Του Δημήτρη Μάρδα
Καθηγητή Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του ΑΠΘ
π. Αν Υπουργού Οικονομικών (2015)
Γίνεται πολλή συζήτηση για τα φορολογικά βάρη και τις ελαφρύνσεις των προγραμμάτων των κομμάτων. Η ΝΔ διατείνεται ότι έχει εισαγάγει στην οικονομική της ατζέντα ένα μεγάλο σύνολο φορολογικών ελαφρύνσεων, ενώ από την άλλη κατηγορεί τον ΣΥΡΙΖΑ για μη φιλική προς τον φορολογούμενο πολίτη πολιτική! Η επικοινωνιακή πολιτική όμως σταματά εκεί όπου αρχίζουν οι αριθμοί.
Προτού προβούμε σε μια συγκριτική παράθεση των πολιτικών ΝΔ – ΣΥΡΙΖΑ σημειώνεται το εξής. Επί ΣΥΡΙΖΑ (2015-19) επιβλήθηκαν φόροι, ιδίως έμμεσοι, που απέφεραν στο κράτος 5,5 δις ευρώ σε πέντε χρόνια. Από την άλλη, το αποτέλεσμα των πρόσθετων φόρων λόγω επιβολής του αμείωτου ΦΠΑ στις αυξημένες τιμές προϊόντων εξαιτίας του πληθωρισμού για το 2022 ήταν 4,5 δις ευρώ σε μια χρονιά!!!
Η πρόταξη της διαφοράς του ενός δις ευρώ στο πλαίσιο οποιασδήποτε σύγκρισης πενταετίας και έτους θεωρείται κακότεχνη αν όχι υπερβολική. Να υπενθυμίσουμε ότι η πολιτική 2015-19 άφησε ένα κρατικό ταμείο 30 δις ευρώ (και 7 δις στα Ταμεία και Οργανισμούς) παραλαμβάνοντας το 2015 ένα άλλο της τάξης του 1,6 δις ευρώ και όχι 2,6 δις όπως ισχυρίζεται ο κ Σταϊκούρας (με 2,4 δις ευρώ στα Ταμεία και Οργανισμούς).
Με τα 37 δις ευρώ ταμείο μια αναδιανεμητική πολιτική μετά το 2019 μπορούσε κάλλιστα να επιστρέψει στους φορολογούμενους μεγάλο μέρος των απωλειών του εισοδήματος τους λόγω των φόρων που επιβλήθηκαν κατά την περίοδο 2015-19.
Ως προς τις πρόσφατες εξελίξεις, εδώ σημειώνεται ότι ο εκτροχιασμός του κρατικού προϋπολογισμού στο σκέλος των δαπανών για το 2022 ήταν γύρω στα 6,5 δις ευρώ, ενώ το κρατικό χρέος έχει εκτοξευθεί στα 400 δις ευρώ ακολουθώντας το ιδιωτικό χρέος που ανέρχεται σε 380 δις ευρώ ενώ επισήμως στα 256 δις ευρώ. Και το όλο προφίλ κλείνει με το εκρηκτικό έλλειμμα των εμπορικών μας σχέσεων με το εξωτερικό (ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών) που ανέρχεται στα 20 δις ετησίως το 2022 όταν το 2019 ήταν της τάξης των 2,7 δις ευρώ.
Όταν οι όποιες φορολογικές απαλλαγές συνοδεύονται από επιδείνωση του δημόσιου χρέους όπως και πολλών οικονομικών μεγεθών μιας χώρας, τότε αυτή τάση προκαλεί προσδοκίες για μελλοντικούς φόρους και ανεπιθύμητες για το πραγματικό εισόδημα των πολιτών εξελίξεις.
Ακολουθεί συγκριτική παρουσίαση των δυο προγραμμάτων-φορολογικών ελεφρύνσεων των δυο κομμάτων από όπου προκύπτει ότι οι φορολογικές απαλλαγές του ΣΥΡΙΖΑ, πιο οριζόντιες δίνοντας έμφαση στα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα, είναι ανταγωνιστικές της ΝΔ οι οποίες δείχνουν, εκτός των άλλων, μια εύνοια προς τα υψηλά εισοδήματα.
Πολιτική ΝΔ (2019-2023) Πρόγραμμα ΣΥΡΙΖΑ (2019-2023)
1. Μειώθηκε ο ΕΝΦΙΑ μεσοσταθμικά 22% Μείωση ΕΝΦΙΑ μεσοσταθμικά 30 % και
(όχι 30%) με σημαντικά ευνοούμενες μείωση 50% για τις χαμηλές περιουσίες
Περιουσίες άνω των 500.000,00 €. έως 200.000,00 € βάσει αντικειμενικής αξίας.
2. Μείωση φόρου επιχειρήσεων από Σταδιακή μείωση κάθε έτος από το 29%
29% άμεσα στο 22%. με στόχο έναν ενιαίο συντελεστή 20% ή
ανάλογα με τον Δημοσιονομικό χώρο
που αποκτάται κατ’ έτος.
3. Μειώθηκε ο πρώτος συντελεστής
Φορολογίας εισοδήματος από 22%
στο 9% (αφορά μισθωτούς και ατο-
μικές επιχειρήσεις).
