Γράφει ο Μιχάλης Παπαδημητρίου
Το κακό, το λάθος και το ψέμα έχουν και τα τρία μεγαλύτερο γόητρο απ’ όλα τα αγαθά της κοινωνίας και όλες τις νουθεσίες.
Το κακό (εγκληματικότητα, ναρκωτικά, τσιγάρο, παιδεραστία κλπ) είναι μια πραγματική σαγήνη, ένα δίχτυ δηλαδή που σε πιάνει μέσα στους βρόχους του και χρειάζεται εξαιρετική θέληση για να βγεις.
Η καταπολέμησή του απασχόλησε ανέκαθεν τα δικαϊκά, τα σωφρονιστικά και τα παιδαγωγικά συστήματα όλων των κοινωνιών της ιστορίας.
Δημιουργήθηκαν έτσι όλοι οι θεσμοί, ο θεσμός της οικογένειας, το σχολείο, οι λέσχες, οι κατασκηνώσεις, τα κοινά συσσίτια, οι παραδοσιακοί χοροί, το θέατρο, και ο αθλητισμός, αυτή η σωματική και ηθική διαπαιδαγώγηση των νέων, που την εξηγούσε ο Σόλωνας στον καλεσμένο του Σκύθη Ανάχαρση, κι αυτός –ως εκ βαρβάρων- αδυνατούσε να την κατανοήσει, όπως μας αφηγείται ο Λουκιανός.
Σε πολλούς από αυτούς τους θεσμούς επενέβη ως συνεπίκουρος και η θρησκεία η οποία όρισε τους τύπους της σχετικής λατρείας και της ιερής παράδοσης.
Καθιέρωσε μάλιστα και υποχρεωτικούς τύπους σε πολλές κοινωνικές μας «συμβάσεις» ενισχύοντας έτσι την πνευματικότητα και την υποχρεωτικότητα των θεσμών.
Αυτούς τους τύπους κάποιες «προοδευτικές» κυβερνήσεις θεώρησαν καλό να τους αμφισβητήσουν και να τους παραγκωνίσουν, και αυτό ήταν η αρχή μιας οδυνηρής περιπέτειας του κακού, άνθη του οποίου βλέπουμε κάθε μέρα στις οθόνες μας και … πέφτουμε απ’ τα σύννεφα.
Κακοποιήσεις, φόνοι, παιδοβιασμοί, ληστείες, και ένας λαός χωρίς καμιά κοινωνική συνοχή και κανένα ενδιαφέρον για τον πλησίον του που έχει ανάγκη ή κινδυνεύει.
Να προσθέσουμε ότι παρερμηνεύσαμε και τον έρωτα και τον καταντήσαμε άθλιο άθλημα.
Δεν διδάσκουμε τον σεβασμό στην αλήθεια και τη δικαιοσύνη. Διάβαζα προχθές σε τοίχο σχολείου στο Βαθύ με κόκκινα γράμματα ότι «οι λιμενικοί δολοφονούν» (!). Ποιες πολιτικές δυνάμεις επιτρέπουν και προωθούν τόσο ψεύδος και τόση αισχρότητα;
Προτού όμως βρούμε τι συμβαίνει και γιατί (θέμα που έχει πλέον καυτή προτεραιότητα), θα πρέπει να αναλογιστούμε ποιους σπουδαίους μηχανισμούς παροπλίσαμε.
Ο φωτισμός τον οποίο επικαλείται η βάπτιση δεν χρειάζεται πλέον, τη στιγμή που υπάρχει το ίντερνετ.
Το «εις σάρκα μίαν» του γάμου είναι ξεπερασμένο. Σήμερα είμαστε ξεχωριστοί, αυτοκέφαλοι, με ίδια συμφέροντα ο καθένας και έτοιμοι ανά πάσα στιγμή προς αναχώρηση. Σε κάποιο άλλο σημείο του γάμου λέει: «ο ανήρ εστί κεφαλή της γυναικός» που σημαίνει ότι την προστατεύει. Δεν την κακοποιεί, δεν την εκδίδει, δεν τη δολοφονεί!
Ο εκκλησιασμός έχει γίνει πλέον γραφικός.
Και όμως μέσα εκεί θα μάθουν ειδικά οι νέοι όλη τη σοφία της ζωής.
Θα ακούσουν το πάθημα του άφρονα πλουσίου.
Θα διδαχτούν τις αρετές του ύψιστου αλτρουισμού από έναν Σαμαρείτη.
Θα τους συγκινήσει ο άσωτος υιός και το δίλεπτο της χήρας.
Εκεί θα μεταλάβουμε ομαδικά με ένα πνεύμα συγχώρησης και αλληλοκατανόησης με τους γύρω μας, φίλους και εχθρούς.
Σε μια σύναξη που όλοι πρακτικά είναι ίσοι, θα ακούσουμε τον ιερέα να μας λέει για «τα καλά και ωφέλιμα ταις ψυχαίς ημών» καθώς και την ευχή να είναι τα στερνά μας «ανώδυνα, ειρηνικά και προπαντός ανεπαίσχυντα» που σημαίνει «να μην ντραπούμε για τα πεπραγμένα της ζωής μας στο τέρμα της».
Η εκκλησία δεν ανακάλυψε βέβαια δικούς της νέους νόμους ηθικής.
Πάτησε στις τελετές και την παράδοση των αρχαίων.
Χρησιμοποίησε τη σοφία του αρχαίου πολιτισμού.
Όταν, επί παραδείγματι, στο συνέδριο των σοφών στην Κόρινθο περί το 520 π.Χ., ρωτήθηκε ο παρευρισκόμενος Αίσωπος από τον σοφό Χίλωνα τον Λακεδαιμόνιο, εις τι καταγίνεται ο Ζευς; Αυτός αποκρίθηκε: «Τα μεν υψηλά ταπεινοί, τα δε ταπεινά υψοί»!!
Τη ρήση αυτή την επαναλαμβάνει αυτούσια το Ευαγγέλιο, αντικαθιστώντας απλά τον Δία.
Όλοι σήμερα οι αναλυτές της κρίσης συμφωνούν ότι μια αδιάφορη και άρρωστη κοινωνία που ανάγει τα πάντα και τα μεταφράζει σε χρήμα, και μάλιστα γρήγορο, είναι καταδικασμένη να δρέψει τα άνθη του κακού.
Έχουμε υποχρέωση περισσότερο από κάθε άλλη εποχή, αντί να απαιτούμε ενίσχυση της τεχνολογίας και των κατασταλτικών μέτρων (μέχρι και τη χημική στείρωση ανακαλύψαμε!) να ενισχύσουμε την πνευματική και ηθική καλλιέργεια της κοινωνίας, και αυτό θα το πετύχουμε με την αναβίωση παλαιών, δοκιμασμένων και …. αναχρονιστικών ηθών και θεσμών!
