Ο ΘΕΟΣ ΕΥΛΟΓΕΙ ΚΑΙ ΔΟΞΑΖΕΙ ΤΟ ΣΕΠΤΟΝ ΚΕΝΤΡΟΝ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ΜΕ ΤΗΝ ΑΓΑΠΗ ΤΟΥ ὑπό τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Ἰταλίας καί Μελίτης κ. κ. Γενναδίου
Πρυτανεύει καί κυριαρχεῖ ἡ Ἀγάπη τοῦ Θεοῦ κατά τήν Ἱστορικήν, ἀδελφικήν, εὐπρόσδεκτον καί εὐλογημένην ἀπό τόν Θεόν Συνάντησιν τῶν δύο Προκαθημένων Ἀνατολῆς καί Δύσεως, Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Βαρθολομαίου καί Πάπα Ρώμης Φραγκίσκου.
Ἡ θεϊκή ἀγάπη δίδει εἰς αὐτούς ἀνυπέρβλητην δύναμιν καί πνευματικήν ζωτικότητα ὥστε νά συνεργασθοῦν εἰλικρινά καί ἐποικοδομητικά καί εἰς τό μέλλον ἔτι περισσότερον καί ἐπιμελέστερον, διά τήν πλήρη ἑνότητα τῶν Χριστιανῶν καί ὁ πόνος νά γίνῃ ὄργανον ἀληθινῆς συμπνοίας εἰς τήν συμπόρευσιν πρός τήν «Θεϊκήν Διαθήκην»: «ἵνα πάντες ἕν ὦσιν». Ἡ θεϊκή αὐτή ἀγάπη τούς ἑνώνει, ἔτι περισσότερον καί τούς φωτίζει νά προχωρήσουν εἰς ἕνα ἐποικοδομητικόν Διάλογον μέ τό Ἰσλάμ: «Νά ἐργασθοῦμεν μαζί διά τήν εἰρήνην, τήν δικαιοσύνην καί τήν ἀξιοπρέπειαν κάθε ἀνθρώπου». Ὑπογραμμίζεται, ὅλως ἰδιαιτέρως, εἰς τήν «Κοινήν Δήλωσιν» ὁ Διάλογος μέ τό Ἰσλάμ, προσεύχονται καί προσδοκοῦν: «Οἱ Μουσουλμάνοι καί οἱ Χριστιανοί ἐκλήθησαν νά ἐργασθοῦν μαζί μέ ἀγάπην διά τήν δικαιοσύνην, τήν εἰρήνην, τά δικαιώματα κάθε ἀνθρώπου», διακηρύττουν. Μεγίστης σημασίας καί σπουδαιότητος ἔχουν διά τήν Εὐαγγελικήν αὐτήν πορείαν τῆς συμπορεύσεως πρός τήν «Θεϊκήν Διαθήκην» τοῦ Σωτήρος ἡμῶν Χριστοῦ «ἱνα πάντες ἑν ὦσιν» οἱ μυσταγωγικοί καί κατανυκτικοί λόγοι τῶν δύο Σεπτῶν Ἡγετῶν τῆς Χριστιανοσύνης, οἱ ὁποῖοι μέ τήν ἀπλούστατην αὐτῶν ζωήν καί τήν ταπεινήν αὐτῶν διακονίαν ἀποτελοῦν διά τόν ἄνθρωπον τῆς σήμερον μοναδικόν παράδειγμα ταπεινώσεως καί ὑπομονῆς, ἀγάπης καί ἀδελφοσύνης: «Ὅπως οἱ μάρτυρες εἶναι ὁ πλούσιος σπόρος διά τήν Χριστιανικήν ζωήν, οὕτω καί ὁ οἰκουμενισμός τοῦ πόνου βοηθεῖ τήν πορείαν πρός τήν ἑνότητα», «Ὅπως τό αἷμα τῶν μαρτύρων ἔγινε σπόρος δυνάμεως καί εὐφορίας διά τήν Ἐκκλησίαν, οὑτω καί ἡ συμμετοχή εἰς τούς καθημερινούς πόνους δύναται νά εἶναι ἕνα δυναμικόν ὄργανον τῆς ἑνότητος», ἀντικείμενον προσευχῆς καί ἀγάπης πορεία, ἀπό τόν Θεόν εὐλογημένη, καθόσον «τῷ δέ δυναμένῳ ὑπέρ πάντα ποιῆσαι ὑπερεκπερισσοῦ ὧν αἰτούμεθα ἤ νοοῦμεν κατά τήν δύναμιν τήν ἐνεργουμένην ἐν ἡμῖν». (Ἐφ. 3,20-21).