Συντελεστές επί ΝΔ Συντελεστές επί ΣΥΡΙΖΑ
0- 10.000,00 € 9% → 0- 20.000,00 € 22%
10 – 20.000,00 € 22% → 20- 30.000,00 € 29%
20- 30.000,00 € 28% → 30 – 40.000,00 € 37%
30 – 40.000,00 € 36% → ˃ – 40.000,00 € 45%
˃ – 40.000,00 € 44%
Οι συντελεστές φορολογίας ενοικίων διατηρήθηκαν ίδιοι
0-12.000,00 15%
12-35.000,00 35%
35.000,00 – ˃ 45%
4. Μειώθηκαν οι ασφαλιστικές εισφορές Μείωση κατά 50% των ασφαλιστικών
Κατά 3%. εισφορών για προσλήψεις νέων έως 25
ετών.
5. Μειώσεις φόρου λόγω εξαρτούμενων μελών Μειώσεις που ίσχυαν το 2019 (ΣΥΡΙΖΑ)
777,00 χωρίς τέκνα 1.900,00 χωρίς τέκνα
810,00 1 τέκνο 1.950,00 1 τέκνο
900,00 2 τέκνα 2.000,00 2 τέκνα
1.120,00 3 τέκνα 2.100,00 3 τέκνα
1.340,00 4 τέκνα
Οι μειώσεις λόγω τέκνων παραμένουν περίπου στα ίδια επίπεδα γιατί η ΝΔ μείωσε από 22% στο 9% τον πρώτο συντελεστή των 10.000,00 ευρώ δηλ. 2.200,00
μείον – 900,00 (φόρος 1ο κλιμάκιο)
όφελος 1.300,00 €
Σύγκριση: 1.300,00 + 777,00 = 2.077,00 (ΝΔ) – 1.900,00 (ΣΥΡΙΖΑ)
1.300,00 + 810,00 = 2.110,00 (ΝΔ) – 1.950,00 (ΣΥΡΙΖΑ)
Η αύξηση της ΝΔ του αφορολόγητου 1000,00 € για κάθε παιδί είναι εξαγγελία
6. Μείωση προκαταβολής φόρου: Μείωση προκαταβολής φόρου:
για Φυσικά πρόσωπα: από 100 % σε 55 % → από 100 % σε 50 %
ενώ για Νομικά πρόσωπα: Mείωση 80 % → Μείωση 50 %
7. Αναστολή ΦΠΑ στην οικοδομή – νέο μέτρο καθιερώθηκε από την ΝΔ από 01/01/2020. Δεν υπήρχε η ανάστολή επί ΣΥΡΙΖΑ.
8. Ο φόρος υπεραξίας στην μεταβίβαση ακινήτων ήταν σε αναστολή επί ΣΥΡΙΖΑ και παρατάθηκε από την ΝΔ.
9. Εισφορά αλληλεγγύης :
Φορολ. Έτος 2020 : ΣΥΡΙΖΑ 2019-2023
απαλλαγή στα εισοδήματα Κατάργηση εισφοράς για
από « Επιχειρηματική Δραστηριότητα» όλους για εισοδήματα έως
από «κεφάλαιο», μερίσματα κ.λ.π. 20.000,00 € και μείωση στα
από «Υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου» μεγαλύτερα εισοδήματα.
με εξαίρεση τα εισοδήματα από μισθωτή
εργασία και συντάξεις.
Φορολ. Έτος 2021 : το ίδιο
Φορολ. Έτος 2022 :
απαλάσσονται τα εισοδήματα από μισθωτή
εργασία στον ιδιωτικό τομέα.
10. Μερίσματα
Νόμος 4172/13 – 10 %
Νόμος 4387/16 – 15 %
Νόμος 4603/19( 14.3.19) – 10 % ( ΣΥΡΙΖΑ)
Νόμος 4646/19 – 5 % ( ΝΔ ). Το μέτρο αυτό αφορά μόνο το 15% του συνόλου των Νομικών Προσώπων
11. Αύξηση του Αφορολόγητου για γονικές παροχές από τις 150.000,00 στις 800.000,00
Ευνοεί τις μεγάλες περιουσίες – οικογένειες με 2 παιδιά
ΣΥΡΙΖΑ 150.000,00 Χ 4 (για π.χ. οικογένεια με δυο γονείς και δυο παιδιά) = 600.000,00
ΝΔ 800.000,00 Χ 4 = 3.200.000,00
12. Μειώθηκε ο ΦΠΑ κατά 30% στα 5 ανατολικά νησιά του Αιγαίου (Λέσβο, Χίο, Σάμο, Κω, Λέρο). Το μέτρο αυτό υπήρχε επί ΣΥΡΙΖΑ και το συνέχισε η ΝΔ.
13. Η ΝΔ μείωσε τον ΦΠΑ στην εστίαση στο 13%. Η πρόταση ΣΥΡΙΖΑ ήταν να μειωθεί ο ΦΠΑ στο 11%
Οι προτάσεις για μειώσεις φόρων του ΣΥΡΙΖΑ είχαν, όπως ήδη τονίστηκε, έναν πιο οριζόντιο χαρακτήρα ιδίως στο ΦΠΑ που αφορά τα τρόφιμα ενώ της ΝΔ είχαν πιο επιλεκτικό χαρακτήρα. Επί διακυβέρνησης της ΝΔ έγιναν και άλλες μειώσεις (15 μειώσεις με μικρές όμως αποδόσεις), ενώ αντίστοιχες και παράλληλες προτάσεις για μειώσεις, υπάρχουν και στο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ ( όπως, λόγου χάριν για το Μεταφορικό ισοδύναμο – Μείωση φόρου στους συναιτερισμένους αγρότες από 13% στο 11% – Αύξηση του ποσοστού των αποσβέσεων από το 100 % στο 150 % )
