2 Φεβρουαρίου 2016
Εάν η κληρονομιά περιλαμβάνει εκτός από άλλα περιουσιακά στοιχεία (ακίνητα, αυτοκίνητα, κινητά αξίας όπως κοσμήματα, πίνακες κλπ) και τραπεζικό λογαριασμό, ο κληρονόμος πρέπει να νομιμοποιηθεί στην τράπεζα, για να λάβει πληροφορίες για το υπόλοιπο του τραπεζικού λογαριασμού και αργότερα να λάβει το σύνολο του ποσού ή το μερίδιό του, αναλόγως αν υπάρχουν και άλλοι κληρονόμοι που λαμβάνουν κι αυτοί μερίδιο.
Η τράπεζα θα ζητήσει συγκεκριμένα έγγραφα για να νομιμοποιηθεί ο κληρονόμος, όπως η ταυτότητα ή το διαβατήριό του, ή πληρεξούσιο που πρέπει να έχει στείλει από το εξωτερικό προς δικηγόρο ή άλλον αντιπρόσωπό του στην Ελλάδα για αποδοχή κληρονομίας με τραπεζικό λογαριασμό, ληξιαρχική πράξη θανάτου, πιστοποιητικό εγγυτέρων συγγενών καθώς και πιστοποιητικά περί μη δημοσιεύσεως διαθήκης, μη προσβολής κληρονομικού δικαιώματος και μη αποποιήσεως. Αν υπάρχει διαθήκη, τότε απαιτείται η διαθήκη σε επικυρωμένο αντίγραφο από το δικαστήριο στην Ελλάδα, ενώ αν η διαθήκη έχει δημοσιευθεί στο εξωτερικό, χρειάζεται να προσκομισθεί στην τράπεζα σε επικυρωμένο αντίγραφο μαζί με επίσημη μετάφραση στην ελληνική, όπως έχει καταχωρηθεί στο δικαστήριο στην Ελλάδα.
Αφού τα ανωτέρω έγγραφα ελεγχθούν από τη νομική υπηρεσία της τράπεζας και εφόσον επιβεβαιωθεί ότι ο προσκομίσας αυτά είναι πράγματι κληρονόμος, σε πρώτη φάση η τράπεζα θα του γνωστοποιήσει το υπόλοιπο του τραπεζικού λογαριασμού, ώστε ο κληρονόμος να συντάξει την Δήλωση Φόρου Κληρονομίας για να δηλώσει το υπόλοιπο του τραπεζικού λογαριασμού στην εφορία στην Ελλάδα.
Ακολούθως, αναλόγως του ύψους του τραπεζικού λογαριασμού, μπορεί να χρειασθεί και κληρονομητήριο. Αν το υπόλοιπο του λογαριασμού είναι σχετικά μικρό, τότε η τράπεζα δεν ζητάει κληρονομητήριο. Θα αρκεσθεί στα ανωτέρω νομιμοποιητικά έγγραφα και στην βεβαίωση από την εφορία ότι το ποσό του λογαριασμού έχει δηλωθεί ως κληρονομιά και ότι, είτε δεν προέκυψε φόρος, διότι το ποσό είναι κάτω του αφορολογήτου ορίου, είτε ότι ο φόρος που προέκυψε έχει εξοφληθεί από τον κληρονόμο.
Αν το υπόλοιπο του τραπεζικού λογαριασμού είναι πάνω από 15,.000 – 20.000 ευρώ (αναλόγως την τράπεζα), τότε θα ζητηθεί εκτός των ανωτέρω δικαιολογητικών και κληρονομητήριο, που είναι δικαστική απόφαση (διάταξη), που εδώ και δύο περίπου χρόνια εκδίδεται πλέον από το Ειρηνοδικείο και όχι από το Πρωτοδικείο, από το οποίο εκδιδόταν προηγουμένως. Το δικαστήριο θα μελετήσει το δικόγραφο και τα επισυναπτόμενα έγγραφα και εφόσον δεχθεί την αίτηση, θα εκδώσει διάταξη ότι ο συγκεκριμένος αιτών είναι πράγματι κληρονόμος και το ποσοστό επί της κληρονομίας που δικαιούται να λάβει.
Αφού εκδοθεί και το πιστοποιητικό ότι το κληρονομητήριο δεν έχει ανακληθεί, η τράπεζα θα πρέπει να δεχθεί να καταβάλει τελικώς στον κληρονόμο το μερίδιό του από το υπόλοιπο του τραπεζικού λογαριασμού που ανήκει στην κληρονομία. Αν το μερίδιο ληφθεί από πληρεξούσιο στην Ελλάδα του κληρονόμου που ζει στο εξωτερικό, λόγω των ισχυόντων τραπεζικών περιορισμών (capital controls), το ποσό μπορεί να μην επιτρέπεται να σταλεί ολόκληρο στον δικαιούχο κληρονόμο στο εξωτερικό, οπότε θα παραμείνει σε λογαριασμό στην Ελλάδα και θα αποδοθεί στον κληρονόμο με κάποιον άλλον νόμιμο τρόπο, ή μετά την λήξη των τραπεζικών περιορισμών, που ελπίζεται ότι θα αρθούν εντός του 2016.
*Ο Χρήστος Ηλιόπουλος
είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω,
Master of Laws.