Οἱ δύο, λοιπόν, ἀκούραστοι καί θεοτίμητοι Διάκονοι τῆς ἀγάπης καί τῆς εἰρήνης, πιστοί εἰς τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, ἔφθασαν εἰς τό σημεῖον ἀφ’ ἑνός μέν νά σμικρύνουν τήν μεταξύ αὐτῶν, διά μέσου τῶν αἰώνων μακράν ἀπόστασιν, ἀφ’ ἑτέρου δέ ὡς ἀδελφοί ἐν Χριστῷ νά περιπατήσουν ἀπόφασιστικά εἰς τήν πρός τά πρόσσω, ἀλλά καί εἰς τό μέλλον ἀδελφικήν ἐπικοινωνίαν καί βαθυτέραν αὐτῶν γνωριμίαν. Σχίζουν τό «παλαιόν Χειρόγραφον» τῆς ἐχθρότητος καί τῆς πολεμικῆς καί μέ τό Πατερικόν αὐτῶν παράδειγμα καταδεικνύουν περιτράνως ὅτι οἱ Χριστιανοί δύνανται νά πορευθοῦν καί νά ἀπολαύσουν τούς πολυτίμους καρπούς τῆς Πρώτης Χιλιετίας καί οὕτω νά συμπορευθοῦν μέ τήν ἀγάπην καί τήν ἀλήθειαν εἰς τήν ἱερωτάτην πραγματοποίησιν τοῦ «Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τά ἐθνη, βαπτίζοντες αὐτούς…», διά νά πιστεύσῃ ὁ κόσμος, ὁ ὁποῖος ἀνυπομόνως ἀναμένει νά ἰδῃ καί νά ἀκούσῃ. Κάθε ἐπικοινωνία καί συνάντησις εἰς τό ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ εἶναι «εὐλογία τοῦ Θεοῦ», καί ἑπομένως ἡ ἐμμονή μας εἰς τά παλαιά καί ἀρνητικά διεστῶτα, ὁπωσδήποτε, δέν εἶναι ἡ ἀκριβής καί βεβαία πυξίς, ἡ ὁποία θά καθοδηγήσῃ ἡμᾶς εἰς τήν ἀλήθειαν, εἰς τήν ἀγάπην πρός τόν πατέρα καί δημιουργόν ἡμῶν Θεόν, πρός τόν πλησίον ἡμῶν, ὁ ὁποῖος εἶναι «εἰκών τοῦ Θεοῦ».
Καί εἰς τό σημεῖον τοῦτο προσθέτομεν τά κατωτέρω, λίαν σημαντικά: Οἱ δύο πλούσιοι εἰς τήν καρδίαν, Πάπας Ρώμης Φραγκίσκος καί Οἰκουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαῖος, περιπατοῦν ἐν ἀγάπῃ. Ἡ ἀγάπη περιλαμβάνει καί τήν Ἀλήθειαν, ὁ Θεός εἶναι ἀγάπη, ἡ ὁποία εἶναι φῶς, ἀλήθεια, ταπείνωσις, σωτηρία, αἰώνιος ζωή. Δέν εἶναι δυνατόν νά ὑπάρχῃ εἰς τόν πιστόν ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ καί νά μήν ὑπάρχη ἡ ἀλήθεια. Ἡ ἀλήθεια εἶναι τό περιεχόμενον καί τό ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης. Σφάλλουν, νομίζω, ἐκεῖνοι οἱ ὁποῖοι κατηγοροῦν καί κρίνουν τούς ἄλλους, οἱ ὁποῖοι δῆθεν ὁμιλοῦν μόνον διά τήν ἀγάπην, ἀποφεύγουν δέ νά ὁμιλήσουν διά τήν ἀλήθειαν. Τοῦτο, πολλάκις, γίνεται, διά τόν ἁπλούστατον λόγον ὅτι ἡ ἀγάπη εἶναι καί ἀλήθεια. Εἶναι Αὐτός ὁ Θεός, ὁ Ὁποῖος εἶναι Ἀγάπη, ἡ ὁποία ἔσωσε τήν ἀνθρωπότητα.
Χάρις εἰς τά χαρισματικά αὐτά δῶρα, ὁ Πάπας καταδεικνύει τάς εἰλικρινείς διαθέσεις του: Πλησιάζει μέ τήν ἀνυπόκριτον καρδίαν του τόν Οἰκουμενικόν Πατριάρχην καί ζητεῖ ἀπό Αὐτόν τήν εὐλογίαν Του: «Santità εὐλόγησε ἐμέ καί τήν ἐκκλησίαν μου». Μετά τό φίλημα τῆς χειρός τοῦ Πατριάρχου εἰς τά Ἱεροσόλυμα ἔρχεται ὁ Πάπας τώρα, εἰς τήν Καθέδραν τοῦ Πατριάρχου, εἰς τήν Πόλιν τῆς Ὑπερμάχου Στρατηγοῦ, τῆς Παναγίας, νά ἀποκαλύψῃ μίαν νέαν ἐκκλησιαστικήν κατάστασιν: τόν βαθύτατον Αὐτοῦ σεβασμόν πρός τόν Πατριάρχην, τήν ἀναγνώρισιν τῆς Ἀποστολικῆς Αὐτοῦ Διαδοχῆς, ἀλλά καί τήν ἀναγνώρισιν τῆς Πατριαρχικῆς Αὐτοῦ ἀξίας. Τό «φίλημα» ἀπό τόν Πάπα τῆς σεπτῆς δεξιᾶς τοῦ Πατριάρχου, καθώς καί ἡ ἀδελφική παράκλησις τοῦ Πάπα ὅπως «εὐλογήσῃ Αὐτόν» ὁ Πατριάρχης, τό «φίλημα τῆς κεφαλῆς» τοῦ Πάπα ἀπό τόν Πατριάρχην, γεγονότα γενόμενα διά πρώτην φοράν, ἐκπλήσουν καί συγκινοῦν, δίδουν ἐλπίδα καί ἐμπιστοσύνην εἰς τήν πορείαν τῆς συμπορεύσεως πρός τό θέλημα τοῦ Θεοῦ.
Τό Φανάριον γίνεται καί πάλιν ἐνδοξότατον, εἰς τούς φοβερούς καιρούς τῆς κρίσεως καί τῆς σημερινῆς τραγωδίας τοῦ ἀνθρώπου. Ὁ λαός τοῦ Θεοῦ πλήρης ἐλπίδος, ἐνδυναμούμενος ἀπό τήν Ἄνωθεν ἐνίσχυσιν, συγκεκινημένος, προσβλέπει μέ θαυμασμόν πρός τήν Κορυφήν τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, τόν Προκαθήμενον τῆς Ἐκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως, ἀπολαμβάνει τήν τιμήν καί τήν δόξαν τοῦ Κέντρου τῆς Ὀρθοδοξίας, τῆς ὁποίας αἴτιος ἀληθινός εἶναι ὁ Πατριάρχης τοῦ Γένους, ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαῖος, ὁ μέγας ρυθμιστής τῆς Πανορθοδόξου ἑνότητος, ὁ Πατριάρχης τῆς ἀγάπης, τῆς εἰρήνης καί τοῦ διαλόγου, ὁ ὁποῖος ἔκαμε τήν Καθέδραν Του Κέντρον Θεολογικοῦ Διαλόγου, Κέντρον Θεολογικῶν Συναντήσεων καί Ἐκκλησιαστικῶν ἐξελίξεων, Κέντρον Πολιτιστικῶν καί Διπλωματικῶν ἐπισκέψεων.
Ὁ Πάπας καί ὁ Πατριάρχης δέν φοβοῦνται, συνδέονται μέ τόν σύνδεσμον τῆς ἀγάπης καί τῆς εἰρήνης, καί ἀγωνίζονται διά τήν δημιουργίαν «Γεφυρῶν», διά τό κρέμισμα τῶν τειχῶν καί τήν ἀπομάκρυνσιν τῆς ἐσωστρεφείας καί τοῦ αὐτισμοῦ, ἀλλά καί διά τήν προώθησιν τοῦ διαλόγου μέ τό Ἰσλάμ, «ἐπί τῇ βάσει ἀμοιβαίου σεβασμοῦ καί φιλίας»: «Μουσουλμάνοι καί Χριστιανοί καλοῦνται νά ἐργασθοῦν ἀπό κοινοῦ χάριν τῆς δικαιοσύνης, τῆς εἰρήνης καί τοῦ σεβασμοῦ τῆς ἀξιοπρεπείας καί τῶν δικαιωμάτων κάθε προσώπου, ἰδιαιτέρως εἰς τάς περιοχάς ἐκείνας, ὅπου ἄλλοτε ζοῦσαν ἐπί αἰῶνας μέ εἰρηνικήν συνύπαρξιν, καί ἤδη ὑφίστανται ἀπό κοινοῦ τήν τραγικότητα τῆς φρίκης τοῦ πολέμου … ὡς Χριστιανοί Ἡγέται καλοῦμεν ὅλους τούς θρησκευτικούς ἡγέτας νά ἐπιδιώξουν καί ἐνισχύσουν τόν διαθρησκειακόν διάλογον καί νά καταβάλουν κάθε προσπάθειαν διά τήν οἰκοδόμησιν ἑνός πολιτισμοῦ εἰρήνης καί ἀλληλεγγύης μεταξύ τῶν ἀνθρώπων καί λαῶν. Ἐνθυμούμεθα, ἐπίσης, ὅλους τούς λαούς, οἱ ὁποίοι δοκιμάζονται ἀπό τά δεινά τοῦ πολέμου. Ἰδιαιτέρως προσευχόμεθα διά τήν εἰρήνην εἰς τήν Οὐκρανίαν, χώραν μέ ἀρχαίαν Χριστιανικήν παράδοσιν, καί ἀπευθύνομεν ἔκκλησιν πρός ὅλα τά ἐμπλεκόμενα μέρη νά ἀκολουθήσουν τήν ὁδόν τοῦ διαλόγου καί τοῦ σεβασμοῦ τοῦ Διεθνοῦς Δικαίου πρός τόν σκοπόν τοῦ τερματισμοῦ τῶν συγκρούσεων, ὁ ὁποῖος θά ἐπιτρέψῃ εἰς ὅλους τούς Οὐκρανούς νά ζήσουν μέ ἀρμονίαν». Εἶναι μεγίστης ἀξίας ἡ «Δήλωσις» τοῦ Πάπα Φραγκίσκου καί τοῦ Πατριάρχου Βαρθολομαίου, διά τήν εἰλικρινῆ της ὑπόστασιν, διά τήν καρδιακήν της ἀποφασιστικότητα, διά τάς σεβασμίους προθέσεις καί διαθέσεις της, ἡ δέ «μνήμη τῶν Ἀποστόλων, οἱ ὁποῖοι ἐκήρυξαν τήν καλήν ἀγγελίαν τοῦ Εὐαγγελίου εἰς τόν κόσμον διά τοῦ κηρύγματος καί τῆς μαρτυρίας τοῦ μαρτυρίου των, ἐνισχύει ἐντός ἡμῶν τήν ἐπιθυμίαν νά συνεχίσωμεν τήν κοινήν ἡμῶν πορείαν πρός τήν ὑπέρβασιν, ἐν ἀγάπῃ καί άληθείᾳ, τῶν ἐμποδίων, τά ὁποῖα μᾶς διαιροῦν». Καί διά τούς Δύο ἡ προσευχή ἀποτελεῖ μεγίστην δύναμιν, διό καί προσεύχονται καί ζητοῦν ἀπό τούς πιστούς νά ἐνώσουν τάς προσευχάς των μέ τάς ἰδικάς των «ἵνα πάντες ἕν ὦσιν, ἵνα ὁ κόσμος πιστεύσῃ» (Ἰωάν. 17,21). Οἱ καιροί, ἐπαλαμβάνουν, «ἀπαιτοῦν τήν ἀλληλεγγύην ὅλων τῶν ἀνθρώπων καλῆς θελήσεως», ἡ δέ «… τρομερή κατάστασις τῶν Χριστιανῶν ὅλων ὅσοι ὑποφέρουν εἰς τήν Μέσην Ἀνατολήν καλεῖ ὄχι μόνον εἰς συνεχῆ προσευχήν, ἀλλά καί εἰς τήν κατάλληλον ἀνταπόκρισιν ἐκ μέρους τῆς διεθνοῦς Κοινότητος». Ἀμφότεροι ἀναμιμνήσκονται τῆς ἱστορικῆς Συναντήσεως τοῦ Πατριάρχου Ἀθηναγόρου μετά τοῦ Πάπα Παύλου ΣΤ΄ καί ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης δέν παραλείπει νά ὑπογραμμίσῃ ὅλως ἰδιαιτέρως ὅτι «πρό πεντήκοντα ἐτῶν συναντήσεως ἐκείνων ἐν τῇ Ἁγίᾳ Πόλει ὁ ροῦς τῆς ἱστορίας ἤλλαξε κατεύθυνσιν, αἱ παράλληλοι καί ἐνίοτε συγκρουόμεναι πορεῖαι τῶν Ἐκκλησιῶν ἡμῶν συνηντήθησαν εἰις τό κοινόν ὅραμα τῆς ἐπανευρέσεως τῆς ἀπολεσθείσης ἑνότητος αὐτῶν, ἡ ψυγεῖσα ἀγάπη ἀνεζωπυρώθη καί ἐχαλυβδώθη ἡ θέλησις ἡμῶν ὅπως πράξωμεν πᾶν τό καθ’ ἡμᾶς ἵνα ἐκ νέου ἀνατείλῃ ἡ ἐν τῇ αὐτῇ πίστει καί τῷ κοινῷ ποτηρίῳ κοινωνία ἡμῶν». Ἀπό τότε «ἤνοιξε ἡ ὁδός πρός Ἐμμαούς, ὁδός πιθανῶς μακρά καί ἐνίοτε δύσβατος, πλήν ἀνεπίστροφος, ἀοράτως τοῦ Κυρίου