Μία ολόκληρη γενιά μεγάλωσε με τα τραγούδια του
Από τον Λευτέρη Σαχπάζη
Αυτό που αξίζει, είναι πάντα αυτό που µένει… Σαν το παλιό καλό κρασί, που όσο περνάει ο καιρός ωριµάζει και αποκτά άλλο χρώµα, άλλο άρωµα, άλλη αίσθηση… Έτσι ακριβώς είναι ο Μιχάλης… Ένας άνθρωπος ουσίας, µε λόγο και βάθος. Απρόβλεπτος, πατώντας στην υπέρβαση και σπάζοντας το φράγµα των δεδοµένων, των προβλεπόµενων. Αληθινά ψαγµένος και φιλοσοφηµένος. Τόσο ροµαντικός, όσο και ρεαλιστής. Ασυµβίβαστος και “ακριβός”… Ανήκει στους τυχερούς που ακολούθησαν το δρόµο της καρδιάς τους. Ζει µόνο για τη µουσική. Αυτό δεν θα αλλάξει ποτέ. Αποτελεί αναµφισβήτητα ότι πιο σοβαρό µας έχει αποµείνει. Απλός, λιτός κι απέριττος. Το να πορεύεσαι στη ζωή µαζί µε αυτόν τον άνθρωπο, είναι µεγάλη υπόθεση… Είναι εµπειρία, γνώση… Ο Μιχάλης θα παραµένει αυτό που ήταν πάντα. Ένας “εραστής της τέχνης” µε κεντρικό άξονα την ίδια του την ψυχή…!
Μιχάλη µου, για άλλη µια φορά µία ευχάριστη συνάντηση. Καταρχάς, θέλω να µου πεις ποιο µήνυµα θέλεις να περάσεις µε αυτόν τον πολύ έξυπνο τίτλο της δουλειάς σου «Back to the Φuture»
Ο τίτλος δείχνει πολύ απλά το περιεχόµενο του δίσκου. ∆ηλαδή περιέχει κοµµάτια από το παρελθόν µε µια µατιά στο µέλλον… Επίσης περιέχει 8 καινούργια κοµµάτια.
Τι σκέφτεσαι όταν ακούς τα παλιά σου τραγούδια?
Θυµάµαι αυτές τις εποχές, τις τιµώ, είναι τα καλύτερά µου χρόνια, είναι κοµµάτι της ζωής µου αλλά σήµερα είµαι διαφορετικός. Μ΄ αρέσει να ζω το σήµερα και να µην αναπολώ. Αγαπώ πάντα τη µουσική σε κάθε νέα της εκδοχή. Μ΄ αρέσει να ψάχνοµαι στο πως είναι σήµερα και στο πως θα είναι αύριο η µουσική, αλλά και να µπορώ να ταξιδεύω τα κοµµάτια µέσα στο χρόνο.
Γιατί οι δεκαετίες του ΄80 και του ΄90 πιστεύεις ότι µας αφορούν ακόµα? Έχοντας ζήσει αυτές τις δεκαετίες, θέλω να µου πεις τι το διαφορετικό είχαν συγκριτικά µε το σήµερα…
Αυτό θα το δούµε αφού και το σήµερα γίνει παρελθόν και θα µπορούµε να συγκρίνουµε. Εννοείται όµως ότι το σήµερα δεν συγκρίνεται µε τίποτα µε το ΄90. Όχι µόνο στην Ελληνική µουσική, στην παγκόσµια, αλλά ένα παραπάνω στην Ελληνική. Στη δισκογραφία τότε υπήρχαν άνθρωποι που την έχτισαν, τη δηµιούργησαν, ήταν το αγαπηµένο τους αντικείµενο. Μετά από αυτούς ήρθαν άνθρωποι που θα µπορούσαν κάλλιστα να δουλεύουν σε οποιαδήποτε άλλη εταιρία, διευθυντές εταιριών οι οποίοι ήρθαν από άσχετες εταιρίες και δεν είχαν καµία σχέση µε τη µουσική. Όλοι αυτοί φυσικά κατάντησαν τη µουσική όπως είναι σήµερα. Θεώρησαν δηλαδή ότι ήταν καλύτερο να προωθήσουν άτοµα που είναι βολικά, που κάνουν ότι τους πεις. Αυτοί οι άνθρωποι νιώθουν εξουσία µόνο όταν έχουν χαµηλές προσωπικότητες δίπλα τους. Έτσι ενισχύθηκε λοιπόν αυτό το καλλιτεχνικό σύστηµα που βολεύει µόνο τις πίστες. Γι αυτό και καταστράφηκαν οι περισσότερες εταιρίες…
Live 1993 – Με τον Ian Gillan του θρυλικού συγκροτήµατος Deep Purple
Η αλήθεια είναι ότι τα περισσότερα τραγούδια που κυκλοφορούσαν τότε, γίνονταν επιτυχίες επί της ουσίας…
Αυτό συνέβαινε γιατί ήταν τροµερά δύσκολο να περάσεις την πόρτα µιας δισκογραφικής εταιρίας. Έπρεπε να ήσουν πράγµατι καλός και εννοείται ότι η επιτυχία ήταν δεδοµένη. Σήµερα ο κάθε φιλόδοξος που θέλει να γίνει τραγουδιστής, πληρώνει ο ίδιος την παραγωγή του, δίνει χρήµατα και στην εταιρία για να τον κυκλοφορήσει. Όταν πληρώνεις για να κάνεις δουλειά, όταν πληρώνεις τα ραδιόφωνα για να ακουστείς, εννοείται ότι αυτό που διαφηµίζεις δεν θα το αγαπήσει ποτέ ο κόσµος…
Ποια είναι η άποψή σου για το λεγόµενο «έντεχνο» τραγούδι?
Η βιοµηχανία του έντεχνου που υποτίθεται ότι κάνει µουσική, είναι µια τεράστια απάτη έχοντας µαζέψει όλους του άσχετους πραγµατικά και τους έχει αναγάγει σε εκπροσώπους πολιτισµού της χώρας… Το λεγόµενο έντεχνο έχει δηµιουργήσει µια τεράστια βιοµηχανία που έχει µαδήσει τα υπουργεία πολιτισµού και τους δήµους. Έχει πάρει ένα σωρό εκατοµµύρια από παντού όλο αυτό το κυκλωµατάκι και υποτίθεται ότι κάνει µουσική. Έτσι όπως είναι λοιπόν καταχρεωµένη η Ελλάδα σε όλα της, έτσι είναι και η µουσική της. Καταχρεωµένη…
Πως αισθάνεσαι όταν ακούς τη φράση: «Έχω µεγαλώσει µε τα τραγούδια σου»…?
∆εν µπορώ να πω ότι είναι από τις φράσεις που µ΄ αρέσουν και πολύ γιατί όλα σου δείχνουν ότι µεγαλώνεις..! Είναι τιµητικό, αλλά µπορώ να ξεχωρίσω τους ανθρώπους που το εννοούν. Πάρα πολλοί λένε αυτή τη φράση αλλά δεν δείχνουν να έχουν µεγαλώσει µε τα τραγούδια µου. Περιµένω πάντα η µουσική µου να κάνει καλούς ανθρώπους.
Η µεταδοτικότητα και το συναίσθηµα είναι δύο πολύ σηµαντικά στοιχεία, τόσο για τον τρόπο γραφής σου, όσο και για την ερµηνεία σου. Πόσο πολύτιµα θεωρείς πως είναι αυτά τα στοιχεία για τη µουσική?
Η µουσική είναι µόνο συναίσθηµα. Σου µεταφέρει συναισθήµατα. Αναφέρεται στο συναισθηµατικό σου κόσµο και µόνο, είτε για καλό, είτε για κακό. Από τη στιγµή που δεν µπορεί να σου µεταφέρει κάτι, απλά δεν είναι µουσική. Είναι έντεχνο. Εκφράζονται δηλαδή πράγµατα χάριν εντυπωσιασµού αλλά δεν µπορούν να διεισδύσουν. Όπως και να το κάνουµε υπάρχει και µια νοηµοσύνη που λειτουργεί από µόνη της και αφήνει κάποια πράγµατα να περνάνε και κάποια να µην περνάνε καθόλου. Είναι σαν τις καθηµερινές µας εικόνες. Χωρίς να το ξέρουµε, αυτό που δεν ελέγχουµε εµείς, το µυαλό µας στο τέλος αποφασίζει τι θα κρατήσει και τι όχι. Η µεταδοτικότητα βασίζεται στο συναίσθηµα. Εκτός αν η µεταδοτικότητα είναι µόδα. Τότε αλλάζει. Για παράδειγµα, έχουν περάσει καλλιτέχνες οι οποίοι είχαν πάρα πολύ κόσµο µε το µέρος τους και αν σήµερα ρωτήσουµε κάποιους να µας πουν ένα τραγούδι τους, δεν θα θυµούνται κανένα. Αυτό σηµαίνει ότι τη συγκεκριµένη εποχή υπήρχε µεταδοτικότητα στο να µεταδοθεί η δουλειά µέσω εµπορικών δρόµων αλλά να µην έχουν µεταδοτικότητα τα ίδια τα κοµµάτια. Ενδεχοµένως κι εγώ να ήµουν µόδα κάποτε όταν συγκέντρωνα σαράντα χιλιάδες κόσµου στις συναυλίες µου. Αυτό συνέβαινε λόγω µόδας. Έτυχε τη συγκεκριµένη εποχή να ακούνε τη συγκεκριµένη µουσική. ∆εν σηµαίνει ότι το άκουγαν συνειδητά.
Περνώντας όµως τα χρόνια, ευτυχώς γίνεται και ένα κοσκίνισµα, το οποίο φέρνει τη διάρκεια και τη διαχρονικότητα…
Αυτό είναι που εκτιµώ περισσότερο απ΄ όλα. Ότι µένει από αυτό το κοσκίνισµα. Το απόσταγµα αυτής της υπόθεσης.
2002 – Η Ελληνική αποστολή στην Eurovision µε τον Μιχάλη Ρακιντζή και το τραγούδι S.A.G.A.P.O.
Σήµερα πολλά νέα παιδιά στο χώρο της µουσικής κάνουν πάρα πολλούς συµβιβασµούς προκειµένου να πετύχουν και να ξεχωρίσουν. Εσύ στο ξεκίνηµά σου, θυµάσαι να βίωσες κάτι ανάλογο?
Όχι. Θυµάµαι το αντίθετο. Άνθρωποι που µε υποστήριζαν και προωθούσαν τη δουλειά µου, ζητούσαν να δώσω τραγούδια σε κάποιους καλλιτέχνες. ∆εν τους έκανα ποτέ τη χάρη. ∆εν µπορώ όµως να κρίνω το σήµερα γιατί δεν βρέθηκα σ΄ αυτή την κατάσταση. Μάλλον ήµουν από τους τυχερούς. Βέβαια αντιλαµβάνοµαι ότι υπάρχουν πολύ άξια παιδιά τα οποία δεν θα βρουν ποτέ τη διέξοδο και το δρόµο για να κάνουν κάτι γιατί δεν υπάρχουν οι κατάλληλοι άνθρωποι που θα τους κρίνουν. Όπως είπα και πριν, οι περισσότεροι διευθυντές εταιριών είναι καθαρά άσχετοι µε τη µουσική, άσχετοι µε το τι θέλει ο κόσµος. Νοµίζουν ότι είναι οι µάγκες που αυτοί καθοδηγούν τον κόσµο στο τι θα ακούσει. Γι΄ αυτό και τα περισσότερα ραδιόφωνα το λένε ευθαρσώς: «We rule the world»..! Είναι τόσο αλαζόνες και ηλίθιοι…!
Με άλλα λόγια, βγήκες αλώβητος από κακοτοπιές στο ξεκίνηµά σου. Ήταν όντως τόσο απλά τα πράγµατα τότε?
Τα πράγµατα τότε ήταν πάρα πολύ απλά. Έτσι θα έπρεπε να είναι σήµερα. Τώρα, όλα είναι µέσω ίντριγκας και εξαγοράς. Εάν όντως άξιζες, έµπαινες σε δισκογραφική εταιρία. Υπάρχουν πολλοί καλλιτέχνες που µε έχουν παρακαλέσει στο παρελθόν να µεσολαβήσω να µπουν στη MINOS. Ήταν µεγάλη υπόθεση κάποτε να περάσεις το κατώφλι της ΜΙΝΟS και το κατώφλι δεν το πέρναγες πληρώνοντας λεφτά. Το πέρναγες εξαργυρώνοντας το ταλέντο σου. Σήµερα, το µόνο που θα σε ρωτήσουν είναι αν έχεις λεφτά. Αυτό είναι επαιτεία και ευτελισµός.
Η διαδικασία της πληρωµής ενός cd, θεωρείς πως υποβιβάζει τους πραγµατικούς καλλιτέχνες?
Οι πραγµατικοί καλλιτέχνες, (γιατί πιστεύω ότι υπάρχουν) έχουν αξιοπρέπεια. Ο καλός έχει και τα όριά του. ΓιατΙ? Γιατί ξέρει ότι είναι καλός. Ο άσχετος θα κάνει τα πάντα γιατί ξέρει ότι είναι άσχετος.
Η αξία των περισσότερων καλλιτεχνών στη χώρα µας αναγνωρίζεται δυστυχώς µετά θάνατον… Γιατί πιστεύεις πως συµβαίνει αυτό?
Γιατί ο πεθαµένος δεν είναι ανταγωνίσιµος..! Ο καθένας µας πρέπει να τιµάται και να εκτιµάται όταν πρέπει και όσο είναι εν ζωή…
Ποιο είναι κατά την άποψή σου το τίµηµα της δόξας…
Όταν ξέρεις να τη διαχειριστείς δεν υπάρχει κανένα τίµηµα. Είναι ωραίο να τη γεύεσαι. Αν δεν ξέρεις να τη διαχειριστείς, ψωνίζεσαι αλλά κάποια στιγµή η πραγµατικότητα σε προσγειώνει. Όταν ξέρεις ότι όλα είναι εφήµερα και όλα περνάνε, τότε δεν έχεις κανένα απολύτως πρόβληµα.
Πως βλέπεις την τωρινή κατάσταση της χώρας µας? Ήταν µοιραία τελικά?
Ήταν σίγουρα πολύ αναµενόµενη. ∆εν µε εξέπληξε, όπως δεν µε εκπλήσσει τίποτα. Όχι επειδή είµαι αναίσθητος αλλά επειδή βλέπω τι γίνεται την κάθε εποχή και δεν είµαι ανυποψίαστος. ∆εν είµαι αγανακτισµένος, γιατί ήµουν αγανακτισµένος τα τελευταία εικοσιπέντε χρόνια, πολύ πριν φτάσουµε σε αυτή την κατάσταση. Νοµίζω ότι όσοι αγανάκτησαν τώρα, το είδαν λίγο αργά το πράγµα…
Ο ∆ιοικητής της Αεροπορικής Πτέρυγας της Αστυνοµίας στο Αεροδρόµιο Λάρνακας µε τον Μιχάλη Ρακιντζή και τους άνδρες της δύναµης.
Αλλάζουν οι εποχές ή οι άνθρωποι?
Όλα µαζί. Όταν όµως οι εποχές αλλάζουν και οι άνθρωποι δεν έχουν το ανάλογο βήµα να ακολουθήσουν την εποχή τους, τότε παρατηρείται αυτή η δυσµορφία και υπάρχει πρόβληµα.
Η µουσική µπορεί να λειτουργήσει ως άµυνα για όλη αυτή την κατάσταση?
Εξαρτάται από τους δηµιουργούς. Η µουσική γενικά είναι µια εκτόνωση. Λύση δεν µπορεί να φέρει, πρόταση δεν µπορεί να δώσει. Μπορούµε να καταφύγουµε και σε άλλες δραστηριότητες. Μπορούµε να κάνουµε σπορ, να κολυµπήσουµε, να περπατήσουµε. Το θέµα είναι να γίνουν εσωτερικές διεργασίες σε όλους µας εδώ στην Ελλάδα. Κάτι πάει στραβά…
Πως ορίζεται για σένα η πραγµατική ευτυχία…?
Είναι η πιο δύσκολη λέξη ίσως… Η ευτυχία είναι στιγµές. Είναι µία όαση, ένα νησάκι στον ωκεανό. Αναπαυόµαστε λίγο γιατί κάτι ωραίο έχει συµβεί στη ζωή µας, αλλά µετά πρέπει να συνεχίσουµε το ταξίδι και τότε πρέπει ξανά να κολυµπήσουµε µέχρι το επόµενο νησάκι…
-Πρέπει να γεννάµε εστίες για νέες ευτυχίες…
-Ναι, έτσι είναι.
Μιχάλη µου, σε ευχαριστώ πάρα πολύ που µοιράστηκες µαζί µας τις τόσο ενδιαφέρουσες απόψεις, σκέψεις και ανησυχίες σου… Να θυµάσαι πάντα πως είσαι κι εσύ µια πραγµατική ΟΑΣΗ στη δική µας ζωή!
Εγώ σ΄ ευχαριστώ…
Διαβάστε το άρθρο στην δωρεάν Online έκδοση της εφημερίδας Hellenic News of America πατώντας ΕΔΩ
Video Clips:
