Γράφει ο Μιχάλης Παπαδημητρίου
Μου κάνει εντύπωση που οι αρχαίοι Έλληνες, οι οποίοι είχαν αφιερώσει θεότητες σε όλα τα πράγματα και τις ανθρώπινες δραστηριότητες, δεν είχαν «θεό των επισκευών». Ίσως και να τους διέφυγε.
Πάντως είχαν πάγια λογική και οικολογική συνείδηση σε αντίθεση με το σημερινό κόσμο. Εξάλλου δεν ήταν και φορτωμένοι με τα τεχνολογικά τσαμασίρια της εποχής μας, αν και δεν έλειπαν και τότε κάποιες ανθρώπινες υπερβολές και κάποιες ματαιοδοξίες (όπως επί παραδείγματι ο πανάκριβος σκύλος του Αλκιβιάδη).
Το φαινόμενο της κατασπατάλησης φυσικών πόρων και πολύτιμων αγαθών εμφανίστηκε πριν περίπου τρεις δεκαετίες και συνόδευσε την εκπληκτική δυνατότητα της μαζικής παραγωγής αγαθών.
Τότε περίπου εξαλείφεται και η ενδογενής ανθρωπολογική φάση του «ανθρώπου επισκευαστού» (και επί το λατινοτουρκικόν “homo meremeticus”) που ενυπάρχει μέχρι εκείνη τη στιγμή σε όλες τις προηγούμενες εποχές της ένδειας και της σοφίας.
Σήμερα η παγκόσμια καπιταλιστική μηχανή έχει αντιστρέψει το φυσικό δόγμα. Μας προτρέπει με δυο λόγια: «Αγοράζετε και πετάτε», για να ξαναγοράσετε.
Η θριαμβευτική μάλιστα είσοδος της Κίνας στο στερέωμα της παγκόσμιας μαζικής παραγωγής με φτηνά είδη επιτάχυνε την οικολογική ασυνειδησία: Το εμπόρευμα είναι πια προσιτό και φτηνό. Όσο αντέξει. Άμα χαλάσει το πετάς. Κανείς δεν σκέφτεται το σίδερο που χρειάστηκε μια φτηνή πένσα ή τους τόνους του νερού που χρειάστηκε το βαμβάκι για να γίνει ένα μπλουζάκι.
Από νωρίς αυτή η καταστροφική ιδέα άρχισε να εξαφανίζει και την επισκευαστική συνείδηση των νοικοκυριών (με τους αργαλειούς, τα μπαλωμένα ρούχα και τα «παντρεμένα» φαγητά για να μη πεταχτούν) αλλά και μαστόρους, επισκευαστές και επιδιορθωτές, τεράστιες πράγματι επαγγελματικές και κοινωνικές « ανθρωποδεξαμενές» που παράλληλα με την τέχνη και το μεράκι τους εξασφάλιζαν και την οικονομία και τη διαιώνιση του αέναου βιολογικού κύκλου.
Δεν υπήρχε σπίτι μέχρι πριν λίγα χρόνια που να μην έχει ραπτομηχανή κι ανέμη, ακόμα και αργαλειό, και να φαντάζει αυτοδύναμο βιοτεχνικό εργαστήριο.
Έχουμε παρεξηγήσει σήμερα και την έννοια του ελεύθερου χρόνου και την έννοια της πραγματικής οικονομίας με το οδυνηρό αποτέλεσμα να έχουμε ξεχάσει πώς ράβεται ένα κουμπί.
Στην άφρονα εποχή μας έχουν εντελώς εκλείψει οι τεχνίτες και οι επιδιορθωτές, εκτός ίσως κάποιων αναγκαίων μεταποιήσεων σε ρούχα.
Εξαφανίστηκαν πρώτοι-πρώτοι ο ράφτης και ο παπουτσής αφού από νωρίς φρόντισε το ανθρωποφάγο σύστημα το να αλλάξεις μια σόλα να είναι ακριβότερο και πολύ πιο δυσεύρετο από ένα ζευγάρι καινούρια παπούτσια.
Τόνοι ρούχων αφόρετων και δερματίνων ειδών όπως και συσκευές με τα καλώδιά τους και τις συσκευασίες τους άγονται κάθε μέρα στις χωματερές θυμίζοντας το σλόγκαν της προκλητικής και επίπλαστης αμερικανικής ευημερίας που έλεγε ότι ο Αμερικανός άμα γεμίσει το τασάκι τού αυτοκινήτου αλλάζει αυτοκίνητο.
Δυστυχώς δεν είμαστε μακριά από τέτοιες υπερβολές, αλλά και από τη νέμεση που συνεπάγονται.
Χαλάει ένα κουμπί σε μια συσκευή και ψάχνεις απεγνωσμένα να βρεις ένα μάστορα. Δεν υπάρχει!
Το σύστημα μάλιστα έχει επιστρατεύσει τα πάντα για να σε κάνει πιστό και αφοσιωμένο καταναλωτή: Έχει επινοήσει την αποκλειστικότητα των ανταλλακτικών και κυρίως τις αναβαθμίσεις των ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών ξέροντας ότι κανείς άφρων και ανενημέρωτος πολίτης σήμερα δεν επιθυμεί να μείνει αναβάθμητος.
Ο Διόδωρος έγραφε μια μέρα ένα εύστοχο στην επιφυλλίδα του Βήματος, ότι η Γη ήταν κάποτε πράγματι επίπεδη(!), και όταν άρχισε να φουσκώνει και να υπεραίρεται τότε έγινε σφαίρα(!!)
Θα πρέπει να προσθέσουμε ότι αυτή τη σφαίρα τη φορτώνουμε κάθε στιγμή και κάθε μέρα που περνάει, τόσο απερίσκεπτα, με άχρηστα και «αθάνατα» υλικά αγαθά, που κάποια στιγμή θα ξεσαμαρίσει, και μάλιστα προτού βρούμε τρόπο διαφυγής ……