συμπορευομένου μεθ’ ἡμῶν, ἄχρις οὖ Οὗτος ἀποκαλυφθῇ ἡμῖν «ἐν τῇ κλάσει τοῦ ἄρτου» (Λουκ. 24,35). Καί συνεχίζει ἐξόχως ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης εἰς τήν ὁμιλίαν Αὐτοῦ κατά τήν Πατριαρχικήν καί Συνοδικήν Θείαν Λειτουργίαν, (30.11.2014), νά λέγῃ ὅτι ἡ πίστις αὐτή, τήν ὁποίαν «διεφυλάξαμεν κοινήν ἐν τῇ ἀνατολῇ καί ἐν τῇ δύσει ἐπί μίαν Χιλιετίαν, καλούμεθα καί πάλιν νά θέσωμεν ὡς βάσιν τῆς ἑνότητος ἡμῶν, ὥστε «σύμψυχοι, τό ἕν φρονοῦντες», (Φιλ. 2,2-3), νά χωρίσωμεν μετά τοῦ Παύλου ἐπί τά πρόσσω, «τά μέν ὀπίσω ἐπιλανθανόμενοι, τοῖς δέ ἔμπροσθεν ἐπεκτεινόμενοι» (Φιλ. 3,14). Εἶναι ἐπιτακτική ἀνάγκη ὅπως «τείνωμεν ἀπό κοινοῦ τήν χεῖρα πρός τόν σύγχρονον ἄνθρωπον, τήν χεῖρα Τοῦ μόνου δυναμένου νά τόν σώσῃ διά τοῦ Σταυροῦ καί τῆς Ἀναστάσεως», διακηρύττει μέ ἀγάπην καί εἰρήνην ὁ Οἰκουμενικός Πατριάρχης.
Ἡ ἀπλούστατη καί συμπαθέστατη Μορφή τοῦ Πάπα, μέ τά ἐξαίσια λόγια Του, καί μέ ἐκεῖνα τά ὁποῖα ἤκουσεν ὁ λαός τοῦ Θεοῦ ἀπό τόν Οἰκουμενικόν Πατριάρχην, ἐνθαρρύνουν, ἐνισχύουν, δίδουν ἐλπίδα καί παρακινοῦν εἰς τήν προσευχήν, κρεμνίζουν τά τείχη τοῦ φανατισμοῦ καί τοῦ μίσους, κτίζουν γεφύρας καί συμπορεύονται ἀμφότεροι πρός τήν «Θεϊκήν Διαθήκην», ἡ ὁποία ἀναμένει τήν συμπόρευσιν ὅλων εἰς ταύτην «ἵνα πάντες ἕν ὦσιν». Ὁ Πάπας Φραγκίσκος εἰς τήν ὁμιλίαν Του, κατά τήν Πατριαρχικήν καί Συνοδικήν Θείαν Λειτουργίαν εἰς τόν Πάνσεπτον Πατριαρχικόν Ναόν, σημειώνει μέ σαφήνειαν: «Τό νά συναντηθοῦμεν καί νά κοιτάξῃ ὁ ἕνας τό πρόσωπον τοῦ ἄλλου, τό νά ἀνταλλάξωμεν τόν ἀσπασμόν τῆς εἰρήνης, τό νά προσευχηθοῦμεν ὁ ἕνας διά τόν ἄλλον, ἀποτελοῦν οὐσιαστικάς διαστάσεις τῆςπορείας ἐκείνης πρός τήν ἀποκατάστασιν τῆς πλήρους κοινωνίας πρός τήν ὁποίαν τείνομεν. Ὅλα αὐτά προηγοῦνται καί συνοδεύουν σταθερά ἐκείνην τήν ἄλλην οὐσιαστικήν διάστασιν αὐτῆς, ἡ ὁποία εἶναι ὁ Θεολογικός Διάλογος». Καί συνεχίζει ὁ Πάπας Φραγκίσκος, κατά θαυμαστόν τρόπον νά λέγῃ: «Ἕνας αὐθεντικός διάλογος εἶναι πάντοτε μεταξύ προσώπων μέ ἕνα ὄνομα, μέ μίαν ὄψιν, μέ μία ἱστορίαν καί ὄχι μόνον μέ ἀνταλλαγήν ἰδεῶν». Πράγματι, εἶναι γεγονός ἀναντίρρητον ὅτι δι’ ἡμᾶς τούς Χριστιανούς «ἡ ἀλήθεια εἶναι τό πρόσωπον τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ»; «Εὑρήκαμεν τόν Μεσσίαν, – ὅ ἐστιν μεθερμηνευόμενον Χριστόν», καί ἤγαγεν αὐτόν (τόν ἀδελφόν του) πρός τόν Ἰησοῦν» (Ἰωάν. 1,40-42). «Ἡ γάρ ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ συνέχει ἡμᾶς» (Β΄ Κορ. 5,14-15), καί σώζει τόν ἄνθρωπον, ὅταν ἀγαπᾷ τόν Χριστόν.
