με γεγονότα και ιδέες που δεν λησμονήθηκαν ποτέ στην ιστορία. Τα μνημεία της παραμένουν ζωντανή παράδοση του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη, των Φιλιππικών του Δημοσθένη, των λόγων του Αποστόλου Παύλου. Κρατούν ζωντανή τη μνήμη ενός πολύτιμου τμήματος της πολιτιστικής κληρονομιάς της ανθρωπότητας».
Ο Παρθενώνας αποτελεί το λαμπρότερο μνημείο της κλασικής περιόδου του Ελληνικού πολιτισμού, ολομάρμαρου ελληνικού ναού, δωρικού ρυθμού, με ανάγλυφες όλες του τις μετόπες ( κατασκευή 448/7 π.Χ.– 438 π.Χ), έργο των Ικτίνου και Καλλικράτη (Αρχιτεκτονική) και Φειδία (Ανάγλυφος διάκοσμος). Ο ναός με προσανατολισμό προς την ανατολή, έχει μήκος 100 αττικά πόδια, δηλαδή 30,80 μέτρα. Μέσα σε αυτά τα νούμερα εκφράζονται καταπληκτικές αναλογίες, οι οποίες εκφράζουν την τελειότητα, στην επιστήμη της Αρχιτεκτονικής, στην κατασκευή, στην αισθητική, στην αρμονία και στο υπέρτατο κάλλος. Ο αττικός πους είναι 0,30803 μέτρα ή αλλιώς 1/2Φ, όπου το Φ = 1,61803 εκφράζει την Χρυσή Τομή.
Κατασκευάστηκε σύμφωνα με την Χρυσή Τομή ( Φ=1,618) και αποτελεί μνημείο, μοναδικό στον κόσμο, Αρχιτεκτονικής και αριστουργηματικού Γλυπτού διάκοσμου, συνδιάζοντας αρμονικά την αισθητική την επιστήμη και την τέχνη.
Ο Παρθενώνας δεν έχει παράθυρα και αποτελεί αίνιγμα μεταξύ των αρχαιολόγων το πώς φωτιζόταν το εσωτερικό του σηκού. Γενικά επικρατεί η άποψη ότι στη στέγη υπήρχε κάποιο άνοιγμα, το οποίο ονομαζόταν «οπαίον», από όπου και εισερχόταν άπλετο φως.
Στην αρχιτεκτονική κατασκευή του, ο Παρθενώνας, δεν έχει καμία ευθεία. Αντιθέτως, υπάρχουν ανεπαίσθητες καμπύλες και μάλιστα αδιόρατες, πού δίνουν όμως την εντύπωση ότι ο στυλοβάτης π.χ. είναι ευθύς και εντελώς επίπεδος. Ανάλογη είναι και η καμπύλη των επιστυλίων. Αυτό έγινε, γιατί ο Ικτίνος προνόησε και έλαβε υπόψιν του την φυσική ατέλεια του ανθρώπινου οφθαλμού. Έτσι δημιούργησε την οφθαλμαπάτη στον θεατή που κοιτάζει υπό ορισμένη γωνία τον Παρθενώνα, ότι ο Ναός ανυψώνεται στον αέρα.
Ένα άλλο μυστικό, που όμως κατείχαν οι αρχιτέκτονες του, είναι η αντισεισμικότητα του κτίσματος. Εδώ και είκοσι πέντε αιώνες, ο Παρθενώνας, από την δημιουργία του δεν έχει πέσει, δεν έχει υποστεί καμία βλάβη, δεν έχει καμία ρωγμή. Αυτό οφείλεται κατά ένα λόγο στην πυραμιδοειδή κατασκευή του, όμως, ο Παρθενώνας, στην πραγματικότητα δεν «πατάει» απ’ ευθείας στο χώμα του γυμνού βράχου, αλλά πάνω σε χτισμένους κυβόλιθους, οι οποίοι είναι γερά δεμένοι και χτισμένοι επάνω στο βράχο διαμορφώνοντας με αυτόν τον τρόπο ένα επίπεδο.
Είναι κατασκευασμένος με τέτοιο τρόπο ώστε να υπάρχει μια αρμονία και ισορροπία διαμέσου της συμμετρίας,μεταξύ των κατασκευαστικών του στοιχείων σμηλευμένου μαρμάρου, όπου και μορφοποιείται με το τρίγωνο που σχηματίζουν οι μετόπες, η ζωφόρος και τα αετώματα.
Η ζωφόρος του Παρθενώνα θεωρείται ότι απεικονίζει την Πομπή των Παναθηναίων. Οι μετόπες εικονίζουν: στην ανατολική πλευρά τη Γιγαντομαχία, στην δυτική την Αμαζονομαχία, στην βόρεια τον Τρωικό Πόλεμο και στην νότια πλευρά τη μάχη μεταξύ Κενταύρων και Λαπίθων. Στο ανατολικό αέτωμα αναπαριστάται η γέννηση της Αθηνάς, ενώ στο δυτικό αέτωμα η διαμάχη της Αθηνάς και του Ποσειδώνα για την κηδεμονία της Αθήνας.
Από τους 97 σωζόμενους λίθους από τη ζωφόρο του Παρθενώνα, οι 56 βρίσκονται στο Λονδίνο και οι 40 στην Αθήνα. Από τις 64 σωζόμενες μετόπες, οι 48 βρίσκονται στην Αθήνα και οι 15 στο Λονδίνο. Από τις 28 σωζόμενες μορφές των αετωμάτων, οι 19 βρίσκονται στο Λονδίνο και οι 9 στην Αθήνα. Η ζωφόρος του Παρθενώνα θεωρείται ότι απεικονίζει την Πομπή των Παναθηναίων. Οι μετόπες εικονίζουν: στην ανατολική πλευρά τη Γιγαντομαχία, στην δυτική πλευρά την Αμαζονομαχία, στην βόρεια τον Τρωικό Πόλεμο και στην νότια πλευρά τη μάχη μεταξύ Κενταύρων και Λαπίθων. Στο ανατολικό αέτωμα αναπαριστάται η γέννηση της Αθηνάς, ενώ στο δυτικό αέτωμα η διαμάχη της Αθηνάς και του Ποσειδώνα για την κηδεμονία της Αθήνας.
Το Γλυπτά του Παρθενώνα και των λοιπών μνημείων της Ακρόπολης δεν είναι αυθύπαρκτα έργα τέχνης. Δημιουργήθηκαν ως αρχιτεκτονικά και συμβολικά μέρη των κτιρίων, που χτίστηκαν τον 5ο αι. π.Χ., στο απόγειο του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού. Κατά συνέπεια, τα Γλυπτά αυτά αποκτούν την πραγματική τους εννοιολογική υπόσταση μόνον ενωμένα, πλησίον των μνημείων, στο νέο «Μουσείο της Ακρόπολης», στο φυσικό και ιστορικό τους περιβάλλον.
Οποιοσδήποτε ισχυρισμός εκ μέρους της βρετανικής πλευράς περί μή ασφαλούς φύλαξης και έκθεσης των γλυπτών στην Ελλάδα είναι ανυπόστατος. Ως γνωστόν, το «Νέο Μουσείο της Ακρόπολης» κατέχει μία από τις πρώτες καλύτερες θέσεις στον κόσμο και είναι ανώτερο του Βρετανικού Μουσείου. Είναι ένα Μουσείο φυσικού φωτός, που αναδεικνύει τα εκθέματα με το φυσικό τους φωτισμό, σε σχέση με τον υπάρχοντα μνημειακό χώρο της Ακρόπολης, επιτυγχάνοντας το αποτέλεσμα ενός ενιαίου μνημειακού χώρου ιστορικής αναδρομής και πολιτισμού. Είναι ένα κτίριο αντάξιο της υψηλότερης τέχνης του κόσμου. Επιπλέον, η αποκατάσταση της ενότητας των Γλυπτών θα δώσει στους επιστήμονες την δυνατότητα, να εμπλουτίσουν τη γνώση γι’ αυτό το μοναδικό μνημείο, να εμβαθύνουν στις μελέτες τους και να κληροδοτήσουν στις επόμενες γενιές τα επιτεύγματα της ανθρωπότητας. Η επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα είναι θέμα πολιτιστικής ηθικής. Δεν μπορεί να παραβλέψει κανείς σε όλο τον κόσμο και να ισχυριστεί ό,τι είναι καλύτερον για ένα έργο να βρίσκεται κατά το ήμισυ στην Αθήνα και κατά το άλλο ήμισυ κάπου αλλού, από το να είναι συνενωμένο.
Πολλές οι προσπάθειες και ενέργειες των Ελλήνων για την επιστροφή και επανένωση των γλυπτών του Παρθενώνα. Πολλές επίσης και συνεχείς οι αντιδράσεις ελλήνων και φιλελλήνων της παγκόσμιας κοινότητας. Το θέμα της επιστροφής των Γλυπτών δεν έκλεισε ποτέ, και παραμένει ανοιχτό από το 1816 μέχρι σήμερα. Η Ελλάδα δεν έπαψε ποτέ να ζητά την επιστροφή τους.
Η προστασία των μνημείων της Ακρόπολης των Αθηνών και το αίτημα της επιστροφής των κλεμμένων γλυπτών είναι ένας διαρκής αγώνας για την Ελλάδα. Κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του ’21 οι Έλληνες πολιορκητές της Ακρόπολης έλαβαν την εκπληκτική απόφαση να στείλουν στους Οθωμανούς κατακτητές μολύβι για σφαίρες, προκειμένου να πάψουν να κακοποιούν τους σπόνδυλους του Παρθενώνα, για να αφαιρέσουν τους μολύβδινους συνδέσμους από το εσωτερικό τους, ενώ ο Μακρυγιάννης γράφει στ’ απομνημονεύματά του «… κατά την Επανάσταση πολεμήσαμε για τ’ αρχαία αγάλματα…»
Η πρώτη επίσημη αιτίαση της Ελλάδας κατά του Έλγιν που ταυτόχρονα αναζωπυρώνει την πρώτη προσδοκία επιστροφής, διατυπώνεται από τον Αλέξανδρο Ραγκαβή, Γραμματέα της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας, αμέσως μετά την σύσταση του νεοελληνικού κράτους, το 1842. Η διεκδίκηση των Μαρμάρων, με αίτημα επαναλαμβάνεται το 1924, με τη συμπλήρωση εκατό χρόνων από το θάνατο του λόρδου Βύρωνα. Το 1961, ο τότε Δήμαρχος της Αθήνας Τσουκαλάς Άγγελος (29/6/1959 – 5/6/1964) αλλά και η Ακαδημία Αθηνών, ζητούν από την Αγγλία τον επαναπατρισμό των Μαρμάρων του Παρθενώνα.
Τον Ιανουάριο του 1941, έγινε πρόταση στη Βουλή των Κοινοτήτων για την επιστροφή των Μαρμάρων μετά τη λήξη του πολέμου και μέσα στα πλαίσια της κοινής πολεμικής προσπάθειας Ελλάδας και Βρετανίας εκείνη την εποχή, ωστόσο η κυβερνητική απάντηση ήταν αποθαρρυντική.
Το 1982, η Μελίνα Μερκούρη, απογειώνει την εκστρατεία για την επιστροφή των Γλυπτών. Άρχισε να διευκρινίζεται ότι, τα Γλυπτά του Παρθενώνα αποτελούν μια ξεχωριστή περίπτωση αφού πρόκειται για τον διαμελισμό ενός μνημείου κι όχι για ένα αυθύπαρκτο έργο τέχνης, όπως για παράδειγμα η Αφροδίτη της Μήλου, που εκτίθεται στο Μουσείο του Λούβρου. Η εκστρατεία ξεκινά στη γενική διάσκεψη της Unesco για την Πολιτιστική Πολιτική στο Μεξικό, όταν η τότε υπουργός Πολιτισμού και Επιστημών προέβαλλε το ελληνικό αίτημα για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα που είχε αποσπάσει ο Έλγιν. Το σχέδιο σύστασης υπέρ της επιστροφής του γλυπτού διάκοσμου του Παρθενώνα στην Ελλάδα υποβάλλεται το 1982 από την Ελληνική Αντιπροσωπεία και υπερψηφίζεται με 56 ψήφους υπέρ, 12 κατά και 24 αποχές.
Το 1983, μια ομάδα Άγγλων Φιλελλήνων ιδρύει τη Βρετανική Επιτροπή για την Επιστροφή των Μαρμάρων του Παρθενώνα με Πρόεδρο της τον επίτιμο διδάκτορα Κλασικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, Robert Browning. Η θέληση είναι μεγάλη όμως οι προσδοκίες λίγες, λόγω της παγερής άρνησης της βρετανικής κυβέρνησης.
Τον Οκτώβριο του 1984, η Ελλάδα υποβάλλει επίσημο αίτημα για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα, όμως τον Απρίλιο του ίδιου έτους η βρετανική πλευρά το απορρίπτει. Το ίδιο έτος 1984, η Ελλάδα καταθέτει επίσημο αίτημα για την επιστροφή των Γλυπτών στην UNESCO, το οποίο εγγράφεται στην ημερήσια διάταξη της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Επιστροφή των Πολιτιστικών Αγαθών στις Χώρες Προέλευσής τους ή την Απόδοσή τους σε Περίπτωση Παράνομης Κτήσης.
Στην πολυθρύλητη ομιλία της στο Oxford Union το 1986, η Μελίνα Μερκούρη, μεταξύ άλλων, αναφέρει με φλογερό πατριωτισμό: «Πρέπει να καταλάβετε τι σημαίνουν για μας τα Μάρμαρα του Παρθενώνα. Είναι η υπερηφάνεια μας, είναι οι θυσίες μας. Είναι το ευγενέστερο σύμβολο τελειότητας. Είναι φόρος τιμής στη δημοκρατική φιλοσοφία. Είναι οι φιλοδοξίες μας και το ίδιο τ’ όνομά μας. Είναι η ουσία της ελληνικότητας».
Το έτος 1987, η Αθηναϊκή Ακρόπολη εγγράφεται στον κατάλογο παγκόσμιας κληρονομιάς της Unesco. Τα κριτήρια τα οποία πληρούσε ο αρχαιολογικός χώρος για να πραγματοποιηθεί η εγγραφή στην Επιτροπή Παγκόσμιας Κληρονομιάς υποδείκνυαν την σπουδαιότητα του μνημείου.
Από το 1987, το ζήτημα των Γλυπτών του Παρθενώνα εντάσσεται στην επίσημη ατζέντα των θεμάτων της UNESCO, συζητείται ανά διετία στις συνεδριάσεις της Διακυβερνητικής Επιτροπής και κάθε φορά υιοθετείται σύσταση από τα κράτη-μέλη, για την προώθηση του ζητήματος.
Σε όλο τον κόσμο, στην Ευρώπη και από τον Καναδά έως την Αυστραλία, συστήνονται επιτροπές για την επιστροφή των Γλυπτών, ο αριθμός των οποίων σήμερα ανέρχεται στις 23, με επικεφαλής την Διεθνή Επιτροπή και χρονικά πρώτη την Βρετανική Επιτροπή, η οποία κινητοποιεί την κοινή γνώμη και σημαίνουσες πνευματικές και πολιτικές προσωπικότητες στο Ηνωμένο Βασίλειο, με σκοπό την πίεση της Κυβέρνησης και του Βρετανικού Μουσείου για την επιστροφή.
Το 1999, το Ευρωπαικό Κοινοβούλιο προβαίνει σε Ψήφισμα, έχοντας υπόψη το Άρθρο 128 της Συνθήκης σχετικά με τη συνεργασία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των διεθνών οργανισμών στον πολιτιστικό τομέα, όπως η UNESCO. Ελήφθη σοβαρά υπόψη το γεγονός ό,τι το 1982 η UNESCO ανακήρυξε στο Μεξικό τον Παρθενώνα ως μνημείο της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς και ότι, επίσης, υποστηρίζει την επιστροφή των γλυπτών.
Το 1999, η Ελλάδα υποβάλλει Υπόμνημα για τα Γλυπτά του Παρθενώνα στην Ειδική Επιτροπή του Αγγλικού Κοινοβουλίου για τον Πολιτισμό, τον Αθλητισμό και τα ΜΜΕ (Select Committee), στην οποία αναθέτει η βρετανική κυβέρνηση την μελέτη όλων των θεμάτων της βρετανικής πολιτιστικής πολιτικής και τα ζητήματα επιστροφής πολιτιστικής κληρονομιάς, με κυριότερο το αίτημα για την επιστροφή των γλυπτών.
Ακολουθούν ψηφίσματα και δράσεις καθ’όλη τη διάρκεια της δεκαετίας, όπως: Ψήφισμα της Συνόδου των Πρυτάνεων και Προέδρων Δ.Ε. των Ελληνικών Πανεπιστημίων στις 22-24 Φεβρουαρίου 2002. Κοινή δήλωση των Υπουργών Πολιτισμού και Αθλητισμού των χωρών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης στις 22 και 23 Φεβρουαρίου 2002. Πρακτικά της συνόδου της Γερουσίας του Καναδά, στις 4/4/2023 . Έκθεση «The Unity of a Unique Monument, Parthenon» με την συνδιοργάνωση του Ελληνικού Υπουργείου Πολιτισμού και του Ίδρύματος “Μελίνα Μερκούρη, στις 27/5/2003. Υπέρ της επιστροφής των Μαρμάρων του Παρθενώνα τάσσεται το καναδικό Κοινοβούλιο-και η Γερουσία, υιοθετώντας σχετική πρόταση της ομογενούς Γερουσιαστού κας. Pana (Παναγιώτα) Merchants. Ψήφισμα της Χιλιανής Γερουσίας για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα, το 2004. Απόφαση της Πρυτανείας του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης υπέρ της παραχώρησης, στην Ελλάδα, θραύσματος από τον γλυπτό διάκοσμο του Παρθενώνα, στις 11/01/2006. Ψήφισμα της Βουλής των Αντιπροσώπων της Κυπριακής Δημοκρατίας στις 2 Ιουλίου 2009.
Το 2006 ακολουθεί Διακήρυξη και ψήφισμα του Παγκοσμίου Συνδέσμου για την Επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα , Οργανισμού 12 Εθνικών Επιτροπών από την Αυστραλία, το Βέλγιο, την Βρετανία, την Κύπρο, τη Γερμανία, την Ιταλία, τη Ν. Ζηλανδία, τη Ρωσία, τη Σερβία- Μαυροβούνιο, την Ισπανία, τη Σουηδία και τις Η.Π.Α. οι οποίες υποστηρίζουν έμπρακτα την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Αθήνα, δια μέσου του οποίου, καλεί την Βρετανική και την Ελληνική Κυβέρνηση να αρχίσουν διμερείς διαπραγματεύσεις ώστε να επιτύχουν σύντομα, τον επαναπατρισμό και την επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα στο Νέο Μουσείο της Ακρόπολης, στην Αθήνα. Υπενθυμίζει ό,τι η Ακρόπολη των Αθηνών αποτελεί για τους Έλληνες και την ανθρωπότητα ολόκληρη σύμβολο του μέτρου, της ελευθερίας και της δημοκρατίας, που απλόχερα η Ελλάδα χάρισε σε όλη την οικουμένη. Ενώνει τη φωνή της με εκατομμύρια πολίτες σε ολόκληρο τον κόσμο που ζητούν την αποκατάσταση των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα.
Καθ’ολη τη χρονική διάρκεια της διεκδίκησης μέχρι προσφάτως, διαπιστώνεται μία ραγδαία αύξηση ρεύματος φιλλελήνων υποστηρικτών σε παγκόσμιο επίπεδο. Αυτό ενόχλησε την βρετανική πλευρά με αποτέλεσμα να προβεί σε προσβλητικούς χαρακτηρισμούς, χαρακτηρίζοντας τους έλληνες μη ικανούς να προστατεύσουν τα μνημεία τους. Από τις 20 Ιουνίου 2009, ημέρα εγκαινίων του Νέου Μουσείου της Ακρόπολης, το μεγαλύτερο επιχείρημα που προέβαλε το Βρετανικό Μουσείο, μέχρι τότε, καταρρίπτεται. Η Ελλάδα έχει πλέον το δικαίωμα, να διατυπώσει με μεγαλύτερη ένταση την απαίτηση για επανένωση του Μνημείου και για την επιστροφή των Μαρμάρων.
Εν τω μεταξύ, ολοένα και περισσότεροι σκεπτόμενοι βρετανοί πολίτες αρχίζουν να εκφράζουν την αντίθεσή τους στην μοναχική παραμονή των Γλυπτών, εντός της σκοτεινής αίθουσας Duveen, του Βρετανικού Μουσείου. Το 2002, οι τύψεις της σκεπτόμενης αγγλικής κοινής γνώμης συγκροτούν την κίνηση «Υποστηρικτές του Παρθενώνα 2004». Στο πλαίσιο αυτής, 14 βρετανοί βουλευτές, ανάμεσά τους και ο πρώην υπουργός και πρόεδρος του τμήματος Πολιτισμού της Βουλής, Τόνι Μπανκς, ζητούν από την βρετανική κυβέρνηση την επιστροφή των Μαρμάρων. Την καμπάνια αυτή έρχεται να στηρίξει η μακροσκελής συνέντευξη τύπου δύο Βέλγων γερουσιαστών, του Φρανσουά Ρολάν ντι Βιβιέ και του Πολ Γουίλ, στις 13 Μαρτίου 2002, η οποία σηματοδοτεί την έναρξη της βελγικής καμπάνιας «Παρθενώνας 2004».
Η απάντηση, για άλλη μια φορά, δια στόματος του διευθυντή του Βρετανικού Μουσείου, Ρόμπερτ Άντερσον εξακολουθεί να είναι αρνητική. «Τα Μάρμαρα δεν φεύγουν από το Βρετανικό Μουσείο», δηλώνει σε υψηλούς τόνους και παράλληλα αρθρογραφεί στην εφημερίδα «The Times» (15/01/02). Είναι σαφές πλέον πως ο λόγος που τον αναγκάζει να επαναλάβει, για πολλοστή φορά την… αμετακίνητη θέση του Βρετανικού Μουσείου, είναι ότι έχει διογκωθεί στην Αγγλία το κύμα εκείνων που ζητούν την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα, στον τόπο δημιουργίας τους, από όπου ξηλώθηκαν βίαια.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση από την πλευρά της πραγματοποιεί δύο δηλώσεις για την Επιστροφή των Μαρμάρων : η πρώτη δήλωση υπογράφεται από 252 μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και η δεύτερη από 347 άλλες προσωπικότητες.
Οι φωνές συνεχίζουν να πληθαίνουν, συμπεριλαμβάνοντας και εκείνες των νέων. Τον Δεκέμβριο του 2009, η υφυπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού βραβεύει τη διαδικτυακή πρωτοβουλία, που ανέλαβαν τα Δίκτυα Νεολαίας του Συμβουλίου Απόδημου Ελληνισμού, μέσω της ιστοσελίδας τους www.unitethemarbles.org, για την προώθηση του αιτήματος της επανένωσης των Γλυπτών.
Έτερη online εκστρατεία των πολιτών του κόσμου που διοργανώνεται, φέρει το όνομα «Bring them back». Αφορά στην επιστροφή των Μαρμάρων. Στο βίντεο τονίζεται πως η μέχρι πρότεινος δικαιολογία της μη ύπαρξης κατάλληλου χώρου για την φιλοξενία των αγαλμάτων δεν υφίσταται πλέον. «Τα Γλυπτά του Παρθενώνα πρέπει να επιστρέψουν εκεί που ανήκουν, και το πραγματικό Μνημείο πρέπει να επανενωθεί» υπογραμμίζει ο Νίκος Αλιάγας στο βίντεο της εκστρατείας.
Η νεότερη γενιά υποστηρικτών της επιστροφής των Μαρμάρων στηρίζεται από την Marbes Reunited και την ηγετική φυσιογνωμία τον βουλευτή Αντριου Τζορτζ.
Συγχρόνως, πολλά είναι και τα ονόματα Φιλλελήνων προσωπικοτήτων του διεθνούς καλλιτεχνικού στερεώματος, της διανόησης, της πολιτικής, των επιστημών, του πολιτισμού, των τεχνών, του ακαδημαικού χώρου, της νεολαίας, αλλά και απλών πολιτών, από κάθε γωνιά της γης, που έχουν μετάσχει στη σταυροφορία για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα.
Από το 2016 η νεοσύστατη «Ελληνική Επιτροπή για την επιστροφή των Γλυπτών της Ακρόπολης» μπαίνει δυναμικά στον αγώνα, σε διεθνές επίπεδο, για την τον επαναπατρισμό και επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα και των λοιπών Μνημείων της Ακρόπολης.
Το 2018 στο πλαίσιο της ‘Ελληνικής πολιτιστικής εβδομάδας’ του Πανεπιστημίου«Charles Darwin University», αφιερωμένη στα Γλυπτά του Παρθενώνα, με τη συμμετοχή της «ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΓΛΥΠΤΩΝ ΤΗΣ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ ΕΕΕΓΑ, και την υποστήριξη της Ελληνικής Ομογενειακής κοινότητας, ο Πρωθυπουργός της κυβέρνησης της Βόρειας Επικράτειας Αυστραλίας κ. Michael Gunner, σε ομιλία του στην βουλή, μεταξύ άλλων δηλώνει : Η Βόρεια Επικράτεια της Αυστραλίας εδώ και πολύ καιρό έχει ζητήσει από το Βρετανικό Μουσείο την επιστροφή των Γλυπτών της Ακρόπολης. Σήμερα σας βεβαιώνω και εγώ με τη σειρά μου, εκφράζοντας την πλήρη υποστήριξή μου για το θέμα αυτό. Ακολουθούν δηλώσεις υποστήριξης από τον Πρύτανη Simon Maddoks και την πανεπιστημιακή κοινότητα, καθώς επίσης και από φορείς και προσωπικότητες της Αυστραλίας. Οι εκδηλώσεις πλαισιώνονται με καινοτόμο εκπαιδευτικό πρόγραμμα εργαστηρίων βιωματικής εκμάθησης, της «Ελληνικής Επιτροπής για την Επιστροφή των Γλυπτών της Ακρόπολης» με θέμα «Χτίζουμε Παρθενώνες».
Επιτυχημένες εκδηλώσεις για τα Γλυπτά, Αντιδράσεις και ψηφίσματα απο φορείς της ομογένειας, πραγματοποιήθηκαν με επιτυχία και ανταπόκριση, στο Σίδνευ και στην Μελβούρνη. Οι δράσεις και οι πιέσεις προς την Βρετανική κυβέρνηση, για την επιστροφή και επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα, αυξάνονται συνεχώς από τον Ελληνισμό, σε πολλές χώρες, με την υποστήριξη των ομογενειακών οργανώσεων και φιλελλήνων υποστηρικτών.
Στην ιστορική – για την Ελλάδα – απόφασή της, που ελήφθη στις 29 Σεπτεμβρίου 2021, η Διακυβερνητική Επιτροπή της UNESCO για την Επιστροφή Πολιτιστικών Αγαθών (ICPRCP) χαρακτηρίζει το ελληνικό αίτημα για επιστροφή των Γλυπτών «νόμιμο και δίκαιο» και καλεί τη Βρετανία «να αναθεωρήσει τη στάση της και να προσέλθει σε καλόπιστο διάλογο με την Ελλάδα». Το πιο σημαντικό, όμως, είναι ότι για πρώτη φορά αναγνωρίζει πως «το ζήτημα έχει διακυβερνητικό χαρακτήρα και, ως εκ τούτου, η υποχρέωση επιστροφής των Γλυπτών βαραίνει ξεκάθαρα την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου». Η απόφαση αυτή, έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τον πάγιο ισχυρισμό του Λονδίνου ό,τι το θέμα αφορά στο Βρετανικό Μουσείο, το οποίο παρουσιάζει ως «νόμιμο ιδιοκτήτη» των Γλυπτών, προσθέτοντας ό,τι η κυβέρνηση δεν πρόκειται να ασχοληθεί με την υπόθεση.
Κατά τη χρονική περίοδο 2021-2023 διεξάγονται συζητήσεις και διαπραγματεύσεις μεταξύ της Βρετανικής και Ελληνικής πλευράς χωρίς αποτελέσματα. Η Βρετανική πλευρά εμμένει και στηρίζει κάθε συζήτηση διαπραγμάτευσης στην ιδέα περί δανεισμού των κλεμμένων γλυπτών στον νόμιμο ιδιοκτήτη, την Ελλάδα, ευρισκόμενη αντιμέτωπη με την σθεναρή αρνητική στάση και σταθερές κόκκινες γραμμές της Ελληνικής πλευράς. Η απεσταλμένη επιστολή ……..ανοικτή της Ελληνικής Επιτροπής για την Επιτροφή των γλυπτών της Ακροπολης προς την Κυβέρνηση και το Κοινοβούλιο του Ηνωμένου Βασιλείου, έχοντας ως αποδέκτες τόσο την βρετανική πλευρά όσο και την Ελληνική, προκαλεί άμεση επίδραση σε όλους τους αποδέκτες σε διεθνές επίπεδο. Όλως, προσφάτως, η βρετανική πλευρά κρατά ανοικτό τον δίαυλο επικοινωνίας και συζητήσεων για τα γλυπτά του παρθενώνα με την Ελλάδα, βασιζόμενη στην ιδέα περί ανταλλαγής πολιτιστικών θησαυρών και πιθανής προσωρινής παραμονής των κλεμμένων γλυπτών στον νόμιμο ιδιοκτήτη, την Ελλάδα.
Στην επίσημη ομιλία του Προέδρου του Βρετανικού Μουσείου στο Βρετανικό Κοινοβούλιο τον Οκτώβριο 2023, αναφέρεται ότι το Βρετανικό Μουσείο βρίσκεται σε συνομιλίες με την Ελλάδα για την προσωρινή επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα με ανταλλάγματα. Παρόμοια αναφορά στο θέμα, κάνει ο Πρόεδρος του Βρετανικού Μουσείου κ. Όσμπορν στο ετήσιο δείπνο των διαχειριστών του Βρετανικού Μουσείου, στην γκαλερί Duveen, όπου φιλοξενούνται τα Γλυπτά του Παρθενώνα, επαναλαμβάνοντας ότι ελπίζει πως το Βρετανικό Μουσείο «μπορεί να καταλήξει σε συμφωνία με την Ελλάδα», με αντάλλαγμα αρχαία αντικείμενα που δεν έχουν δει ποτέ στο Ηνωμένο Βασίλειο.( πηγή DOCVILLE ).
Επ’αυτού διαπιστώνεται ό,τι συνεχώς σε όλες τις συζητήσεις, απηχεί η αποικιοκρατική αντίληψη ότι τα κλεμμένα Γλυπτά του Παρθενώνα είναι ιδιοκτησία του Βρετανικού Μουσείου. Ιστορικά, η Ελλάδα ποτέ δεν υπήρξε αποικία της Μ.Βρετανίας ώστε να εισπράτει τέτοιου είδους αλαζονική συμπεριφορά, σε κάθε προσπάθεια εξεύρεσης λύσης για την επανένωση και επιστροφή των γλυπτών στην Ελλάδα. Η μόνη αλήθια είναι ότι τα Γλυπτά του Παρθενώνα και των λοιπών μνημείων της Ακρόπολης, τα οποία αποτελούν πολιτιστικούς θησαυρούς με οικουμενικό συμβολισμό, είναι προιόντα λεηλασίας, καταστροφής και κλοπής από τον αδίστακτο κλέφτη, βρετανό διπλωμάτη Λόρδο Έλγιν και ανήκουν αποκλειστικά και μόνον στον νόμιμο ιδιοκτήτη, την Ελλάδα. Με δεδομένο μάλιστα ότι αγνούνται δημόσια οι ελληνικές κόκκινες γραμμές από τον Πρόεδρο του Βρετανικού Μουσείου, το οποίο βαρύνεται και ευθύνεται για το μεγαλύτερο σκάνδαλο κλοπής στην ιστορία του οργανισμού, θα πρέπει να λαμβάνεται πάντοτε υπόψιν η ιστορική απόφαση της Ουνέσκο που θεωρεί ό,τι το ζήτημα της ελληνικής διεκδίκησης έχει διακυβερνητικό χαρακτήρα και δεν αφορά αποκλειστικά το Βρετανικό Μουσείο.
Όσον αφορά το θέμα αυτό, θα πρέπει να γίνει κατανοητό πλέον από την Βρετανική πλευρά ό,τι οι κόκκινες ελληνικές γραμμές είναι διαχρονικές, πάγιες και αμετάβλητες, μη αναγνωρίζοντας στο Βρετανικό Μουσείο δικαίωμα κυριότητας, νομής ή κατοχής στα Γλυπτά του Παρθενώνα, τα οποία βρίσκονται στο μουσείο ως προϊόν καταστροφικής κλοπής.
Όσον και αν αγνούνται ηθελημένα οι ελληνικές πάγιες θέσεις από την βρετανική πλευρά, δεν πρόκειται να αλλάξουν. Μία τέτοιου είδους συζήτηση ομοιάζει ωσάν μία μητέρα να διαπραγματεύεται και να συζητά για τον δανεισμό του παιδιού της με τον απαγωγέα του. Ομοιάζει ωσάν να συζητάει με τον απαγωγέα και κλέφτη, δίδοντας λύτρα, είτε για την προσωρινή είτε για την μόνιμη επιστροφή του. Δεν πρέπει να αγνοείται ποτέ από την βρετανική πλευρά πως, είναι αδιανόητο να υπογράψει Έλληνας Πρωθυπουργός, ότι η Ελλάδα, αφού παραλάβει προσωρινώς τα Μάρμαρα του Παρθενώνα, δεσμεύεται να τα επιστρέψει πίσω στον κλέφτη είτε σε αυτούς που τον εκπροσωπούν.
