Η πραγματική έννοια της ιστορικής φράσης «Μολών λαβέ»
Άραγε πόσοι από εμάς γνωρίζουμε την έννοια της περίφημης φράσης που είπε ο Λεωνίδας στις Θερμοπύλες το 480 π.Χ. όταν ο Ξέρξης του ζήτησε να παραδώσει τα όπλα του; Τότε, αυτός απάντησε με την ανά τον κόσμο πλέον γνωστή φράση «Μολών λαβέ». Το γεγονός ότι δεν γνωρίζουμε πολλοί την πραγματική έννοια της φράσεως αυτής, φαίνεται από τη σκέψη ακόμη και των μεταφραστών της αρχαίας αυτής φράσεως ως «Έλα να τα πάρεις».
Έτσι, βλέπουμε και στις ξένες πολεμικές ταινίες της Μάχης των Θερμοπυλών, να το αποδίδουν με τη φράση «come and get them». Όμως, ο Λεωνίδας όταν έλεγε την φράση αυτή, δεν εννοούσε «Έλα να τα πάρεις». Σε ομιλία του, προ ετών, ο εξαίρετος καθηγητής κλασικής φιλολογίας και ιστορικός Α. Αντωνάκος μας εξηγεί και μας δικαιολογεί πλήρως γιατί ο Λάκων Λεωνίδας δεν είπε το αυτονόητο «Ελθών λαβέ» και είπε το «Μολών λαβέ». Γνωρίζουμε ότι στην ελληνική γλώσσα για να δηλωθεί το ρήμα «έρχομαι» ή «πορεύομαι» ή «πηγαίνω» κ.λπ. υπάρχουν δεκάδες τύποι, εκ των οποίων ο καθένας έχει μια ειδοποιό νοηματική διαφορά από τον άλλο και δηλώνει κάτι έστω και λίγο αλλά διαφορετικό.
Όταν οι αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποιούσαν το ρήμα «βλώσκω» το οποίο έχει αόριστο «έμολον» και μετοχή αορίστου «μολών» εννοούσαν έρχομαι κάπου ή πηγαίνω κάπου, αφού όμως πρώτα βρίσκω τα ψυχικά αποθέματα, δηλαδή το θάρρος της ψυχής. Άρα, όταν ο Λεωνίδας απάντησε στην απαίτηση του Ξέρξη με το «Μολών λαβέ», δεν εννοούσε απλά «έλα να τα πάρεις», αλλά εννοούσε «βρες πρώτα το θάρρος και μετά έλα να τα πάρεις» ή όπως θα λέγαμε απλά «αν έχεις κότσια έλα να τα πάρεις».
Και στη φράση αυτή παρατηρούμε την υπέροχη, πλουσιότατη και μοναδική νοηματική ελληνική γλώσσα, που έχει τη δυνατότητα κάθε σκέψη να μπορεί να την εκφράζει με την κατάλληλη λέξη.
Βέβαια, είναι γνωστή η έκφραση που χρησιμοποιούν οι Αγγλοαμερικάνοι όταν ψάχνουν να βρουν την κατάλληλη λέξη για κάποια έννοια, «οι Έλληνες θα έχουν μια λέξη οπωσδήποτε και γι’ αυτό». Τέλος, ο Λεωνίδας με τη φράση «Μολών λαβέ» και όχι με αυτήν «Ελθών λαβέ», αφενός εμψύχωσε τους πολεμιστές του και αφετέρου έστειλε το μήνυμα στον Ξέρξη να καταλάβει τι στρατός τον περιμένει και με τι ηθικό.
—
Με εκτίμηση
Γιώργος Μερτινός