Σήμερον ὑπάρχουν μικροί καί μεγάλοι διώκται τοῦ Χριστιανισμοῦ, σημαντικοί καί ἀσήμαντοι, μηδαμινοί καί ἐπικίνδυνοι ἀλλά καί ἄλλα προβλήματα, πλήν ὅμως, πάντα ταῦτα τά ὁποῖα «ἡ ἱστορική συγκυρία ὀρθώνει σήμερον πρό τῶν Ἐκκλησιῶν ἡμῶν, ἐπιτάσσουν εἰς ἡμᾶς τήν ὑπέρβασιν τῆς ἐνδοστρεφείας καί τήν ἀντιμετώπισιν αὐτῶν δι’ ὅσον τό δυνατόν στενοτέρας συνεργασίας. Δέν ἔχομεν πλέον τήν πολυτέλειαν τῆς μεμονωμένης δράσεως», βροντοφωνεῖ ὁ Πατριάρχης τῆς Ὀρθοδοξίας.
Συμπέρασμα: Τό μεγαλεῖον καί ἡ δύναμις τῆς ἀγάπης εἰς τό Σεπτόν Κέντρον τῆς Ὀρθοδοξίας ὄχι μόνον ἐπιβεβαιώνει τόν διάλογον, ἀλλά ἡ ἐπίσημος ὁμολογία τοῦ Πάπα εἶναι μεγίστης σημασίας: Ἡ «ἀποκαστάστασις τῆς πλήρους κοινωνίας δέν σημαίνει ὑποταγήν τοῦ ἑνός εἰς τόν ἄλλον, οὔτε ἀφομοίωσις, ἀλλά μάλλον ἀποδοχήν ὅλων τῶν δωρεῶν…». Μία τοιαύτη κοινωνία, βεβαίως, θά εἶναι πάντοτε καρπός τῆς ἀγάπης», ἡ ὁποία ἐκκέχυται ἐν ταῖς καρδίαις ἡμῶν διά πνεύματος ἁγίου, τοῦ δοθέντος ἡμῖν» (Ρωμ. 5,5), ἀγάπης ἀδελφικῆς, ἡ ὁποία δίδει τήν ἔκφρασιν εἰς τόν πνευματικόν καί ὑπερβατικόν δεσμόν, ὁ ὁποῖος ἑνώνει ἡμᾶς ὡς μαθητάς τοῦ Κυρίου».
Εἰς τήν Πόλιν Κωνσταντίνου τοῦ Μεγάλου ἡ συμπόρευσις πρός τήν ἑνότητα ἐν ἀγάπῃ, ἑλπίδι καί ἀληθείᾳ, ἐπιβεβαιώνεται καί ἡ συνέχεια αὐτῆς γίνεται πλέον δυναμική καί ἀποφασιστική διά τήν πραγματοποίησιν τῆς «Διαθήκης τοῦ Θεοῦ»: «ἵνα πάντες ἕν ὦσιν».
Εἰς τήν πάνσεπτον Ἕδραν τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου μέ ἰδιαιτέραν προσοχήν καί ἀνάλογον ἐνδιαφέρον, μέ ἀγωνιστικήν φροντίδα καί θαυμαστήν ἐπιμέλειαν, ἤκουσαν καί ἠξιολόγησαν ὁ Πάπας καί ὁ Πατριάρχης μίαν ἐκ τῶν πολλῶν φωνῶν, αἱ ὁποῖαι ἀκούονται εἰς τό προσκήνιον τῆς ζωῆς, τήν «φωνήν τῶν πτωχῶν», διό καί ἐκάλεσαν τούς Χριστιανούς νά κατατροπώσουν «ἀπό κοινοῦ τήν παγκοσμιοποίησιν, (secolarizzazione), ἐκείνης τῆς ἀδιαφορίας, ἡ ὁποία σήμερον φαίνεται νά ἔχῃ τήν ὑπεροχήν, ἀλλ’ ὅμως πρέπει νά οἰκοδομήσωμεν ἕνα νέον πολιτισμόν ἀγάπης καί ἀλληλεγγύης» (Ὁμιλία Πάπα Φραγκίσκου). Ὡσαύτως, αἱ δύο Σεπταί Μορφαί τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ, ὑπεγράμμισαν καί διετράνωσαν ζωηρότατα μίαν ἄλλην φωνήν, ἡ ὁποία ἀκούεται εἰς πολλά μέρη καί εἶναι ἡ φωνή τῶν Θυμάτων», τῶν συγκρούσεων καί τῶν πολέμων. Καί ὁ σεβασμός πρός τόν ἄνθρωπον, ὁ ὁποῖος εἶναι «εἰκών τοῦ Θεοῦ», καί πάντα τά ἄλλα ἀπαιτοῦν τήν δημιουργίαν γεφύρας συμφιλιώσεως καί κοινωνίας. Καί ἀκολούθως ἡ ἐρώτησις: Πῶς εἶναι δυνατόν νά «κηρύξωμεν τό μήνυμα τῆς εἰρήνης, τό ὁποῖον προέρχεται ἀπό τόν Χριστόν, ἐάν μεταξύ μας ὑπάρχουν ἀνταγωνισμοί καί ἀντιδικίαι» (Paolo VI, Esort. Ap. Evangelii nuntiandi, 77).
Τό μήνυμα πρός τούς νέους δέν παύει νά εἶναι ζωτικώτατον καί ἐλπιδοφόρον. Τά προβλήματα τῶν νέων ἀποτελοῦν διά τούς Εἰρηνοποιούς, καί τῆς Ἀγάπης μαθητάς, ἐπιτακτικήν ἀνάγκην πρός ἀντιμετώπισιν καί λύσιν αὐτῶν. Δέν λησμονοῦν τούς νέους, οἱ ὁποίοι ζοῦν χωρίς τήν ἐλπίδα, κτυπημένοι ἀπό τήν ἀπογοήτευσιν, τήν ἀπελπισίαν, τήν ἀνεργίαν, τήν ἀδικίαν καί τήν ἀναμονήν. Πολλοί νέοι ἀναζητοῦν τήν χαράν εἰς τά ὑλικά ἀγαθά, ἀλλ’ εἰς μάτην, διότι ἡ ἐπίδρασις ἀπό τούς βεβαρυμένους καιρούς τῆς ἀμηχανίας, ἀνησυχίας καί ἀδιαφορίας, καί γενικά ἀπό τήν secolarizzazione καί τήν ἀπομάκρυνσιν ἀπό τήν κανονικήν καί φυσικήν ζωήν, δέν θά ἀφήσουν αὐτούς νά εἶναι ἐλεύθεροι καί νά διατηρήσουν ζῶσαν τήν ἐλπίδα καί θαρραλέαν τήν ἀπόφασιν διά νά πορευθοῦν πρός τόν ὀρθόν καί γαλήνιον δρόμον τῆς ἀληθινῆς εὐτυχίας, τῆς εὐσυνειδήτου καί εἰρηνικῆς ζωῆς.
Τήν φωνήν τῶν νέων ὀφείλει ἡ Ἐκκλησία νά ἀκούσῃ καί νά προσφέρῃ εἰς αὐτούς τήν ἀγάπην, τήν ταπείνωσιν, τήν εἰρήνην, τό φῶς, τήν ἀλήθειαν, τά ὁποῖα πηγάζουν ἀπό τό Εὐαγγέλιον καί τήν Πατερικήν ζωήν. Οἱ νέοι ἐξ ἄλλου εἶναι ἡ συνέχειά ἡμῶν, τό μέλλον ἡμῶν, ὁ πολυτιμότατος θησαυρός τοῦ κόσμου. Ὁ ἄνθρωπος εἶναι τέκνον τῆς Ἐκκλησίας, αὕτη δέ ὑπάρχει διά τόν ἄνθρωπον καί τόν κόσμον. Ἡ Ἐκκλησία πρέπει νά διδάξῃ τό κήρυγμα τῆς ἀγάπης, τῆς καταλλαγῆς, τῆς εἰρήνης, τῆς δικαιοσύνης «ἵνα ὁ κόσμος πιστεύσῃ» (Ἰωάν. 17,21).
Καί κλείω τό ταπεινόν τοῦτο ἄρθρον, πρῶτον, μέ τούς λόγους τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Βαρθολομαίου: «Σύν τοῖς ἄλλοις, προσφερετε (δηλαδή ὁ Πάπας Φραγκίσκος) εἰς τούς Ὀρθοδόξους ἀδελφούς Σας τήν ἐλπίδα ὅτι ἐπί τῶν ἡμερῶν Σας ἡ προσέγγισις τῶν δύο μεγάλων ἀρχαίων Ἐκκλησιῶν ἡμῶν θά συνεχισθῇ οἰκοδομουμένη ἐπί τῶν στερεῶν θεμελίων τῆς Κοινῆς ἡμῶν Παραδόσεως, ἥτις ἀνέκαθεν ἐτήρει καί ἀνεγνώριζεν ἐν τῇ δομῇ τῆς Ἐκκλησίας Πρωτεῖον ἀγάπης, τιμῆς καί διακονίας ἐν τῷ πλαισίῳ τῆς συνοδικότητος, ὥστε «ἐν ἑνί στόματι καί μιᾷ καρδίᾳ» νά ὁμολογῆται ὁ ἐν Τριάδι Θεός καί νά διαχέηται ἡ ἀγάπη Αὐτοῦ πρός τόν κόσμον» (30.11.2014). Καί δεύτερον, κλείω μέ τούς λόγους τοῦ Πάπα Ρώμης Φραγκίσκου, ὁ ὁποῖος λαμβάνει τό περιεχόμενον τῶν λόγων του ἀπό τό Διάταγμα τῆς Δευτέρας Συνόδου τοῦ Βατικανοῦ Unitatis Redintegratio: «… εἶναι ὑψίστης σημασίας νά διατηρηθῇ καί νά ὑποστηριχθῇ ἡ πλουσιοτάτη παρακαταθήκη τῶν Ἐκκλησιῶν τῆς ἀνατολῆς, ὄχι μόνον εἰς ὅ,τι ἀφορᾷ τάς λειτουργικάς καί πνευματικάς παραδόσεις, ἀλλά ἐπίσης τήν κανονικήν τάξιν, τήν ὁποίαν ἐθέσπισαν οἱ Ἅγιοι Πατέρες καί αἱ Σύνοδοι, ἡ τάξις δέ αὐτή ρυθμίζει τόν βίον τῶν Ἐκκλησιῶν αὐτῶν». «Παναγιώτατε, εἴμεθα ἤδη ἐν πορείᾳ πρός τήν πλήρη κοινωνίαν… Βεβαίως, εἰς τόν μακρύν τοῦτον δρόμον εἰμεθα ἐνισχυμένοι ἀπό τήν μεσιτείαν τοῦ ἀποστόλου Ἀνδρέου καί τοῦ ἀδελφοῦ του Πέτρου, θεωρούμενοι ἀπό τήν Παράδοσιν ὡς οἱ ἱδρυταί τῶν Ἐκκλησιῶν Κωνσταντινουπόλεως καί Ρώμης». Πάντα ταῦτα καταγεγραμμένα εἰς τό Βιβλίον τῆς Ἱστορίας τῆς ἀγάπης, τῆς καταλλαγῆς καί τῆς συμφιλιώσεως τῶν δύο Ἐκκλησιῶν, μέ κορωνίδα τήν ὑπόκλισιν τοῦ Πάπα Ρώμης Φραγκίσκου ἔμπροσθεν τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Βαρθολομαίου ὅπως εὐλογήσῃ Αὐτόν, τόν Ὁποῖον εὐλόγησεν εἰς τήν κεφαλήν, πλουτίζουν τήν μαρτυρικήν πορείαν τῆς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία ἤρχισε πρό 50 ἐτῶν, μέ τήν ἱστορικήν Συνάντησιν τῶν ἀοιδίμων Πατριάρχου Ἀθηναγόρου καί Πάπα Παύλου ΣΤ΄ εἰς τήν Ἁγίαν Γῆν, καί ἡ ὁποία μαρτυρεῖ ὅτι τό Φῶς Της, ἡ Ἀλήθειά Της, ἡ Ἀγάπη Της, ἡ Πίστις Της, ἡ Ἐλπίδα Της, εἶναι τά αἰώνια σύμβολα καί μηνύματα Αὐτῆς πρός τόν ἄνθρωπον, ὁ ὁποῖος εἶναι «Εἰκών τοῦ Θεοῦ» καί διά τόν ὁποῖον ἐγεννήθη, ἐσταυρώθη καί ἀνέστη ὁ Σωτήρ ἡμῶν Χριστός, καί γενικά πρός τόν κόσμον, τόν ὁποῖον ἡ Ἐκκλησία ὀφείλει νά προστατεύσῃ, νά περιθάλψῃ, νά διδάξῃ, νά φωτίσῃ καί νά σώσῃ.