Φτάνοντας στην σημερινή κατάσταση του Βρετανικού Μουσείου, διαπιστώνεται ό,τι τίθεται σοβαρό θέμα ασφάλειας των εκθεμάτων εντός αυτού. Στα ΜΜΕ στον διεθνή τύπο, το Βρετανικό Μουσείο χαρακτηρίζεται βάσει πραγματικών γεγονότων ως : «Ένα «άρρωστο» ίδρυμα, με εκατοντάδες χιλιάδες μη καταγεγραμμένους θησαυρούς στις αποθήκες, σημαντικότατες ελλείψεις στους τομείς της ασφάλειας, της διαχείρισης και της οργάνωσης, που χρήζει άμεσων δομικών αλλαγών, όπως αποκαλύπτει η ανεξάρτητη έκθεση της επιτροπής των ειδικών που εκλήθησαν να διερευνήσουν τις κλοπές αρχαιοτήτων που γίνονταν επί μία 20ετία στο Βρετανικό Μουσείο και αποκαλύφθηκαν μόλις τον περασμένο Αύγουστο 2023.( Θεμα1.1.2024).
Στην πρόσφατη, μάλιστα, διοργάνωση επίδειξης μόδας, που έλαβε χώρα στις αίθουσες όπου εκτίθενται τα Γλυπτά του Παρθενώνα, εντός του Βρετανικού Μουσείου,το Σάββατο στις 17.2.2024, είναι πλέον προφανής η επιδείνωση των συνθηκών έκθεσης και φύλαξης των Γλυπτών του Παρθενώνα εντός του Βρετανικού Μουσείου. Στον απόηχο της διοργάνωσης και πραγματοποίησης της προκλητικής επίδειξης Μόδας, προκλήθηκαν επικριτικές αντιδράσεις, με αρνητική κριτική σε έντονο τόνο, κατά της Διοίκησης του Βρετανικού Μουσείου, διεθνώς, καθώς τέτοιου είδους ενέργειες ευτελίζουν τα γλυπτά του Παρθενώνα και τις οικουμενικές αξίες που εκπέμπουν, προσβάλλοντας τον ελληνικό λαό, με αποτέλεσμα τελικά να υποβιβάζουν το ίδιο το Βρετανικό Μουσείο και αυτούς που το εκπροσωπούν.
Αξιότιμοι κύριοι,
Ως γνωστόν, η ιστορία ενός λαού χαρακτηρίζεται από αξίες και αρχές ηθικής. Εάν δεν υπάρχουν αυτές, τότε η ιστορία του λαού αλλά και ίδια η ύπαρξή του είναι καταδικασμένη σε αφανισμό.
Καλείσθε να ανταποκριθείτε στην μεγάλη παγκόσμια πρόκληση. Να γράψετε νέες χρυσές σελίδες της ιστορικής πορείας του βρετανικού λαού.
Σεβαστείτε την εθνική ταυτότητα του λαού σας, σεβόμενοι την εθνική αξιοπρέπεια και την πολιτιστική ταυτότητα των Ελλήνων. Αυτό είναι το ηθικόν και το πρέπον.
Ήρθε η ώρα της γεναίας απόφασης. Επιστρέψτε τα κλεμμένα γλυπτά στον νόμιμο κάτοχο, την Ελλάδα. Δεν σας ανήκουν. Διορθώστε ένα μεγάλο σφάλμα του παρελθόντος, το οποίο προκαλεί ανυπλόγιστες αρνητικές επιπτώσεις που αμαυρώνουν την ιστορία και την υπόσταση του βρετανικού λαού. Ενός υπέρήφανου λαού, στον οποίο εκφράζουμε την αλληλεγγύη και την συμπάθειά μας, για την υποστήριξή του στο δίκαιο αίτημα του ελληνισμού, της Επιστροφής και Επανένωσης των Γλυπτών του Παρθενώνα.
Ως λαός, εκφράζουμε το δίκαιο αίτημά μας για την επιστροφή και επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα, προς τον αξιότιμο Πρόεδρο και τη Διοίκηση του Βρετανικού Μουσείου, καθώς και προς όλη την αξιότιμη Πολιτική και Πνευματική Ηγεσία του Ηνωμένου Βασιλείου, τονίζοντας ό,τι ως Έλληνες, ουδέποτε συναινέσαμε σε μια τέτοια πράξη καταστροφής, λεηλασίας και κλοπής των γλυπτών και ούτε τα δώσαμε οικιοθελώς. Τα γλυπτά δεν ανήκουν σε κανέναν παρά μόνον στην Ελλάδα! Αποτελούν έργα πολιτισμού των Ελλήνων δημιουργών της Αρχαιότητας που άφησαν σε εμάς τους απογόνους, ως παρακαταθήκη και πολιτιστική κληρονομιά, για να μαρτυρά την ελεύθερη δημιουργική σκέψη των Ελλήνων και τις πανανθρώπινες αρχές και αξίες του Ελληνικού πολιτισμού, σε όλους τους λαούς της γης!
Με εκτίμηση
ΕΛΕΝΗ Ν. ΜΠΑΡΜΠΑ
ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΓΛΥΠΤΩΝ ΤΗΣ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ
